Działania edukacyjne z zakresu zapobiegania depresji u młodzieży skierowane są do uczniów szkół ponadpodstawowych z terenu województwa mazowieckiego. Spotkania z młodzieżą prowadzone są przez specjalistów z zakresu zdrowia psychicznego/psychiatrii, w tym przez magistra psychologii lub psychologa klinicznego lub psychoterapeutę lub psychiatrę lub psychiatrę dzieci i młodzieży lub pielęgniarkę.

Działania edukacyjne prowadzone są w grupach 15–25 osobowych. Tematyka zajęć podzielona została na dwa moduły:

• moduł dotyczący problemu depresji,
• moduł dotyczący samobójstw.

Poruszane zagadnienia dotyczą m.in. rodzajów, objawów i leczenia depresji, motywów samobójstw, rozpoznawania zachowań charakterystycznych dla osób planujących samobójstwo oraz skali obydwu problemów. Czas przeznaczony na omówienie tematów to 3 godziny lekcyjne dla każdej z grup. W celu sprawdzenia wzrostu wiedzy, uczniowie dwukrotnie wypełnią pre-test i post-test, przed i po zakończeniu modułu.

Uchwałą nr 1647/177/20 Zarządu Województwa Mazowieckiego z dnia 27 października 2020 r. rozstrzygnięto konkurs ofert na powierzenie realizacji zadania z zakresu zdrowia publicznego polegającego na przeprowadzeniu działań edukacyjnych z zakresu zapobiegania depresji u młodzieży z województwa mazowieckiego na lata 2020–2022.

Realizację zadania powierzono następującym podmiotom:

• Centrum Kompetencji Zawodowych „Moja Droga” Monika Figler;
• Samodzielny Zespół Publicznych Zakładów Lecznictwa Otwartego Warszawa-Ochota;
• Mazowieckie Centrum Neuropsychiatrii Sp. z o.o.;
• Specjalistyczny Szpital Wojewódzki w Ciechanowie;
• Uzdrowisko Konstancin-Zdrój S.A.;
• Samodzielny Zespół Publicznych Zakładów Lecznictwa Otwartego Warszawa Bemowo-Włochy;
• Warszawski Szpital dla Dzieci – Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej;
• Mazowiecki Wojewódzki Ośrodek Medycyny Pracy.

Przeprowadzenie działań od listopada 2020 r. do czerwca 2022 r. planowane jest wśród ponad 11 tysięcy uczniów. W związku z pandemią COVID-19 działania mogą być prowadzone przy zastosowaniu narzędzi teleinformatycznych lub innych systemów łączności.

Depresja – poważny problem zdrowotny

Depresja jest jednym z najczęściej występujących zaburzeń psychicznych, należących do grupy zaburzeń afektywnych. Według Światowej Organizacji Zdrowia łączna liczba osób żyjących z depresją na świecie wynosi 322 miliony, stanowi ona 4,4 proc. globalnego obciążenia wszystkimi chorobami i jest jedną z najczęstszych przyczyn niesprawności na świecie. Każdego roku z jej powodu umiera około 800 tys.osób.

W 2016 r. w województwie mazowieckim odnotowano 0,92 tys. hospitalizacji wśród dzieci i młodzieży do 18 roku życia z powodu rozpoznań, zakwalifikowanych jako zaburzenia nastroju, co stanowiło 5,13 proc. wszystkich hospitalizacji z powodu rozpoznań, które zakwalifikowano do grupy chorób psychicznych w tej grupie wiekowej. Według danych Głównego Urzędu Statystycznego w 2016 r. w województwie mazowieckim mieszkało 1 055 800 osób do 18 roku życia. 0,09 proc. osób hospitalizowanych było z powodu zaburzeń nastroju.

Dzieci i młodzież są grupą, która coraz częściej doświadcza zaburzeń depresyjnych. Szacuje się, że 2 proc. dzieci cierpi na depresję. Wiele wskazuje na to, że liczba ta jest zaniżona, a dzieci nie są prawidłowo diagnozowane. Lekarze stwierdzają u dzieci depresję na takich samych zasadach diagnostycznych jak u dorosłych, choć nie mają wątpliwości, że depresja u dzieci może objawiać się inaczej. Nie istnieje taka jednostka chorobowa jak „depresja dziecięca”, dlatego u wielu dzieci nie stawia się takiej diagnozy. Są jednak podstawy, by przypuszczać, że depresja dotyka nawet co trzeciego nastolatka. Dzieci i młodzież z zaburzeniami depresyjnymi często cierpi z powodu braków edukacyjnych, problemów z zatrudnieniem w przyszłości oraz ma trudności w budowaniu związków.