W wyniku referendum, które odbyło się w czerwcu ubiegłego roku, 52 proc. głosujących Brytyjczyków opowiedziało się za wyjściem z UE. Sam wynik nie wystarcza, aby państwo członkowskie mogło opuścić Wspólnotę. Trzeba jeszcze przejść określone procedury[1].

Władze lokalne i regionalne przedstawiły swoje stanowisko, głosując nad rezolucją odnośnie Brexitu, podczas ostatniej sesji plenarnej Europejskiego Komitetu Regionów. Debata odbyła się zaledwie tydzień przed rozpoczęciem oficjalnych negocjacji. Gościem spotkania był Michel Barnier, były komisarz UE i były francuski minister, odpowiedzialny za rozmowy z Wielką Brytanią dotyczące jej wystąpienia z Unii. Omówił on wpływ zachodzących zmian na regiony i miasta pozostające we Wspólnocie. Członkowie KR zgodnie stwierdzili, że Unia Europejska jest największym politycznym osiągnięciem w historii, gwarantującym pokój, demokrację i dobrobyt. To narzędzie, które pozwala państwom członkowskim stawiać czoła nowym wyzwaniom. Podkreślono, że w interesie władz lokalnych i regionalnych UE leży zorganizowanie stałej współpracy z samorządami w Zjednoczonym Królestwie po jego wystąpieniu ze struktur Wspólnoty. Pozwala na to podejście stosowane w przypadku tzw. krajów partnerskich, oparte na dwustronnych porozumieniach.

Zachować równowagę

Członkowie KR odnieśli się także do rozwiązań przejściowych, minimalizujących zakłócenia w realizacji obecnie prowadzonych międzyregionalnych, długoterminowych projektów (w tym badawczo-rozwojowych), które mają korzystne przełożenie na gospodarki lokalne. Przyszłe stosunki między UE a Wielką Brytanią powinny opierać się na równowadze praw i obowiązków. Nie można doprowadzić do demontażu Jednolitego Rynku Europejskiego. Stanowi on fundament wspólnej polityki ekonomicznej, a przede wszystkim określa regulacje dotyczące wolności ruchu osobowego, czyli prawa do pracy, życia, mieszkania i korzystania z uprawnień socjalnych w miejscu pobytu, bez względu na przynależność państwową. Zauważono także, że KR jest najlepiej przygotowany do opracowania i wdrożenia mechanizmów promujących regularne konsultacje i kontakty z lokalnymi władzami wykonawczymi oraz z parlamentami i zgromadzeniami w Zjednoczonym Królestwie. W ten sposób będzie przyczyniać się do produktywnej i zrównoważonej przyszłej współpracy pomiędzy Wielką Brytanią a UE.

Wykorzystać możliwości

Decyzja o opuszczeniu UE to konieczność wprowadzenia korekt budżetowych. Do wykorzystania będą mniejsze fundusze – Wielka Brytania jest tzw. płatnikiem netto, co oznacza, że wpłaca do budżetu ogólnego Wspólnoty więcej, niż z niego otrzymuje, np. w postaci dopłat czy funduszy strukturalnych. Chociaż Brexit spowoduje skutki finansowe dla całej Wspólnoty, zdaniem członków Europejskiego Komitetu Regionów stworzy też okazję do reformy unijnego budżetu, tak aby lepiej uwzględniał potrzeby samorządów lokalnych i regionalnych. Przewiduje się, że proces negocjacyjny regulujący warunki Brexitu będzie trwał 2 lata.