Z serca Polski nr 9/17
Zatrzymać wodę
2017.09.12 14:15 , aktualizacja: 2017.09.13 13:45
Autor: Anna Mzyk (WFOŚiGW w Warszawie), Wprowadzenie: Paweł Burlewicz
Budowa zbiorników wodnych – finansowana przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej – ma chronić mieszkańców Mazowsza zarówno przed powodziami, jak równie groźną suszą.
Rośnie zapotrzebowanie na wodę pitną i technologiczną, co prowadzi do jej deficytu. Polska zaliczana jest do krajów o ubogich zasobach wodnych. W przeliczeniu na mieszkańca mamy rocznie około 1,6 tys. m3 wody, podczas gdy średnia w Europie wynosi 4,6 tys. m3/rok. Pobór wody w Polsce to około 11 mln m3 rocznie, z czego 72 proc. zużywane jest do celów produkcyjnych, 10 proc. do nawadniania w rolnictwie i leśnictwie, a 18 proc. przez sieci wodociągowe.
Mazowsze potrzebuje zbiorników
Zasoby można nieco powiększyć przez konstrukcję zbiorników retencyjnych (sztuczny akwen, powstały przez zatamowanie wód rzeki zaporą), zatrzymujących wodę z deszczu i topniejącego śniegu. Ich budowa jest również skutecznym środkiem ochrony przeciwpowodziowej. W Polsce istnieje ponad 140 dużych sztucznych zbiorników wodnych (powyżej 1 tys. m3). Choć większość z nich leży na terenach górskich, również Mazowsze wymaga zabezpieczenia przeciwpowodziowego. Jak podaje Główny Urząd Statystyczny, zbiorniki retencyjne w Polsce mają małą pojemność. Mogą zatrzymać tylko około 6 proc. rocznego odpływu wód w kraju, co nie zapewnia dostatecznej ochrony przed okresowymi nadmiarami lub deficytami wody.
Nową chlubą Mazowsza jest zbiornik Niewiadoma na Cetyni, w gminie Sabnie (powiat sokołowski), którego budowę zakończono w 2013 r. (65 km2, ma chronić 61 tys. mieszkańców Wysoczyzny Siedleckiej). Budowa zbiorników na dopływach głównych rzek województwa mazowieckiego pozwala na czasowe magazynowanie wód wezbraniowych, co obniża falę powodziową. Dodatkowo obiekty małej retencji poprawiają bilans wodny zlewni, chroniąc przed skutkami ekstremalnych zjawisk pogodowych, zarówno powodzi, jak i susz.
Zbiorniki retencyjne
- gromadzą wodę na potrzeby ludności i przemysłu,
- stwarzają szansę wykorzystania energii wodnej (hydroenergetyka),
- gromadzą wodę na potrzeby irygacyjne,
- chronią przed powodziami,
- pozwalają na utrzymanie żeglowności rzek poprzez zmniejszenie nieregularności przepływów wody,
- zapewniają rozwój turystyki, rekreacji i sportu.
FUNDUSZ A BEZPIECZEŃSTWO POWODZIOWE
WFOŚiGW w Warszawie od wielu lat dofinansowuje zadania związane z ochroną przeciwpowodziową, w tym budowę, przebudowę i modernizację urządzeń, budowli hydrotechnicznych i zbiorników wodnych, renaturyzację rzek, regulację cieków wodnych i likwidację skutków powodzi. Tylko w latach 2014–2016 wsparł finansowo realizację 31 tego typu inwestycji kwotą prawie 13 mln zł, w tym ponad 9 mln zł w formie bezzwrotnych dotacji. Beneficjentami tych środków były przede wszystkim samorządy i ich jednostki podległe.
Liczba wyświetleń: 176
powrót