Zbliża się półrocze, a my ciągle możemy mówić jedynie o tym, co chciałaby w tym roku zrobić Krajowa Sieć Obszarów Wiejskich, a nie o tym, co z pewnością zrobi. Tym razem o operacjach własnych składanych do Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz o bieżącym etapie naboru wniosków do dwuletniego planu…

Trzy pytania do…

… Radosława Rybickiego, dyrektora Departamentu Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich Urzędu Marszałkowskiego Województwa Mazowieckiego w Warszawie.

Nabór wniosków do Planu Operacyjnego KSOW na lata 2016–2017 przeprowadzono w lutym w ramach konkursu ogłoszonego przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Mamy czerwiec, a plan ciągle nie jest zatwierdzony. Z czego to wynika?

Jednostka Centralna KSOW określiła dość precyzyjnie terminy nowelizacji planu operacyjnego, dając jednostkom regionalnym (w tym mazowieckiej) do 90 dni na ocenę formalną wniosków i warunków wyboru operacji. Możliwe są przedłużenia tego terminu w przypadku konieczności uzupełnień i korekt wniosków. Biuro Regionalne KSOW w województwie mazowieckim powinno się zatem uporać z przydzielonymi zadaniami nie dłużej niż w 3 miesiące (marzec–maj), jednak z przykrością zauważyliśmy podczas oceny, że wszystkie złożone wnioski wymagały tych uzupełnień. Partnerzy chyba nie dość uważnie czytali instrukcję ich wypełniania, a ponieważ jest bardzo precyzyjna, musieliśmy prosić o poprawienie dokumentów. 8 czerwca odbyła się Wojewódzka Grupa Robocza ds. KSOW, która zatwierdziła 27 operacji partnerów do dofinansowania, a Grupę Roboczą ds. KSOW w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi wstępnie zaplanowaliśmy na koniec czerwca. Jest duża szansa, że w momencie, gdy trzymają Państwo ten numer „Z serca Polski”, całość prac nad Planem Operacyjnym KSOW na lata 2016–2017 będzie już zakończona.

Czy to oznacza, że KSOW do momentu ostatecznego zatwierdzenia Planu Operacyjnego na szczeblu centralnym niewiele może zrobić?

Działalność regionalna KSOW opara się o tzw. operacje własne (autorskie) i operacje partnerów (jednoroczny nabór wniosków), a składnikiem planu operacyjnego jest od 2 lat także tzw. Plan Komunikacyjny PROW. Mamy więc pewnego rodzaju autonomię regionalną, choć MRiRW zastrzega sobie mechanizmy zatwierdzania wyboru operacji w naborze i zestawu operacji własnych – możliwa jest ingerencja w ww. operacje ze szczebla centralnego (co może spowodować zachwianie tej autonomii w decyzyjności i wykonaniu działań). Mamy jednak nadzieję raczej na zgodną współpracę niż wzajemną negację. Na własne ryzyko, przy akceptacji Zarządu Województwa Mazowieckiego, przystąpiliśmy do realizacji części operacji własnych KSOW (m.in. tych planowanych na pierwszy i drugi kwartał 2017 r. – Targi Turystyki Wiejskiej i Agroturystyki Agrotravel w Kielcach czy konkursy dla liderek wiejskich i orkiestr dętych). Nie może być bowiem tak, że przyjmiemy z góry tylko pół roku merytorycznej działalności KSOW, pierwsze półrocze poświęcając wyłącznie pracom formalno-technicznym.

Czy zmiany w funkcjonowaniu KSOW idą, Pana zdaniem, w dobrym kierunku?

Nie nam – jako jednostce wdrażającej – oceniać proponowane zmiany, ale już z samych terminów przywołanych wcześniej wynika, że część operacji partnerów planowanych na pierwszy i drugi kwartał br. była i jest zagrożona. My, jako Samorząd Województwa Mazowieckiego, dokonaliśmy niezbędnych zmian organizacyjnych – zadania związane z Planem Komunikacyjnym PROW przeniesiono z wydziału wdrażania PROW do Biura Regionalnego KSOW. W związku z tym wszelkie operacje pomocy technicznej związane z informacją, podnoszeniem kwalifikacji, wymianą doświadczeń, promocją dobrych praktyk, wspieraniem partnerów są umiejscowione w jednej komórce i koordynowane przez jeden spójny zespół. Jednak przypominam, że wszelkie przedsięwzięcia muszą być zgodne z Planem Działania KSOW, a wnioski o ich dofinansowanie od 2 lat muszą być składane na właściwych formularzach i we wskazanych przez MRiRW terminach. KSOW stracił tym samym status wspierającego cenne i potrzebne inicjatywy, wpadliśmy w sztywne ramy znane z innych programów. Teraz wszystko jest czasochłonne i do bólu sformalizowane. Czy to kroki w dobrym kierunku – niech oceniają to partnerzy i beneficjenci KSOW i PROW.   

Przed nami

Dwuletni Plan Operacyjny KSOW na lata 2016–2017 obejmuje: Plan Komunikacyjny podmiotów wdrażających PROW 2014–2020, Plan Operacyjny Jednostek Regionalnych KSOW oraz Plan Operacyjny Jednostki Centralnej i Instytucji Zarządzającej na lata 2016–2017. W Planie Komunikacyjnym oraz planie operacyjnym dla województwa mazowieckiego znalazły się tzw. operacje własne w pełni realizowane przez samorząd Mazowsza. Nie są to jeszcze propozycje ostatecznie zatwierdzone do realizacji przez Wojewódzką Grupę Roboczą ds. KSOW oraz Grupę Roboczą ds. KSOW w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi – zastrzegamy możliwość ich korygowania i uzupełniania, ale już dziś zachęcamy do zainteresowania, bieżącego śledzenia propozycji KSOW i brania udziału w naszych przedsięwzięciach.

W katalogu bieżącej własnej działalności KSOW znalazły się m.in:

• kampania informacyjno-promocyjna na targach i imprezach plenerowych – o obecności KSOW i województwa mazowieckiego na Targach Agrotravel w Kielcach i na Międzynarodowych targach Fruit Logistica w Berlinie pisaliśmy już szeroko. W tym roku odwiedziliśmy też ze stoiskiem informacyjnym PROW oraz stoiskami produktów regionalnych i tradycyjnych Dzień Ziemi na warszawskim Polu Mokotowskim. W planach mamy Centralne Targi Rolnicze w Nadarzynie. Tradycyjnie będziemy też obecni na Targach Smaki Regionów w Poznaniu. Stałym punktem w życiu KSOW w województwie mazowieckim jest wystawa na Dożynkach Prezydenckich w Spale oraz Dożynkach Wojewódzkich (decyzją Zarządu Województwa Mazowieckiego w tym roku odbędą się w Przasnyszu, w niedzielę 27 sierpnia),
• konkursy – dla orkiestr dętych i dla liderek wiejskich już ogłaszaliśmy. W planach są jeszcze konkursy: na najaktywniejsze sołectwo w województwie mazowieckim, Nasze Kulinarne Dziedzictwo, Smak Ekologicznej Żywności oraz kolejna edycja Konkursu Serów Zagrodowych. Warto na bieżąco zaglądać na www.mazowieckie.ksow.pl, są tam wszystkie aktualne informacje,
• działalność szkoleniowo-dydaktyczna – będziemy kontynuować – jako operacje własne – cykle szkoleniowe dla lokalnych grup działania oraz dotyczące PROW 2014–2020, a także nt. produktów tradycyjnych i regionalnych. Mamy nadzieję, że propozycje szkoleniowe partnerów w KSOW uzupełnią kompleksowo ofertę w br. Planujemy także Konferencję Mazowiecki Lider i kolejny Mazowiecki Kongres Rozwoju Obszarów Wiejskich, ale o ich ostatecznym kształcie i terminie rozmawiamy jeszcze z Jednostką Centralną KSOW,
• publikacje i wydawnictwa – to przede wszystkim cykl w internecie „WIEŚci z Mazowsza” oraz cykliczne wkładki tematyczne o PROW 2014–2020 i KSOW w czasopismach regionalnych,
• wizyty studyjne – dla nas to poznawanie dobrych praktyk i powiększanie sieci dziedzictwa kulinarnego. Do końca br. chcemy zorganizować trzy wizyty studyjne. O szczegółach będziemy informować na bieżąco.