W działalności Samorządu Województwa Mazowieckiego rok 2012 upłynął pod znakiem wzmacniania i budowania wysokiego potencjału kulturalnego Mazowsza. Organizowane przedsięwzięcia służyły rozwoju tożsamości regionalnej, kultywowaniu tradycji Mazowsza, a także aktywizacji mieszkańców.

PRZEDSIĘWZIĘCIA CAŁOROCZNE:

„Strefa Mazowsze”

„Strefa Mazowsze” to program informujący o najważniejszych wydarzeniach kulturalnych na Mazowszu. Elementami dynamicznej, nowoczesnej audycji na antenie TVP Warszawasą relacje z imprez kulturalnych, zapowiedzi koncertów i wystaw, zaproszenia do instytucji kulturalnych Samorządu Województwa Mazowieckiego, galerii sztuki oraz na premiery filmowe, teatralne, rozmowy z artystami, a także ludźmi kształtującymi kulturę i sztukę na Mazowszu.

Cykl audycji jest emitowany w każdy czwartek o godz. 19.05. Projekt jest realizowany przy współudziale Mazowieckiej Jednostki Wdrażania ProgramówUnijnych. 

XI Edycja Konkursu „Stolica Kulturalna Mazowsza”

W konkursie mogą brać udział powiaty z terenu Mazowsza. Laureata wyłania komisja konkursowa corocznie powoływana przez Przewodniczącego Sejmiku Województwa Mazowieckiego i Marszałka Województwa Mazowieckiego. Zwycięski powiat wspólnie z województwem realizuje proponowany program kulturalny, otrzymując na ten cel wsparcie finansowe ze środków Samorządu Województwa Mazowieckiego.

Tegoroczną, jedenastą już, Stolicą Kultury Mazowsza został powiat kozienicki. To właśnie tu przez cały rok odbywały się rozmaite atrakcje sportowe, edukacyjnei kulturalne (m.in. wieczorki poetyckie, teatralne podróże, koncerty czy też wystawy malarskie).

„Wojewódzki Program Opieki nad Zabytkami na lata 2012-2015”

To podstawowy dokument określający politykę samorządu województwa w sferze sprawowania opieki nad dziedzictwem kulturowym oraz jego racjonalnym wykorzystaniem. Program ma stworzyć warunki dla kreowania i realizowania zadań z zakresu ochrony i opieki nad zabytkami na terenie województwa mazowieckiego oraz wykorzystania dziedzictwa kulturowego jako czynnika wpływającego na rozwój gospodarczy i społeczny regionu.

Dokument został przyjęty 12 marca uchwałą nr 42/12 przez Sejmik Województwa Mazowieckiego i jest opublikowany na stronach internetowych: www.mazovia.pl, www.mbpr.pl . Powstał przy ścisłej współpracy Departamentu Kultury Promocji i Turystyki Urzędu Marszałkowskiego Województwa Mazowieckiego z Mazowieckim Biurem Planowania Regionalnego.

Nabór wniosków w zakresie ochrony zabytków i opieki nad zabytkami

25 czerwca Sejmik Województwa Mazowieckiego podjął uchwałę nr 161/12 w sprawie naboru wniosków i udzieleniu dotacji na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane przy zabytkach wpisanych do rejestru zabytków, położonych na obszarze województwa mazowieckiego. Dotacji udzielono 61 podmiotom na łączną kwotę 3 mln zł.

Fundusze te przeznaczono na zabezpieczenie i utrwalenie substancji zabytków, zahamowanie procesów destrukcji, kontynuację zeszłorocznych prac oraz na zadania związane z realizacją Wojewódzkiego Programu Opieki nad Zabytkami. Prace konserwatorskie i roboty budowlane prowadzono przy 48 zabytkach nieruchomych oraz 13 zabytkach ruchomych (m.in. były to średniowieczne zabytki sakralne, neogotycki pałac znajdujący się na terenie XVIII-wiecznego zespołu pałacowo parkowego, podworski spichlerz pochodzący z drugiej połowy XVIII w., wczesnośredniowieczne zabytki metalowe, czy rogowe i kościane znalezione podczas badań archeologicznych na grodzisku). Godne uwagi są inicjatywy podejmowane przez organizacje pozarządowe, które stawiają sobie za cel ratowanie zapomnianych, zniszczonych nagrobków i przydrożnych kapliczek.

Otwarty konkurs ofertw obszarze kultury i dziedzictwa narodowego

14 sierpnia Zarząd Województwa Mazowieckiego podjął uchwałę nr 1713/187/12 w sprawie rozstrzygnięcia otwartego konkursu ofert na realizację zadań publicznych województwa mazowieckiego w 2012 r. w obszarze kultury i dziedzictwa narodowego,udzielając dotacji 98 podmiotom (organizacje pozarządowe oraz inne podmioty prowadzące działalność pożytku publicznego) na łączną kwotę 1 225 000 zł.

Zrealizowano 94 projekty na rzecz kultury i dziedzictwa narodowego. Były one związane z obszarem kultury i w przeważającej części miały charakter edukacyjny i wiązały się z upowszechnianiem szeroko pojętego dziedzictwa narodowego – umacniały tożsamość regionalną, podtrzymały tradycje ludowe, rozwijały świadomość obywatelską oraz promowały dorobek kulturalny kraju.

Otwarty konkurs w obszarze turystyki

14 sierpnia Zarząd Województwa Mazowieckiego podjął uchwałę nr 1712/187/12 w sprawie rozstrzygnięcia otwartego konkursu ofert na realizację zadań publicznych województwa mazowieckiego w 2012 r. w obszarze turystyki, udzielając dotacji 33 podmiotom na łączną kwotę 470 tys. zł.

Projekty turystyczne w znaczny sposób przyczyniły się do promocji walorów rekreacyjnych, przyrodniczych i krajoznawczych województwa. Dzięki udzielonym dotacjom możliwe było zorganizowanie aktywnego wypoczynku, w formie różnego rodzaju rajdów, wycieczek, złazów, imprez masowych, a także rozbudowanie i poprawa infrastruktury turystycznej. Dużą rolę odegrały działania związane z informacją turystyczną oraz budową i promocją produktów turystycznych. Wartościową inicjatywą były także projekty internetowe cechujące się ciągłością w czasie i dużym zasięgiem oddziaływania. Dzięki dofinansowaniu możliwe było poszerzenie oferty turystycznej Mazowsza i poprawa komunikacji z jej odbiorcami.

Otwarcie sezonu turystycznego

Podczas XVII Targów Turystyki i Wypoczynku LATO 2012, region Mazowsze oficjalnie otwierał weekendowy sezon turystyczny, pod hasłem ubiegłorocznej turystycznej kampanii wizerunkowej „Mazowsze. Weekend dwa kroki stąd”. Przez trzy dni kwietnia (20-22) zaprezentowano ofertę turystyczną regionu oraz pomysły na atrakcyjny, udany weekend „na wyciągniecie ręki”. Zachęcaliśmy do odkrywania Mazowsza i aktywnego spędzania czasu wolnego na Mazowszu, tj. uprawiania turystyki pieszej, rowerowej, kajakarstwa, wędkarstwa czy żeglarstwa. Polecaliśmy też coś dla ciała – degustację mazowieckich smaków i specjałów kuchni. Dodatkowo zaprezentowaliśmy szlaki: „Mazowsze na filmowo” oraz „Szlak Frontu Wschodniego I Wojny Światowej na Mazowszu”. Zaproponowaliśmy również udział w bezpłatnej, dwugodzinnej wycieczce z przewodnikiem śladami „Pianisty” po warszawskiej Pradze. Publiczność mogła też wziąć udział w konkursach z atrakcyjnymi nagrodami.

INNE PRZEDSIĘWZIĘCIA PROMOCYJNE:

XVI Piknik Naukowy Polskiego Radia i Centrum Nauki Kopernik

W Parku Marszałka Rydza-Śmigłego przy ulicy Rozbrat w Warszawie 12 maja po raz kolejny odbył się Piknik Naukowy organizowany przez Polskie Radio i Centrum Nauki Kopernik. Energia była hasłem przewodnim tegorocznej imprezy. Entuzjaści nauki przygotowali blisko tysiąc ciekawych pokazów.

Jedną z atrakcji było stoisko Mazowsza, na którym odwiedzający mogli obejrzeć ludzkie tkanki w powiększeniu mikroskopowym, dzięki uprzejmości przedstawicieli Firmy Euroimplant S.A. z Raszyna oraz pokazy sztuczek przy użyciu rzeczy codziennego użytku, w wykonaniu pracownika Narodowego Centrum Badań Jądrowych w Świerku. XVI piknik naukowy to doskonała okazja do propagowania Marki Mazowsze. Rozprowadzono 5884 szt. publikacji promujących Mazowsze. Szacunkowa liczba odwiedzających to około 8-10 tys. osób.

Samorząd Województwa Mazowieckiego na III Pikniku rodzinnym „Odkryj Mazowsze”

12 maja organizatorzy zachęcali do poznawania Mazowsza, które oferuje ciekawe formy spędzania wolnego czasu zarówno Mazowszanom, jak i turystom – goście podczas pikniku dowiedzieli się, gdzie najlepiej zaplanować rodzinny weekend. Wśród wystawców byli m.in.: samorządy miast, gmin i powiatów województwa, organizacje turystyczne, organizatorzy atrakcji turystycznych, gospodarstwa agroturystyczne. Na wszystkich chcących skosztować regionalnych przysmaków czekały stoiska z ciastami i wyrobami wędliniarskimi produkowanymi w sposób tradycyjny. Zwolennicy turniejów zaś mogli sprawdzić swoją wiedzę o tradycji i kulturze regionu, startując w II Wojewódzkim Konkursie „Wiedzy o Mazowszu”. III Piknik rodzinny odbył się pod patronatem Marszałka Województwa Mazowieckiego.

II Mazowieckie Forum – Strategia dla Kultury

Przedsięwzięcie to ma charakter konferencyjno-warsztatowy. Spotykają się tu ludzie związani z kulturą, by zainicjować prace nad wyznaczeniem nowych kierunków, docelowych obszarów oddziaływania polityki kulturalnej regionu, które zostaną wdrożone do regionalnej Strategii Kultury Województwa Mazowieckiego.

Do udziału w Konferencji zaproszono m.in. przedstawicieli Parlamentu, Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, samorządowych instytucji kultury, samorządów mazowieckich, domów kultury oraz animatorów kultury.

„Paszport Turystyczny Województwa Mazowieckiego” po raz drugi

Warunkiem udziału w konkursie jest posiadanie paszportu – niewielkiej ilustrowanej książeczki, w której zawarte są informacje o najciekawszych atrakcjach regionu.Jego uczestnicy od 5 czerwca do 31 października 2012 r., odwiedzając mazowieckie muzea i galerie oraz biorąc udział w różnych wydarzeniach na Mazowszu, mogli zbierać pieczątki i tym samym punkty, które umożliwiły im później ubieganie się o atrakcyjne nagrody, przyznawane w drodze losowania.

Program „Paszport Turystyczny Województwa Mazowieckiego” jest ciekawą formą zachęcania turystów do odwiedzania regionu oraz promocji atrakcji turystycznych i kulturowych Mazowsza. Jednocześnie umożliwia uzyskanie informacji zwrotnej o turystach – cele wyjazdów, długość pobytu, atrakcyjności poszczególnych instytucji kultury i sztuki itp. Analiza zebranych danych umożliwi lepsze dopasowanie oferty kulturalnej i turystycznej Mazowsza do potrzeb i preferencji turystów.

W 2012 r. wzbogacono formułę Paszportu: liczbę partnerów projektu zwiększono do 68., umożliwiono zbieranie pieczątek podczas wybranych wydarzeń; dodatkowo pieczątki zebrane poza obszarem m.st. Warszawy miały wartość 2 punktów.

VI Edycja Konkursu „Mazowieckie Zdarzenia Muzealne – Wierzba”

Po raz szósty nagrodzono najlepsze wystawy muzealne i imprezy plenerowe, odbywające się na Mazowszu, a po raz drugi także wydawnictwa muzealne. Konkurs cieszy się dużym powodzeniem wśród mazowieckich placówek muzealnych. Przyczynia się bowiem do podnoszenia ich prestiżu, wpływa na ich rozwój, a przede wszystkim wyrównuje szanse oraz zmniejsza różnice pomiędzy nimi.

Nagrody przyznano 24 września w trzech kategoriach: najciekawsza wystawa zorganizowana w 2011 r. na Mazowszu, najlepsza impreza, pokaz, ekspozycja zorganizowana poza terenem muzeum w 2011 r. oraz najciekawsze wydawnictwo muzealne wydane lub współwydane przez muzeum w 2011 r.W tym roku o tytuł ubiegało się 46 projektów z całego Mazowsza. Wśród zwycięzców znalazły się imprezy z Warszawy, Płocka, Żyrardowa, Radomia, Pruszkowa i Otwocka.W kategorii najciekawsza wystawa zakwalifikowano 22 propozycje, w kategorii najlepsza impreza – 10, a w kategorii wydawnictw muzealnych – 14.

Nagroda im. Cypriana Kamila Norwida

Nagroda przyznawana jest w czterech kategoriach: muzyka, sztuki plastyczne, literatura i teatr. Od 2002 r. artyści tworzący na Mazowszu otrzymują ją za wybitne dzieło bądź kreację. Kandydatów do nagrody mogą zgłaszać działające na terenie województwa mazowieckiego oraz aktywne w danej dziedzinie instytucje kultury, oddziały ogólnopolskich stowarzyszeń twórczych, uczelnie wyższe, wydawnictwa, redakcje, twórcy indywidualni, a także członkowie kapituł. Cztery kapituły, w skład których wchodzą wybitni twórcy, teoretycy i krytycy sztuki, autorytety świata sztuki w poszczególnych dziedzinach, przedstawiciele warszawskich oddziałów ogólnopolskich stowarzyszeń twórczych oraz przewodniczący sejmikowej Komisji Kultury i Dziedzictwa Narodowego wyłaniają dwunastu nominowanych (po trzech twórców w każdej dziedzinie sztuki). Nazwiska laureatów ogłoszono w dniu urodzin poety – 24 września – podczas uroczystej sesji Sejmiku Województwa Mazowieckiego. Tegoroczni laureaci: Andrzej Łapicki (Dzieło życia), Piotr Müldner-Nieckowski (literatura), Mirosław Bałka (sztuki plastyczne), Jan Englert (teatr) i Janusz Marynowski (muzyka).

Odznaka Honorowa „Zasłużony dla Mazowsza”

Wyróżnienie, nadawane przez Sejmik Województwa Mazowieckiego, za szczególne zasługi dla naszego regionu. Przyznaje się je osobom, które w istotny sposób przyczyniły się do rozwoju województwa mazowieckiego, powiatu, gminy lub miejscowości, w której działają, wzbogacając dorobek Mazowsza w takich dziedzinach, jak np.: kultura, nauka, edukacja, służba społeczna, ekologia, służba zdrowia, gospodarka, budownictwo. Wnioski rozpatruje specjalnie powołana Komisja Odznaki Honorowej „Zasłużony dla Mazowsza”, w skład której wchodzą: Przewodniczący Sejmiku Województwa Mazowieckiego oraz przewodniczący wszystkich klubów radnych województwa. Tegoroczni odznaczeni: Zofia i Antoni Witowie, Muzeum Narodowe w Warszawie.

II Kongres Promocji Mazowsza

Kreowanie pozytywnego i atrakcyjnego wizerunku województwa to jedno z najważniejszych zadań, jakie stoją przed samorządowcami, dlatego 14 listopada Samorząd Województwa Mazowieckiego zorganizował już po raz drugi kongres, podczas którego dyskutowano o tym, jak skutecznie promować region. Co zrobić, by wzbudzić zainteresowanie turystów? Jak przekonać sponsorów do współpracy? Kongres służy przede wszystkim pogłębianiu wiedzy z zakresu marketingu terytorialnego, wymianie doświadczeń pomiędzy mazowieckimi samorządowcami oraz nawiązywaniu współpracy ze specjalistami zajmującymi się promocją miast i regionów. Tradycyjnie podczas konferencji zaprezentowało się kilka mazowieckich samorządów o ciekawych praktykach promocyjnych oraz te, w których podczas Euro2012 rezydowały piłkarskie reprezentacje narodowe. Uczestnicy wzięli również udział w warsztatach szkoleniowych.

XIII edycja konkursu „Nagroda Marszałka Województwa Mazowieckiego”

Nagrody przyznawane są tym, którzy mają szczególne zasługi w zakresie promocji województwa mazowieckiego w kraju i za granicą w dziedzinie twórczości artystycznej, upowszechniania i ochrony kultury.To uhonorowanie pracy i talentu ludzi wybitnych, niepospolitych, którzy kreują rzeczywistość wokół siebie i działają na rzecz wspólnoty mazowieckiej. Spośród nominowanych przez uprawnione podmioty, kapituła wyłoniła dziesięciu laureatów, którzy podczas uroczystej gali 19 listopada otrzymali pamiątkową statuetkę, dyplom oraz nagrodę pieniężną w wysokości 10 tys. zł.Tegorocznymi laureatami zostali: prof. ndzw. dr hab. Zbigniew Paweł Kruszewski, ks. kanonik Zbigniew Jaroszewski, Małgorzata Pepłowska (ze wsi Ruchna, pow. węgrowski); Mirosław Grzyb (zam. Kadzidło, pow. ostrołęcki); Barbara Konarska-Pabiniak (zam. Gostynin); Mariusz Dżyga (zam. Klaudyn, pow. warszawski zachodni); Jadwiga Orczyk-Miziołek (z Sochaczewa); Zespół śpiewaczy „Powsinianie”; Zespół Obrzędowy „Strykowice” (Strykowice Górne, pow. zwoleński); Przasnyska Kapela Podwórkowa.

VII edycja konkursu fotograficznego „Mazowsze bliskie sercu”

Już po raz siódmy fotografowie-amatorzy, mieszkający lub uczący się na Mazowszu, stanęli w szranki konkursu fotograficznego „Mazowsze bliskie sercu”. Nabór prac trwał do końca września 2012 r. Jury zwycięzców ogłosiło 19 listopada – spośród 855 zdjęć wybrało po trzy najlepsze prace w dwóch kategoriach – do 16. roku życia oraz powyżej. W każdej kategorii przyznano też jedno wyróżnienie. Tematem przewodnim tegorocznej edycji było hasło „Mazowsze – pomysł na weekend dwa kroki stąd”. Patronat artystyczny nad tegoroczną edycją konkursu objęła Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie.