Samorząd Województwa Mazowieckiego zapewnia dostęp do mechanizmów informatycznych, które przyczyniają się do zrównoważonego rozwoju Mazowsza. Rok 2015 to kontynuacja głównych zadań samorządu w tym obszarze.

Wojewódzki zasób geodezyjny i kartograficzny

W 2015 r., wspólnie z Głównym Geodetą Kraju opracowano 129 arkuszy mapy topograficznej w skali 1:10 000 dla obszarów miejskich w województwie mazowieckim. Zaktualizowano też Bazy Danych Obiektów Topograficznych BDOT10k obejmujące nowe inwestycje. Nowoopracowane dane zasilą wojewódzki zasób geodezyjny i kartograficzny.

Przeprowadzono też dwa postępowania przetargowe oraz zapytanie ofertowe na opracowanie łącznie 36 arkuszy mapy topograficznej w skali 1:10 000 na podstawie Bazy Danych Obiektów Topograficznych (BDOT10k) dla części obszaru województwa mazowieckiego. Jego efekty w postaci map topograficznych zostaną włączone do wojewódzkiego zasobu geodezyjnego i kartograficznego.

Zarówno Baza Danych Obiektów Topograficznych BDOT10k, jak i nowoopracowane mapy topograficzne zostały opublikowane w serwisie internetowym www.wrotamazowsza.pl i są dostępne dla użytkowników zewnętrznych jako usługi WMS (umożliwiają przeglądanie danych przestrzennych). Zawierają one aktualne informacje o pokryciu terenu. Są jednym z podstawowych źródeł danych referencyjnych dla regionalnych systemów informacji przestrzennej oraz krajowego systemu informacji o terenie. Zaspokajają też potrzeby informacyjne obywateli i instytucji, wspomagają funkcjonowanie administracji publicznej i zarządzanie w sytuacjach kryzysowych oraz tworzenie tematycznych baz danych przestrzennych.

Przeprowadzono też analizę zmian w strukturze agrarnej oraz programowanie i koordynację prac urządzeniowo-rolnych dla 5 gmin w powiecie przysuskim.

Mazowiecki System Informacji Przestrzennej (MSIP)

W 2015 r. do systemu dodano m.in. informacje o Partnerach projektów BW i EA, a także o obszarach zagrożenia powodziowego. Zaktualizowano warstwy tematyczne dotyczące instytucji pomocy i integracji społecznej na Mazowszu, obiektów hotelarskich, organizatorów i pośredników turystycznych (biura podróży) wpisanych do Rejestru Organizatorów Turystyki i Pośredników Turystycznych Województwa Mazowieckiego, laureatów konkursu o Laur Marszałka Województwa Mazowieckiego, grup producentów rolnych, największych przedsiębiorców na Mazowszu, niepublicznych placówek doskonalenia nauczycieli, jednostek oświatowych, obwodów łowieckich, decyzji o lokalizacji celu publicznego, firm prowadzących przewozy osobowe oraz instytucji kultury.

W 2015 r. przeniesiono dane na nowe oprogramowanie i rozbudowano MSIP (Mazowiecki System Informacji Przestrzennej), by utworzyć Węzeł regionalny Infrastruktury Informacji Przestrzennej (Węzeł regionalny IIP). Został on zbudowany w oparciu o najnowszą linię produktów w wersji 2015 oprogramowania standardowego wchodzącego w skład Modułu SDI (nieodpłatnie udostępnionego przez Głównego Geodetę Kraju).

Aplikacja Rejestr Planów (RP)

Przetworzono nowopowstałe dokumenty tekstowe oraz arkusze map do postaci cyfrowej. Przeprowadzono też serię instruktaży dla osób pracujących z danymi planistycznymi w gminach z obsługi Aplikacji RP. Tym samym łącznie przetworzono ponad 5000 dokumentów i ponad 11 500 arkuszy map, a także przeszkolono prawie 1000 osób.

Węzły infrastruktury informacji przestrzennej – MODUŁ SDI

W 2014 r. przeprowadzono zamówienie na wdrożenie lokalnych węzłów infrastruktury informacji przestrzennej (IIP) na poziomie gminnym, powiatowym i wojewódzkim. Zamówienie zrealizowano w roku 2015 w 220 gminach i 23 powiatach województwa mazowieckiego.

Podmiot korzystający z Modułu SDI wchodzi w skład Infrastruktury Informacji Przestrzennej. Dzięki temu ma dostęp do zasobów danych przestrzennych oraz możliwość wymiany (udostępniania i pobierania) danych z innymi podmiotami wykorzystującymi Moduł SDI oraz udostępniającymi swoje dane przestrzenne w formie usług WMS/WFS. Usługi Modułu SDI udostępniają dane przestrzenne bezpośrednio z przestrzennej bazy danych, a co za tym idzie są to dane aktualne – jest to przeciwieństwo tradycyjnej mapy, która w momencie drukowania traci swą aktualność.

Zatem na internetowym portalu mapowym każdego Partnera Projektu BW, wizualizowane są aktualne dane Partnera, a dzięki jego funkcjonalnościom można dodawać inne dane przestrzenne (czyli m.in. lokalizacje parków miejskich, żłobków, przedszkoli i szkół, targowisk i hal targowych, cmentarzy, punktów selektywnej zbiórki odpadów komunalnych, planowanych robót drogowych, tras środków transportu zbiorowego, obiektów sportowych (np. boiska, baseny), posterunków policji i straży miejskiej (i innych obiektów związanych z bezpieczeństwem publicznym), a także lokalizacje wałów przeciwpowodziowych.

EMUIA (ewidencja miejscowości, ulic i adresów)

Województwo mazowieckie, jako Lider Projektu Bazy Wiedzy (BW) przeprowadził zamówienie publiczne na aktualizację i uzupełnienie bazy danych Aplikacji EMUiA w oparciu o bazy/rejestry/wykazy ulic i punktów adresowych prowadzone przez Partnerów Projektu BW. W zamówieniu obejmującym aktualizację i uzupełnienie bazy danych ewidencji miejscowości, ulic i adresów uczestniczyło 180 gmin województwa mazowieckiego, będących Partnerami Samorządu Województwa Mazowieckiego w realizacji Projektu BW. Zakres prac wynikających z realizacji zamówienia obejmował pozyskanie danych źródłowych, dotyczących ewidencji miejscowości, ulic i adresów od każdego zdeklarowanego Partnera Projektu BW, ich zaktualizowanie i uzupełnienie treści opisowej oraz geometrycznej, a następnie zasilenie ww. danymi centralnej (testowej) bazy danych Aplikacji EMUiA. Zgodnie z procedurą wynikającą z zapisów Szczegółowego Opisu Przedmiotu Zamówienia w każdym etapie prac prowadzona była przez Podmiot kontrolujący (wyłoniony przez Główny Urząd Geodezji i Kartografii w postępowaniu o zamówienie publiczne) oraz Partnerów Projektu BW kontrola danych. Końcowym etapem prac było zasilenie centralnej (produkcyjnej) bazy danych Aplikacji EMUiA danymi ewidencji miejscowości, ulic i adresów (EMUiA). Dzięki temu, gminy – Partnerzy Projektu BW – mogą na bieżąco aktualizować i uzupełniać swoje bazy danych w Aplikacji EMUiA. Została ona zainstalowana u każdego z Partnerów Projektu BW, biorącego udział w tym zamówieniu, na dedykowanych serwerach dostarczonych uprzednio w ramach tego Projektu.

Pozyskanie, aktualizacja i dostosowanie danych przestrzennych państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego szczebla powiatowego do obowiązujących przepisów prawa

W roku 2015 dobiegła końca konwersja danych państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego szczebla powiatowego (realizowana w ramach kluczowego projektu województwa mazowieckiego pn. „Przyśpieszenie wzrostu konkurencyjności województwa mazowieckiego przez budowanie społeczeństwa informacyjnego i gospodarki opartej na wiedzy poprzez stworzenie baz wiedzy o Mazowszu”). Łącznie w realizacji zadania projektowego uczestniczyło 39 powiatów/miast województwa mazowieckiego. Projekt zakładał:

1. Przekształcanie analogowej mapy zasadniczej do postaci cyfrowej, które wykonano dla około 58 tys. arkuszy mapy zasadniczej (w różnych skalach) oraz dostosowanie mapy zasadniczej do obowiązujących przepisów prawa i utworzenie zbiorów danych przestrzennych Bazy Danych Obiektów Topograficznych (BDOT500), Geodezyjnej Sieci Ewidencji Uzbrojenia Terenu (GESUT) dla obszaru około 614 tys. ha.
2. Modernizację ewidencji gruntów i budynków (EGiB) – wykonano ją na obszarze 169 jednostek ewidencyjnych (4392 obręby ewidencyjne), na obszarze około 1,6 mln ha, co stanowi około 45 proc. powierzchni województwa mazowieckiego.
3. Przekształcenie do postaci cyfrowej (zeskanowano) dokumentów Państwowego Zasobu Geodezyjnego i Kartograficznego uzasadniających wpisy do EGiB oraz treść mapy zasadniczej (około 15 mln stron w przeliczeniu do formatu A4).

Te aktualizacje zbiorów danych przestrzennych (EGiB, BDOT500 i GESUT) są podstawą wszelkich procesów opiniodawczych, decyzyjnych, inwestycyjnych. Po ich udostępnieniu przez starostów/prezydentów miast są również podstawowym elementem wielu analiz o charakterze przestrzennym (np. przy projektowaniu i realizacji praktycznie każdej inwestycji budowlanej).

Udostępnienie przez starostów elektronicznych usług umożliwiających wykorzystywanie tych danych, pomoże ulokować odpowiednio biznes. Wdrożone elektroniczne usługi umożliwiają jednakowy dostęp do ww. danych zarówno mieszkańcom wsi, jak i dużych ośrodków miejskich, biznesowi, a także administracji publicznej.

Wzmocnienie infrastruktury informatycznej gmin, powiatów i województwa

W roku 2015 z wykorzystaniem wcześniej stworzonych 42 formularzy  elektronicznych, a także 207 opisów usług, publikowane są przez kolejnych partnerów usługi świadczone drogą elektroniczną. Na dzień 30 października 2015 r. już 115 partnerów publikowało w sumie 481 usług. Umożliwiono także projektowanie i publikowanie e-formularzy partnerom projektu. Na portalu www.wrotamazowsza.pl znajdują się elektroniczne skrzynki podawcze wszystkich partnerów, każda jest zintegrowana z odpowiednim systemem Elektronicznego Zarządzania Dokumentacją. Portal www.wrotamazowsza.pl zapewnia również obsługę doręczeń (urzędowe potwierdzenie nadania, urzędowe potwierdzenie odbioru) w sposób zgodny z obowiązującymi przepisami prawa, w tym Kodeksem Postępowania Administracyjnego. Przez cały rok trwał proces zarówno produkcyjnego uruchamiania systemów Elektronicznego Zarządzania Dokumentacją, jak i publikacja usług przez partnerów. Zakładając, że większość usług przeznaczonych jest nie tylko dla mieszkańców, lecz również dla przedsiębiorców i instytucji, liczba ta wzrośnie blisko trzykrotnie. Proces dołączania nowych usług z poszczególnych gmin i powiatów jest ciągły i będzie wspierany również w perspektywie 2014–2020.

Wzmocniono też infrastrukturę informatyczną powiatów i gmin oraz wdrożono u 295 partnerów projektu (259 gmin i 36 powiatów) Systemy Dziedzinowe wspomagające realizację następujących obszarów kompetencyjnych: prowadzenie ewidencji zabytków, punktów sprzedaży alkoholu, zajętości pasa drogowego, nieruchomości stanowiących skarb państwa i samorządu, wspomaganie gospodarki odpadami, jak również obsługę prac rady gminy czy powiatu i proces zamówień publicznych, co unowocześnia sferę administracyjną. Na koniec roku 2015 przewidziano integrację Systemów Dziedzinowych z systemem e-Urząd, a w szczególności z Elektronicznym Zarządzaniem Dokumentacją, tak, aby rok 2016 mógł być poświęcony ich doskonaleniu i produkcyjnemu wykorzystaniu. Podobnie jak w przypadku e-Urzędu, Samorząd Województwa Mazowieckiego planuje rozwój i budowę kolejnych Systemów Dziedzinowych przy wykorzystaniu wsparcia unijnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego na lata 2014–2020.

Infrastruktura informatyczna

Zarządzanie infrastrukturą dostarczoną w ramach projektów kluczowych EA i BW to jedno z największych wdrożeń wykorzystujące w tak dużej skali narzędzia wirtualizacyjne i systemy operacyjne. Konieczne jest ciągłe monitorowanie i nadzorowanie dostępności i poprawnej pracy każdego z elementów składowych. Służy temu zakup i wdrożenie oprogramowania standardowego, w tym oprogramowania do monitorowania ruchu sieciowego oraz oprogramowania do audytu domeny. Zrealizowano także zamówienie publiczne na rozbudowę infrastruktury technicznej i programowej zbudowanej w ramach realizacji projektów EA i BW – instalacja i konfiguracja elementów kompatybilnej infrastruktury technicznej, w tym w szczególności:

• dysków twardych do serwerów i macierzy,
• stacji roboczych i komputerów przenośnych,
• licencji na oprogramowanie antywirusowe do stacji roboczych i routerów,
• licencji na oprogramowanie niezbędne do analizy i projektowania oprogramowania oraz zarządzania projektami,
• licencji na oprogramowanie GIS do zarzadzania i analizy danych.

Doposażenie infrastruktury technicznej w sprzęt i oprogramowanie było niezbędne dla prawidłowej realizacji obowiązków związanych z administrowaniem węzłem wojewódzkim projektów EA i BW.

Współpraca międzynarodowa – Stowarzyszenie NEREUS

W 2015 r. stowarzyszenie przy współpracy z Europejską Agencją Kosmiczną (ESA) organizowało serię warsztatów tematycznych dla administracji regionalnej i lokalnej, poprzedzonych konsultacjami online. Propagowano wiedzę na temat Programu Copernicus oraz dostępnych danych do wykorzystania w pracy służb. Dane te są dostarczane przez satelity z konstelacji Sentinel. Warsztaty odbyły się w regionach członkowskich Stowarzyszenia – na Azorach, w Lombardii i Bawarii.

Ponadto w maju 2015 r. odbyły się wybory nowego zarządu stowarzyszenia, do którego został wybrany dyrektor Departamentu Geodezji i Kartografii UMWM – Krzysztof Mączewski. Zarząd powołał Komitet Stały, pełniący funkcje doradcze dla Zarządu, do którego wszedł też przedstawiciel Mazowsza. Pierwsze spotkanie Komitetu Stałego odbyło się w październiku 2015 r. w Mediolanie, przy okazji jednego z warsztatów oraz wystawy EXPO 2015.