Zarządzanie dużymi obszarami miejskimi jest przedmiotem zainteresowania na wszystkich kontynentach. Wymaga modyfikowania tradycyjnych wzorców organizacji terytorialnej, z uwzględnieniem rozmiaru metropolii, podziału kompetencji i zasobów oraz władzy politycznej.

 

Metropolie to miejsca, gdzie dokonują się innowacje, prowadzone są badania naukowe, zdobywane jest wyższe wykształcenie, powstają nowe kultury, miejsca pracy. Badania porównawcze wskazują, że jakość zarządzania obszarami metropolitalnymi ma wymierny wpływ na PKB, zarówno dodatni, jak i ujemny[1]. Zarządzanie metropoliami jest więc ważne nie tylko dla samej metropolii, ale leży w interesie całego kraju.

 

Istnieje wiele typów metropolii. Metropolia scentralizowana to duże miasto w otoczeniu mniejszych gmin, które znajdują się pod dominującym wpływem centralnej aglomeracji. Zazwyczaj taki jest kształt stolicy państwa i niewielkiej liczby innych miast. Paryż, jako stolica i największe miasto Francji, zawsze miał wyjątkowy status. Jest jednak otoczony przez struktury terytorialne (region, departamenty, gminy) o statusie ogólnym.

 

Inny typ metropolii pojawia się, gdy miasta i wsie wzrastają w sposób, który tworzy nieprzerwany krajobraz miejski, podzielony między dużą liczbę niezależnych i czasami konkurujących ze sobą gmin – o różnej wielkości i strukturach politycznych lub społecznych – a największe miasto ma mniej lub bardziej dominujący charakter. Jest to najczęstszy przypadek.

 

Podmioty prawne we Francji (stan na 1 stycznia br.):

• gminy – 35 287,

• związki techniczne – około 12 000,

• wspólnoty – 1252,

• departamenty – 962,

• metropolie – 15,

• regiony – 13.

 

Jak powstawała struktura samorządów?

Utworzenie instytucji na rzecz poprawy zarządzania dużymi miastami i obszarami miejskimi zainspirowały różne czynniki. W latach 60. XX w. rząd francuski zdefiniował politykę rozwoju regionalnego, która miała wzmocnić regionalne miejskie bieguny zwane „métropoles d’équilibre”(metropoliami równoważnymi), by mogły konkurować z Paryżem pod względem przyciągania działalności i inwestycji. Międzynarodowa rywalizacja miast również motywowała do budowania struktur.

 

Ustawa z 31 grudnia 1966 r. stworzyła nową formę współpracy międzygminnej, zwaną wspólnotą miejską, która nadal istnieje. Cztery wspólnoty zostały powołane ustawą w najbardziej rozdrobnionych obszarach miejskich (Bordeaux, Lille, Lyon, Strasburg). Mają wiele obowiązkowych kompetencji i własną władzę fiskalną. Pozostałe wspólnoty utworzono na zasadzie dobrowolności. Okazały się one całkiem wydajne, a określenie „wspólnota” brzmiało dobrze, więc nowe kategorie również tak nazwano.

 

W 2010 r. ustawodawca francuski opracował nową formę zarządu miejskiego zwaną metropolią. Wyróżnia ją to, że – zgodnie z prawem lub umową – ma ona misje i uprawnienia, które normalnie należą do innych władz terytorialnych (departamentu, regionu, a nawet państwa). Ustawa wskazuje również procedury pozwalające samorządom terytorialnym na zawieranie umów w sprawie ich kompetencji i delegowanie niektórych na inny poziom.

 

Wstępna koncepcja rządu zakładała, że będzie istnieć niewielka liczba metropolii, głównie stolice regionów o znaczeniu międzynarodowym. Nie było to jednak przestrzegane w wyniku presji lokalnych przywódców politycznych wszystkich partii, którzy chcieli takiego statusu dla swojego miasta. W efekcie niektóre regiony nie mają żadnej metropolii (bo nie ma dużych miast), w innych jest kilka konkurujących ze sobą. Sytuacja ta pogorszy się za sprawą ustawy z 28 lutego br. w sprawie statusu Paryża i rozwoju metropolitalnego. Zmniejsza ona próg zaliczenia do grona metropolii. Rząd ogłosił, że zostanie utworzonych siedem nowych metropolii, by objęły one terytorium całego kraju. Większość z nich nie ma dużego znaczenia, a niektóre regiony będą miały trzy lub cztery metropolie, co jest sprzeczne z ich powołaniem do symbolizowania regionu!

 

Paryż – gmina i departament

Jako gmina, Paryż zawsze miał wyjątkowy status, zwłaszcza że był siedzibą centralnych instytucji państwowych, a często kolebką narodowych rewolucji (1789, 1830, 1848, 1870). Do roku 1977 miał raczej zdecentralizowaną administrację państwową, a nie zdecentralizowany samorząd terytorialny. Rada Paryża była wybierana przez obywateli, ale jej przewodniczący miał tylko symboliczne uprawnienia – przewodniczył spotkaniom. Władza wykonawcza znajdowała się w ręku prefekta, mianowanego przez rząd i szefa administracji. Ustawa z 31 grudnia 1975 r. zakładała uczynienie z Paryża całkowicie zdecentralizowanego samorządu terytorialnego, zbliżonego do prawa powszechnego. Ponownie ustanowiono też funkcję „burmistrza Paryża”.

 

Stolica Francji jest wspólnotą dualistyczną – zarówno miejską, jak i departamentem. Na tym samym terytorium istnieje podmiot prawny „gmina Paryż” oraz inny podmiot – „departament”. Mają one oddzielne budżety, kompetencje i pracowników, ale ich sprawy są zarządzane przez to samo zgromadzenie – radę Paryża i burmistrza, który czasami pełni funkcję przewodniczącego rady departamentu, innym razem – burmistrza gminy. Oznacza to, że rada miasta Paryża spotyka się albo jako rada gminy, albo jako rada departamentu, która ma kompetencje budżetowe. Dzięki tym skumulowanym kompetencjom burmistrz Paryża ma większą władzę niż burmistrzowie w ogóle. Status ten ustanowiono po wyborach miejskich z 25 marca 1977 r. Będzie on zmieniony w 2019 r., zgodnie z ustawą z 28 lutego br.

 

Globalny budżet w br. wynosi 10,5 mld euro, z czego 7,9 mld euro stanowią wydatki bieżące. Budżet gminy wynosi około 7 mld euro, a budżet departamentu – około 3,5 mld euro. Liczba zatrudnionych, która wzrosła w ostatnim czasie, to blisko 51 tys. osób. Jeżeli jednak doda się pracujących w instytucjach „satelitarnych” (stowarzyszeniach, towarzystwach społecznych), liczba ta wzrośnie do 73 tys., co wiele osób uważa za przesadę.

 

Departament Paryża

Departamenty utworzono na mocy ustawy z 22 grudnia 1789 r., a ich rozgraniczenie zrealizowano w latach 1790–1791, z pewnymi późniejszymi modyfikacjami. Administrację departamentów zorganizował Napoleon w 1800 r. Były one okręgiem wszystkich ważnych terytorialnych administracji państwowych. Samorząd terytorialny rozwijał się stopniowo w XIX w., a został opisany ustawą z 1871 r. Zgromadzenie wybierano, ale to prefekt miał władzę wykonawczą. Od 1982 r. mamy dwie administracje prowadzone równolegle: państwową i samorządową.

 

Po utworzeniu regionów we Francji, w marcu 1964 r., ustawa z 10 lipca 1964 r. przekształciła organizację – utworzyła departament Paryża na tym samym terytorium, co miasto.

 

Departament Paryża, jako jednostka samorządu terytorialnego, ma te same przepisy ogólne co inne departamenty, ale jego organy są takie same, jak dla gminy Paryż. Organizowane są odrębne sesje rady w zależności, czy decyduje ona w sprawach kompetencji departamentu, jego budżecie i zasobach, czy też kwestiach miejskich i finansach. Jest to ta sama rada i ta sama osoba na stanowisku kierowniczym.

 

Z perspektywy ustawy, organizacja taka nie stwarza wielu problemów, chociaż czasami trudno jest rozstrzygnąć, co stanowi kompetencje miejskie, a co departamentu. Oba podmioty mają ogólne uprawnienia – dodane do tych wyraźnie wymienionych dla każdego z nich w ustawie. Komplikacje leżą raczej po stronie organizacyjnej. Niektóre służby i pracownicy są miejscy, inni departamentalni, a jeszcze inni pracują dla obu podmiotów. Najważniejszy jest podział kosztów i wydatków pomiędzy dwa budżety, ponieważ jest wiele wspólnych funkcji logistycznych i budynków. Kwestie te były wielokrotnie poruszane przez regionalny sąd finansowy podczas kontroli zarządu Paryża. Jest to jednocześnie jeden z argumentów, który wykorzystano, proponując połączenie dwóch podmiotów prawnych w jeden, zarządzone ustawą z 28 lutego br.

 

Dwupoziomowa organizacja miejska

Podstawą jest ustawa z 31 grudnia 1982 r., kilkakrotnie modyfikowana, znana jako „ustawa PLM” dla Paryża, Lyonu, Marsylii. Gmina Paryż ma gorszą organizację w porównaniu z pozostałymi gminami, największymi miastami Francji – Marsylią i Lyonem. Z jednej strony jest gminą o ogólnych kompetencjach. Z drugiej – terytorium Paryża podzielono na 20 dzielnic (arrondissements), z których każda ma radę dzielnicy (organ obradujący) oraz burmistrza, który ma kompetencje poboczne, dotyczące usług w miejscu zamieszkania oraz budżetu, delegowanego przez „centralną” radę miasta.

 

Gmina Paryż

Gmina Paryż obejmuje całe terytorium miasta. Ma ogólne kompetencje i organizację gminy. Rządzi nią rada Paryża, której 163 członków wybieranych jest na 6 lat (proporcjonalnie do liczby ludności, w każdej z dzielnic).
Ma ogólną władzę w sprawach kompetencji komunalnych i głosuje nad budżetem. Burmistrz i jego zastępcy wybierani są przez radę.

 

Główna różnica w porównaniu ze zwykłą gminą dotyczy uprawnień burmistrza w sferze bezpieczeństwa, w szerokim sensie tego pojęcia (police administrative), definiowanego jako odpowiedzialność za „zapewnienie porządku publicznego, bezpieczeństwa, ochrony i higieny” (artykuł L2212-2 Kodeksu władz lokalnych). Burmistrz Paryża dzieli władzę w tej dziedzinie z „Préfet de Police” (Komisarzem Policji), który jest mianowany przez rząd i bezpośrednio podlega ministrowi spraw wewnętrznych. Ma również wszystkie kompetencje, które posiada każdy prefekt w policji jako władzy państwowej, a zwłaszcza bezpośrednią władzę nad różnymi organizacjami odpowiedzialnymi za bezpieczeństwo (policją narodową, żandarmerią, czasami wojskiem). Jest to zrozumiałe, biorąc pod uwagę znaczenie bezpieczeństwa w stolicy. Podział władzy między prefektem a burmistrzem jest przedmiotem ciągłych dyskusji i zmian.

 

Gminy dzielnicowe

W każdej z 20 dzielnic stolicy Francji ustanowiono gminę dzielnicową, która jest silnie powiązana z gminą Paryża. Nie ma uprawnień podatkowych i otrzymuje finansowanie z budżetu całego miasta.

 

Rada dzielnicy składa się z 1/3 paryskich radnych wybranych w dzielnicy (którzy są również członkami rady Paryża) i 2/3 radnych wyłącznie dzielnicowych. Burmistrz dzielnicy jest wybierany przez całą radę, ale spośród radnych dzielnicy. Przygotowuje on i przeprowadza obrady. Jest również szefem służb administracyjnych w ratuszu. Zatwierdza wydatki i przychody w ramach budżetu dzielnicy, który jest dołączany do budżetu gminy. Zajmuje się też sprawami stanu cywilnego, służbami krajowymi oraz sprawami szkolnymi. Wyraża opinię w sprawie pozwoleń na budowę wydanych przez burmistrza gminy Paryż. Udziela także konsultacji w sprawie proponowanych przejęć lub zbycia budynków przewidzianych przez gminę w dzielnicy. Ważną częścią działań służb dzielnicowych jest zarządzanie pomocą społeczną na zasadach gminnych lub krajowych.

 

Rada dzielnicy ma uprawnienia do decydowania o alokacji środków operacyjnych, przekazanych jej przez radę gminy w ramach budżetu dzielnicy, głosuje nad kredytami inwestycyjnymi oraz nad programem tworzenia i rozwoju wszystkich obiektów socjalnych dla mieszkańców dzielnicy. Może też otrzymywać zadania delegowane przez paryską radę miejską, obejmujące zarządzanie sprzętem lub służbami zlokalizowanymi w dzielnicy.

 

Nowa organizacja od 2019 r.

Ustawa z 28 lutego br. wprowadza cztery główne innowacje.

• Paryż będzie pojedynczą jednostką samorządu terytorialnego, posiadającą wyjątkowy status we Francji, skupiającą w jednej osobie prawnej kompetencje gminy i departamentu. Jest to wyjaśnienie i uproszczenie w porównaniu do poprzedniej sytuacji.

• Władza, która nadal znajduje się w rękach organów państwowych (zwłaszcza prefekta policji), zostanie przekazana władzom miejskim, jak ma to miejsce w ogólnym prawodawstwie gminnym. Dotyczy to regulacji ruchu (nie będzie już wspólnej decyzji z prefektem policji), redukcji zanieczyszczeń akustycznych, dokumentów tożsamości, kontroli bezpieczeństwa budynków, spraw pogrzebowych, polityki w sprawie łaźni itp. W konsekwencji m.in. 1800 pracowników, którzy kontrolują parkowanie (zwłaszcza na drogach) i ruch, znajdzie się pod władzą burmistrza, a nie prefekta.

• Połączą się cztery centralne dzielnice, będące politycznym i kulturalnym sercem Paryża. W 2020 r. będzie tylko jedna rada i jeden burmistrz w nowo utworzonej dzielnicy. To wydaje się raczej kwestią techniczną, motywowaną tym, że dzielnice te mają niewielką liczbę mieszkańców. Organizacja służb dla większej liczby osób umożliwi większą elastyczność i wydajność. Ponieważ członkowie rady Paryża są wybierani w dzielnicach, modyfikacja ich granic ma konsekwencje polityczne. Dlatego niektóre skomplikowane przepisy dotyczące wyborów są wynikiem kompromisów.

• Wzmocnią się uprawnienia burmistrzów dzielnic, ponieważ „centralny burmistrz” będzie delegował większą liczbę zadań. Ta tendencja narasta od początku stulecia i jest konsekwencją ważnych uprawnień burmistrza Paryża w sprawach dotyczących departamentu i gminy. Dekoncentracja służb, które mają bliski kontakt z ludnością, jest rozsądnym środkiem organizacyjnym umożliwiającym uniknięcie zastojów w ratuszu centralnym!

Paryż w szerszym ujęciu

Paryż leży w Regionie Île-de-France, który jest najgęściej zaludniony i najbogatszy we Francji. Miasto jest siedzibą instytucji regionu jako samorządu terytorialnego (rada, przewodniczący i administracja), a także administracji regionalnej państwa, na czele z prefektem. Gmina Paryż pozostaje w stałym związku z instytucjami regionalnymi, ponieważ w wielu dziedzinach kompetencje obu podmiotów nakładają się i uzupełniają.

 

Regiony powstały we Francji pod koniec lat 50. XX w., jako jednostki administracji państwowej do koordynowania departamentów i zarządzania ogólną polityką gospodarczą na rzecz wspierania rozwoju regionalnego. Ich struktura była tylko kopią departamentów. Stały się także jednostkami samorządu terytorialnego na mocy ustawy z 1982 r., w pełni zastosowanymi w 1986 r., kiedy radę regionalną wybrali bezpośrednio obywatele. Kompetencje, bardzo skromne na początku, stopniowo rosły dzięki transferom ze strony państwa.

 

Region Île-de-France (RIF)

Jest to jeden z 13 francuskich regionów. Jak wszystkie pozostałe, jest on zarówno samorządem terytorialnym, jak i okręgiem wyborczym państwa.

 

Jako pełny samorząd terytorialny regiony francuskie istnieją dopiero od 1986 r. Mają osobowość prawną, własny budżet, uprawnienia podatkowe i swoich pracowników. Zgromadzenie (ostatnie wybory w grudniu 2015 r.) wybiera przewodniczącego i wiceprzewodniczącego. Istnieje także zgromadzenie konsultacyjne rady do spraw gospodarczych, społecznych i ochrony środowiska[2], które doradza w sprawach budżetu, udziela odpowiedzi na zapytania przewodniczącego lub inne, które uznaje za istotne. Region ma budżet (5,25 mld euro w 2017 r.)[3] obejmujący zasoby podatkowe i globalne dotacje państwowe. Personel do zadań administracyjnych to około 2 tys. osób, większa liczba osób (około 7 tys.) jest zatrudniona w szkołach średnich (nauczyciele i profesorowie są pracownikami państwowymi). 

 

Główne kompetencje regionu: 

• rozwój, zwłaszcza promowanie działalności gospodarczej, kulturalnej i naukowej, głównie poprzez wsparcie finansowe,

• budowa i zarządzanie szkołami średnimi (nauczyciele i programy stanowią kompetencje państwa),

• kształcenie zawodowe i praktyki zawodowe,infrastruktura o znaczeniu regionalnym.

 

W dziedzinie transportu publicznego istnieje oddzielny organ, Syndicat des transports d’Île-de-France (STIF), podmiot prawny, który jednoczy również państwową spółkę kolejową (SNCF) oraz spółkę metra i autobusów (RATP). Zajmuje się on głównie koordynacją polityki infrastrukturalnej.

 

Jako państwowy okręg wyborczy, Region Île-de-France ma administrację regionalną pod władzą prefekta.

 

Metropolia Wielkiego Paryża – skomplikowana maszyneria

Metropolia Wielkiego Paryża (MGP)[4], utworzona ustawą z 27 stycznia 2014 r. (modernizującą publiczne działanie terytorialne i konsolidującą metropolie[5]), funkcjonuje od 1 stycznia 2016 r. Jest przedmiotem intensywnej debaty, bo wzbudza sprzeciw. Region Île-de-France uznał ją za zbędną. Gminy chciały zachowywać swoje struktury międzygminne i nie mieć trzeciej warstwy. Wiele osób martwiło się kosztem, a przedsiębiorstwa nie były zbyt entuzjastycznie nastawione w obliczu nowego organu podatkowego. Zdolność tej instytucji do funkcjonowania nie jest przesądzona. Budżetowanie jest trudne. W przypadku takiej skomplikowanej maszynerii zasada subsydiarności nie dostarcza prostych rozwiązań. Podział kompetencji między podmioty istniejące a nowe był przedmiotem poważnych negocjacji na etapie przygotowawczym i w parlamencie, podczas dyskusji nad ustawą. Postanowienia nie są jeszcze ostatecznie ustabilizowane. Ten system musi wykazać swoją skuteczność i prawdopodobnie będzie wymagał częstych zmian. Słychać nawet głosy, że może nie przetrwać!

 

Metropolia Wielkiego Paryża, podobnie jak pozostałe, to publiczna osoba prawna, dysponująca własnymi władzami fiskalnymi. Jednak jako jedyna ma wyjątkowy status. Obejmuje miasto Paryż i 130 gmin wokół, reprezentujących całe trzy departamenty (Hauts-de-Seine, Seine-Saint-Denis, Val-de-Marne) oraz niektóre gminy z dwóch innych departamentów. Łączna liczba ludności wynosi 7 mln.

 

W obrębie MGP 11 jednostek zajmujących się współpracą międzygminną, o unikalnym modelu, odpowiada za bieżące służby terytorialne. Obejmują one kontynuację wspólnot istniejących przed stworzeniem metropolii, ale nie dysponują własną władzą fiskalną, a kompetencje zostały przekształcone, ponieważ niektóre przekazano do MGP. Miasto Paryż zachowuje swój własny, wyżej opisany, status.

 

Główną trudnością przy określaniu MGP było zdefiniowanie jej kompetencji w sprawach, w których Region Île-de-France miał również uprawnienia i uważał, że tworzenie dodatkowej struktury jest bezprzedmiotowe i kosztowne. Istniały również opinie polityczne (region do roku 2015 znajdował się w rękach partii socjalistycznej), sugerujące, że podmiot międzygminny mógłby zostać zdominowany przez partie prawicowe i centrowe, co ostatecznie nastąpiło.

 

Kluczowe pytanie dotyczy roli i wpływu gmin oraz ich potężnego przywódcy – burmistrza. Konieczna jest współpraca gmin i podstawowych podmiotów współpracy międzygminnej, nawet dużych infrastruktur o znaczeniu regionalnym. Czy współpraca będzie skuteczniejsza dzięki stosunkom dwustronnym z regionem lub stworzeniu instytucji, w której gminy są bezpośrednio członkami i dzielą się władzą oraz podejmują decyzje? Ten ostatni model uzasadnia powstanie Metropolii Wielkiego Paryża.

 

Rada metropolii składa się z 209 przedstawicieli, wybieranych przez rady każdej gminy miejskiej. Zgromadzenie burmistrzów, obejmujące wszystkich burmistrzów gmin członkowskich, spotyka się pod przewodnictwem przewodniczącego metropolii co najmniej raz do roku, by omówić program działań oraz sprawozdania w sprawie działalności MGP. „Rada rozwoju”, która łączy partnerów gospodarczych, społecznych i kulturalnych MGP, udziela konsultacji w sprawach swoich głównych kompetencji. Wydaje się również zbędna przy radzie gospodarczej regionu.

 

MGP ma wiele różnorodnych uprawnień, często jako drugi poziom w odniesieniu do gmin. Kompetencje te mają głównie charakter komunalny. Niektóre są bezpośrednio przekazywane przez ustawę, a gminy mogą przenosić, na zasadzie uznaniowej, inne uprawnienia, w drodze zgodnych obrad rady metropolii i rad gminy, pod pewnymi warunkami większości. MGP ma również kompetencje przekazane przez państwo, region i departamenty, na warunkach przewidzianych w ustawie.

 

W kilku sprawach dokument mówi, że jurysdykcja Metropolii Wielkiego Paryża dotyczy tylko projektów, opracowań i polityk stanowiących „interes metropolitalny”. Rada metropolii musi ustalić większością głosów 2/3 swoich członków, co „interes metropolitalny” oznacza w każdej dziedzinie. W odniesieniu do części tych spraw, które nie leżą w interesie metropolitalnym, kompetencje zazwyczaj trafiają do 11 podmiotów zajmujących się współpracą międzygminną. Dla uniknięcia blokady ze strony gmin starających się utrzymać maksymalną liczbę spraw w swojej jurysdykcji, ustawa mówi, że jeżeli nie zapadnie żadna decyzja w jakiejś kwestii w ciągu 2 lat od utworzenia metropolii, cała kompetencja stanie się metropolitalna.

 

Przykłady kompetencji MGP

Metropolia Wielkiego Paryża odpowiada za tworzenie, rozwój i zarządzanie obszarami przemysłowymi, handlowymi, usługowymi, rzemieślniczymi, turystycznymi, portowymi lub lotniskowymi o znaczeniu metropolitalnym. Ponieważ region Île-de-France, na mocy ogólnych przepisów, odgrywa wiodącą rolę w rozwoju gospodarczym, ustawa przewiduje, że działania MGP „uwzględniają” orientacje określone przez radę regionalną.

 

Pozostałe kompetencje MGP to m.in. planowanie przestrzenne, programy restrukturyzacji obszarów miejskich, waloryzacja dziedzictwa przyrodniczego i krajobrazowego, zasoby gruntów, zdefiniowanie spójnej strategii rozwoju cyfrowego, polityka mieszkaniowa i wsparcie finansowe dla budownictwa socjalnego, budowa, rozwój, utrzymanie i eksploatacja dużych – międzynarodowych i krajowych obiektów kulturalnych i sportowych oraz przygotowywanie i udział w dużych wydarzeniach międzynarodowych.

 

MGP nie ma jurysdykcji nad polityką obejmującą transport publiczny. Nadal zarządza nim podległy regionowi STIF. Najważniejszym przedsięwzięciem infrastrukturalnym metropolii w tej dziedzinie będzie kursujący „Ekspres Wielkiego Paryża”, który będzie należał do specjalnej spółki zwanej Société du Grand Paris. Została ona utworzona przed metropolią, na mocy ustawy nr 2010-597 z 3 czerwca 2010 r. To organ publiczny o statusie komercyjnym[6]. Jego głównym zadaniem jest stworzenie i opracowanie projektów ogólnego planowania i infrastruktury dla sieci transportu publicznego w „wielkim Paryżu” i zapewnienie jej realizacji (budowa linii stacjonarnych, konstrukcji i instalacji, dworców kolejowych, itp.). Budżet na rok 2017 wynosi 1,758 mld euro. Na inwestycje przeznaczono 1,056 mln euro, w szczególności na przygotowanie infrastruktury nowej kolei, ale także wkład w rozbudowę sieci metra i linii kolejowych. Dochody z podatków to tylko 560 mln euro, dlatego spółka będzie potrzebowała kredytu na blisko 700 mln euro.

 

W dziedzinie zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska MGP odpowiada za: ograniczanie zanieczyszczenia powietrza, kontrolę zanieczyszczeń hałasem, wspieranie działań służących kontroli zapotrzebowania na energię, opracowywanie i przyjmowanie terytorialnego planu klimatyczno-energetycznego, zarządzanie środowiskiem wodnym i zapobieganie powodziom.

 

System finansowy Metropolii Wielkiego Paryża zawarty jest w rozporządzeniu rządu z 10 grudnia 2015 r. Głównymi źródłami przychodów są podatki od przedsiębiorstw (nie ma podatków od obywateli). Organ dzieli je z 11 podmiotami współpracy międzygminnej (do roku 2020). Po tym czasie MGP zachowa całą kwotę podatków, a podmiot zajmujący się współpracą międzygminną będzie finansowany z dotacji wypłacanych od gmin i przez fundusz wzajemnego wyrównywania.

 

Złożony system pomocy i wyrównywania jest organizowany między MGP, 11 podmiotami zajmującymi się współpracą międzygminną i gminami członkowskimi. Na przykład w 2016 r. metropolitalny fundusz inwestycyjny miał budżet w wysokości 55 mln euro z przeznaczeniem na projekty komunalne i pomoc gminom, proporcjonalnie do ich trudności finansowych.

 

Pierwszy budżet MGP, uchwalony w 2016 r., wynosił 3,452 mld euro, z czego 3,36 mld euro redystrybuuje się do gmin członkowskich w ramach dodatków wyrównawczych. Wydatki operacyjne wyniosły 7,1 mln euro.

 

Równoważenie budżetu na rok 2017 było trudne. Nie ma zbyt dużo miejsca na manewry, zarówno w przypadku wydatków, jak i przychodów. W odniesieniu do tych ostatnich, jest duża konkurencja ze strony innych podmiotów publicznych, zwłaszcza, że podatki są pobierane od przedsiębiorstw.

 

Bibliografia:

www.collectivites-locales.gouv.fr/intercommunalite-1 Opis instytucji zajmujących się współpracą międzygminną.

www.collectivites-locales.gouv.fr/collectivites-locales-chiffres-2016 Raport roczny zawierający ogólne dane dotyczące samorządu terytorialnego (struktury, populacja, finanse, pracownicy).

www.legifrance.gouv.fr Bank danych zawierający całość prawa francuskiego (konstytucję, ustawy, kodeksy, jurysdykcje), w szczególności Code général des collectivités territoriales; również sprawozdania i dokumenty Parlamentu.

 

 

---