Kapitał społeczny jest równie ważny jak kapitał ekonomiczny. Jego wartość opiera się na wzajemnych relacjach i zaufaniu jednostek. W województwie mazowieckim doskonale to rozumiemy. „Strategia Rozwoju Województwa Mazowieckiego do 2030 roku” wskazuje, że wzrost kapitału społecznego mieszkańców Mazowsza ma kluczowe znaczenie dla trwałego rozwoju regionu. To proces wymagający czasu, zaangażowania i współpracy wielu podmiotów. Naturalnym partnerem samorządu są organizacje pozarządowe, nazywane często III sektorem bądź sektorem obywatelskim. Skupiają bowiem aktywnych, świadomych obywateli oraz przyczyniają się do zwiększania zaangażowania mieszkańców.

 

W 2015 r. ogłoszono 7 otwartych konkursów ofert w obszarach:

• kultury fizycznej i sportu – 1,
• promocji zdrowia i polityki społecznej – 6 (Podobszary: „Działania na rzecz profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych oraz związanych ze współuzależnieniem od alkoholu”, „Działania na rzecz przeciwdziałania zaburzeniom życia rodzinnego w związku z alkoholem”, „Działania z zakresu przeciwdziałania narkomanii”, „Działania  na rzecz zapobiegania wykluczeniu społecznemu”, „Działania na rzecz osób niepełnosprawnych”.

 

W ramach konkursów rozdysponowano łącznie 7 909 750 zł kultura fizyczna i sport – 3 344 750 zł promocja zdrowia i polityki społecznej – 4 565 000 zł

 

„Działania z zakresu wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej” realizowane były na podstawie umów wieloletnich. Przeznaczono 3 120 000 zł, w tym:  

• zlecenie prowadzenia ośrodków adopcyjnych – 1 720 000 zł,
• zlecenie prowadzenia interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego – 1 400 000 zł.

W mijającym roku w pracach 6 komisji opiniujących oferty składane w otwartych konkursach wzięło udział 18 osób reprezentujących III sektor.

 

Współpraca pozafinansowa

Stale rozwijająca się współpraca  w tym obszarze świadczy o rosnącym poczuciu współodpowiedzialności III sektora za rozwój regionu, również o świadomości posiadanych kompetencji, wiedzy i doświadczeń oraz konieczności wykorzystania tego kapitału dla dobra wspólnoty lokalnej i regionalnej. Reprezentanci organizacji pozarządowych angażowali się w prace legislacyjne na etapach tworzenia założeń aktów prawa miejscowego i konsultowania projektów. Organizacje wzięły udział w pracach kilkunastu, funkcjonujących przy samorządzie, zespołów doradczych i konsultacyjnych.

 

Konsultacje społeczne

Województwo mazowieckie stara się, by wszelkie działania związane z tworzeniem projektów aktów prawa miejscowego oraz programów mających istotny wpływ na życie mieszkańców prowadzone były w sposób transparentny i angażujący obywateli. W 2015 r. o opinię zapytano
w przypadku projektów:

• „Programu rozwoju infrastruktury lotnictwa cywilnego w województwie mazowieckim”,
• „Programu rozwoju i modernizacji technologicznej transportu szynowego w województwie mazowieckim”,
• „Wojewódzkiego plan gospodarki odpadami dla województwa mazowieckiego na lata 2016–2021 z uwzględnieniem lat 2022–2027”,
• „Planu działań krótkoterminowych dla strefy mazowieckiej, w której istnieje ryzyko wystąpienia przekroczenia poziomu alarmowego i docelowego ozonu w powietrzu”,
• „Wojewódzkiego Planu Gospodarki Odpadami dla województwa mazowieckiego na lata 2016 – 2021 z uwzględnieniem lat 2022 – 2027”,
• „Programu Wspierania Rodziny i Systemu Pieczy Zastępczej w województwie mazowieckim
  w latach 2015–2020”,
• „Rocznego programu współpracy Województwa Mazowieckiego z organizacjami pozarządowymi oraz podmiotami wymienionymi w art. 3 ust. 3 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie na 2016 rok”.

Radzą i konsultują – ciała konsultacyjno-doradcze przy samorządzie województwa

Praca zespołów, grup roboczych, komisji czy rad ma ogromne znaczenie dla pogłębiania dialogu obywatelskiego i wymiany poglądów w wielu sprawach ważnych dla samorządu i organizacji pozarządowych. Bezpośrednie kontakty przedstawicieli administracji samorządowej i sektora pozarządowego stwarzają szansę na skuteczną komunikację i unikanie potencjalnych konfliktów przy projektowaniu rozwiązań i polityk dotyczących obu stron. W 2015 r. przedstawiciele organizacji pozarządowych zasiadali m.in. w:

1. Mazowieckiej Radzie do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych,
2. Radzie do spraw Przedsiębiorczości,
3. Komitecie Monitorującym Regionalny Program Operacyjny Województwa Mazowieckiego 2007–2013 (KM RPO WM),
4. Podkomitecie Monitorującym Program Operacyjny Kapitał Ludzki,
5. Regionalnej Sieć Tematycznej dla Województwa Mazowieckiego,
6. Wojewódzkiej Społecznej Radzie do spraw Osób Niepełnosprawnych,
7. Mazowieckiej Radzie Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego,
8. Wojewódzkiej Radzie Rynku Pracy Województwa Mazowieckiego,
9. Mazowieckiej Radzie Zdrowia Psychicznego,
10. Zespole sterującym ds. „Strategii rozwoju kultury w województwie mazowieckim na lata 2014–2020”,
11. Wojewódzkiej Grupie Roboczej do spraw Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich,
12. Mazowieckim Forum Terytorialnym,
13. Wojewódzkiej Komisji Urbanistyczno-Architektonicznej (WKU-A),
14. Mazowieckiej Radzie Przyrody,
15. Mazowieckiej Radzie Innowacyjności,
16. Mazowieckiej Radzie ds. Ekonomii Społecznej.

Rada działalności pożytku publicznego – III kadencja  

W 2015 r. rozpoczęła się III dwuletnia kadencja Mazowieckiej Rady Działalności Pożytku Publicznego (MRDPP). Odbyło się 5 posiedzeń. Wiele uwagi poświęcono sprawom związanym z Regionalnym Programem Operacyjnym Województwa Mazowieckiego na lata 2014–2020. Na podstawie ordynacji wyborczej, uchwalonej przez Radę II kadencji, MRDPP przeprowadziła wybory przedstawicieli organizacji pozarządowych do Komitetu Monitorującego RPO WM na lata 2014–2020.Rada podejmowała również działania popierające postulaty organizacji pozarządowych dotyczące zniesienia obowiązku organizacji wnoszenia wkładu własnego w projektach realizowanych ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach RPO WM na lata 2014–2020.

Znaczącym obszarem działania MRDPP III kadencji było opiniowanie 18 aktów prawa miejscowego i innych dokumentów o znaczeniu strategicznym. Większość dotyczyła ochrony środowiska, tworzenia i likwidacji aglomeracji ściekowych, działań w przypadku wystąpienia przekroczenia poziomu alarmowego i docelowego ozonu w powietrzu. Apelowano też o zwiększenie kwot środków finansowych przeznaczanych na dotacje dla organizacji pozarządowych.

Mazowiecka Rada Działalności Pożytku Publicznego swoim patronatem objęła program FIO – Mazowsze Lokalnie, w którym o mikrogranty ubiegać się mogą młode organizacje pozarządowe i projekty realizowane przez nieformalne grupy obywatelskie.

 

Realizacja projektu partnerskiego w obszarze budowania społeczeństwa obywatelskiego

W 2015 r. zakończono realizację projektu, któremu partnerował UMWM „Dobre Rady: modelowe Rady Działalności Pożytku Publicznego w obszarze 2", realizowanego w ramach PO KL Działanie 5.4 Rozwój potencjału III sektora, Poddziałanie 5.4.2 Rozwój dialogu obywatelskiego. Partnerami w przedsięwzięciu byli: Biuro Obsługi Ruchu Inicjatyw Społecznych BORIS, Ośrodek Wspierania Organizacji Pozarządowych OWOP, Elbląskie Stowarzyszenie Wspierania Inicjatyw Pozarządowych, Stowarzyszenie Kujawsko-Pomorski Ośrodek Wsparcia Inicjatyw Pozarządowych TŁOK.

Projekt był elementem ogólnopolskiej akcji „Splot rad dla Rad”, prowadzonej przez Sieć Wspierania Organizacji Pozarządowych SPLOT. W jego ramach:

• powołano Forum Rad Działalności Pożytku Publicznego obejmującego swym zasięgiem obszar czterech województw,
• stworzono stronę internetową skierowaną do członków forum – miejsce wymiany wiedzy i doświadczeń, baza dobrych praktyk, wzory dokumentów,
• wypracowano modelowe standardy działania gminnych, powiatowych i wojewódzkich rad działalności, z uwzględnieniem zróżnicowania terytorialnego.

W działaniach czynnie brali udział członkowie Mazowieckiej Rady Działalności Pożytku Publicznego oraz pracownicy Biura Dialogu Obywatelskiego.

 

Patronat Marszałka

W 2015 r. Marszałek Województwa Mazowieckiego Adam Struzik objął honorowym patronatem ponad 150 przedsięwzięć jednorazowych lub cyklicznych o charakterze kulturalnym, sportowym, edukacyjnym czy też promocyjnym o zasięgu regionalnym, których organizatorami lub współorganizatorami były organizacje pozarządowe.

 

Kampania 1 proc. dla OPP

Z danych Izby Skarbowej w Warszawie wynika, że łączna kwota 1 proc. podatku należnego, przekazana Organizacjom Pożytku Publicznego przez urzędy skarbowe województwa mazowieckiego w roku 2014 (rozliczenie PIT za 2013 r.), wyniosła 115 170 764 zł. Suma uwzględnia wszystkie organizacje pożytku publicznego, nie tylko te zlokalizowane na Mazowszu.

Łączna liczba podatników, którzy dokonali rozliczenia rocznego podatku dochodowego od osób fizycznych za 2013 r. w urzędach skarbowych województwa mazowieckiego wyniosła 2 376 625, w tym 1 770 344 osób, które wspały OPP, przekazując 1 proc. podatku. To o 36 335 osób więcej niż w roku ubiegłym.

Na liście organizacji z Mazowsza uprawnionych do otrzymania 1 proc. podatku w br. znalazło się 1274 podmioty. Wzorem lat ubiegłych wojewoda mazowiecki i marszałek województwa zachęcali mieszkańców regionu do przekazywania 1 proc. podatku dla organizacji pozarządowych działających na Mazowszu. Na potrzeby kampanii informacyjno-promocyjnej przygotowano specjalną stronę internetową www.1procent.mazovia.pl .

 

Wsparcie informacyjne

Włączaliśmy się w akcje promocyjne kierowane przez instytucje publiczne do organizacji i mieszkańców, pomagaliśmy w nawiązaniu partnerstwa. Wspomagaliśmy organizacje w nawiązywaniu współpracy z jednostkami samorządu terytorialnego i ubieganiu się o środki finansowe, m.in. poprzez udzielanie rekomendacji.

 

Przybliżamy FIO mazowieckim NGO

Fundusz Inicjatyw Obywatelskich (FIO) to program, którego ideą jest rozwój  społeczeństwa obywatelskiego oraz wzmocnienie miejsca i roli III sektora w realizacji zadań publicznych.
Wysokość środków na jego finansowanie w każdym roku wynosi 60 000 000 zł. W br. 57 600 000 zł przeznaczono na dotacje, 2 400 000 zł – na obsługę techniczną. W ramach inicjatywy ogłaszane będą konkursy obejmujące jeden z czterech priorytetów: „Małe inicjatywy”, „Aktywne społeczeństwo”, „Aktywni obywatele”, „Silne organizacje pozarządowe”.

We współpracy z Ministerstwem Pracy i Polityki Społecznej w 2015 r. urząd marszałkowski  zorganizował dwa spotkania informacyjne dotyczące konkursów FIO na 2016 r. Przedstawiciele organizacji pozarządowych z Mazowsza dowiedzieli się m.in. o procedurze składania ofert i logice projektowej, która pozwala na przygotowanie dobrych wniosków.

 

W internecie

Strona www.dialog.mazovia.pl od kilku lat jest najpopularniejszym źródłem informacji na temat współpracy Samorządu Województwa Mazowieckiego z organizacjami pozarządowymi. Także w 2015 r. na jej łamach prezentowane były prace Mazowieckiej Rady Działalności Pożytku Publicznego.

Informacje dotyczące współpracy samorządu województwa z organizacjami pozarządowymi zamieszczane były także na stronach:

• Samorządu Województwa Mazowieckiego www.mazovia.pl,
• Mazowieckiego Centrum Polityki Społecznej – www.mcps.mazovia.pl, www.mcps-efs.pl
  i www.kkz.mcps-efs.pl,
• Mazowieckiej Jednostki Wdrażania Programów Unijnych www.mazowia.eu,
• www.niepelnosprawni.mazovia.pl,
• Sekretariatu Regionalnego Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich www.mazowieckie.ksow.pl,
• Mazowieckiego Biura Planowania Regionalnego www.mbpr.pl,
• Mazowieckiej Sieci Innowacji www.msodi.mazovia.pl,
• portalu społecznościowego Facebook,

Newsletter, czasopismo

Do prawie 1200 organizacji rozsyłany jest elektroniczny newsletter w syntetyczny sposób informujący o działaniach podejmowanych przez samorząd województwa, przypominający o istotnych terminach, konkursach ofert, wyborach do Mazowieckiej Rady Działalności Pożytku Publicznego, konsultacjach społecznych.

W 2015 r. egzemplarze „Kroniki Mazowieckiej” przesłano do ponad tysiąca organizacji pozarządowych z terenu Mazowsza.

 

Promocja wolontariatu

UMWM w Warszawie, we współpracy z Mazowieckim Urzędem Wojewódzkim, pod auspicjami MRDPP oraz Stowarzyszenia Centrum Wolontariatu w Warszawie po raz piąty zorganizował konkurs na najlepszego wolontariusza na Mazowszu. Inicjatywa pokazuje różnorodność działań społecznych i aktywność tej grupy. Każdego roku nagradzamy wolontariuszy pomagających w pracach biurowych, terapiach dzieci niepełnosprawnych, organizacji imprez sportowych, wydarzeń okolicznościowych, konferencji, udzielających porad prawnych, odwiedzających pensjonariuszy hospicjów i szpitali. Kapituła konkursu „Mazowieckie Barwy Wolontariatu”  w 2015 r. dokonała wyboru 3 laureatów spośród 72 zgłoszeń.

 

Pomoc pracownicza

Od czerwca 2015 r. w UMWM w Warszawie wdrażany jest Payroll giving – program składki pracowniczej. To idealne rozwiązanie dla osób, których nie stać na przekazywanie wysokich darowizn, a chciałyby mieć swój udział w finansowaniu wartościowych inicjatyw społecznych. Jest to narzędzie proste i wygodne – umożliwia pracownikom, za zgodą i w porozumieniu z pracodawcą, regularne comiesięczne wspomaganie wybranej organizacji niewielkimi kwotami. Pracownicy urzędu mają możliwość wsparcia Polskiego Towarzystwa Stwardnienia Rozsianego – www.ptsr.org.pl .

 

Klauzule społeczne w zamówieniach publicznych

Pozwalają łączyć zakupy towarów i usług, niezbędnych do skutecznej realizacji zadań publicznych z dodatkowymi korzyściami społecznymi, takimi jak stymulowanie zatrudnienia osób zagrożonych wykluczeniem. Ich ideą jest wsparcie poprzez zamówienia publiczne integracji zawodowej i społecznej osób mających trudności na rynku pracy, a także wyrównanie szans w ubieganiu się o zamówienia publiczne wykonawców zatrudniających osoby niepełnosprawne.

Zarząd województwa, wychodząc z założenia, że administracja publiczna powinna dawać przedsiębiorcom dobry przykład i promować korzystne dla społeczeństwa rozwiązania, zarekomendował jak najszersze korzystanie z instrumentu, jakim są klauzule społeczne, tak aby powierzone nam środki publiczne wydawać skuteczniej i efektywniej, osiągając przy tym dodatkowe cele społeczne (uchwała nr 1473/92/15 w sprawie „Polityki stosowania klauzul społecznych w zamówieniach publicznych udzielanych przez Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego w Warszawie i wojewódzkie samorządowe jednostki organizacyjne”).