Puszcza Biała to jeden z piękniejszych kompleksów leśnych Mazowsza. Gminie Długosiodło, która leży na jej terenie, ten atut udało się wykorzystać w 100 proc. W jaki sposób? O tym m.in. opowiada wójt Stanisław Jastrzębski.

Gmina Długosiodło uważana jest za letniskowo-wypoczynkową. Dlaczego?

Powodem jest niezwykłe bogactwo natury. Z jednej strony Puszcza Biała, pokrywająca północno-wschodnią część gminy, z drugiej Dolina Narwi – zaliczana do obszarów o największej różnorodności biologicznej w klimacie umiarkowanym. To raj dla miłośników wędrówek, gotowych na poznanie tego, co stworzyła natura. W pradolinie Narwi z podmokłymi dolinami rzek Wymakracz, Ostrówek, Struga oraz w rejonie bagna Pulwy swoje schronienie znalazły różnorodne gatunki zwierząt. Puszcza Biała to część Zielonych Płuc Polski. Rosną tu dęby, topole białe, olsze czarne, modrzewie czy jałowce pospolite. W zaroślach gnieździ się ptactwo, a także drobne płazy i gady. W lesie podejść można dzika czy jelenia. Mamy oznakowane szlaki turystyczne, biegnące przez puszczańskie ostępy. Zostały tak zaprojektowane, by podróżujący nimi mogli poznać nie tylko najciekawsze zakątki przyrodnicze, ale też miejsca pamięci narodowej czy zabytki kultury.

Wiele osób kojarzy gminę z „grzybobraniem”...

To prawda. Każdego roku we wrześniu wspólnie z Lasami Państwowymi organizujemy Mistrzostwa Polski Aktorów, Dziennikarzy i Samorządowców w grzybobraniu.  Wydarzenie przyciąga tysiące osób. Na wszystkich czeka mnóstwo atrakcji, m.in. wystawy promujące działania proekologiczne, tradycję i dziedzictwo kulturowe regionu oraz stoiska z wytworami sztuki ludowej lub kulinarne, na których serwowane są potrawy z grzybów i dziczyzny.

Każdy uczestnik może wziąć udział w konkursach z nagrodami, obejrzeć pokazy prac wykonywanych przez leśników. Z ogromnym zachwytem i zaciekawieniem publiczność przygląda się popisom psów myśliwskich czy ptaków drapieżnych, podziwia inscenizacje w wykonaniu uczniów z miejscowych szkół. Całemu przedsięwzięciu towarzyszą liczne koncerty i zabawy, które trwają do późnego wieczora. „Grzybobranie” to wyjątkowe wydarzenie. Jest naszą wizytówką. I to nas cieszy.

Na turystów czeka wiele atrakcji. A na co mogą liczyć mieszkańcy?

Jesteśmy otwarci na ich potrzeby. Największe oczekiwania dotyczyły infrastruktury drogowej. W ostatnich latach budowa dróg była więc priorytetem w wydatkach budżetowych gminy. Duże inwestycje drogowe wiązały się nie tylko z poprawą dostępności komunikacyjnej naszych miejscowości, ale też ze znacznym wkładem środków własnych. Podkreślenia wymaga fakt, że przebudowa nawierzchni żwirowej na asfaltową na drogach lokalnych o niewielkim natężeniu ruchu, była finansowana ze środków własnych.

Dbamy również o wysoki poziom edukacji – gmina jest organem prowadzącym dla przedszkola, trzech szkół podstawowych, gimnazjum i zespołu szkół. Realizacja zadań oświatowych oparta jest nie tylko o środki subwencji oświatowej. Przeprowadziliśmy remonty szkół, modernizację lub budowę sal gimnastycznych i boisk sportowych. Staramy się niwelować różnice w dostępie do edukacji w stosunku do terenów miejskich poprzez zwiększenie dostępności wychowania przedszkolnego, powiększenie oferty zajęć dodatkowych (np. szkoła muzyczna I stopnia). Koszty tych działań pokrywamy ze środków niepochodzących z subwencji oświatowej. Największą inwestycją w dziedzinie infrastruktury edukacyjnej była budowa sali gimnastycznej przy Zespole Szkół w Starym Bosewie. Zadanie to współfinansowaliśmy z Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej oraz działania 7.2. Infrastruktura służąca edukacji Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego 2007–2013.

Pozostańmy przy funduszach unijnych. Co udało się dzięki nim zrobić?

Ostatnie lata to inwestycje w ochronę środowiska. Dzięki środkom europejskim, pochodzącym ze ZPORR i PROW 2007–2013 rozbudowaliśmy oczyszczalnię ścieków i sieć kanalizacji w miejscowościach Długosiodło i Kornaciska. Częściowo umarzalna pożyczka z WFOŚiGW umożliwiła wyposażenie 171 gospodarstw w przydomowe oczyszczalnie ścieków. Środki zewnętrzne pozwoliły też na budowę ponad 120 km sieci wodociągowej oraz budowę nowej stacji uzdatniania wody w Starym Bosewie.

PROW to także kilkanaście projektów z działania „Odnowa i rozwój wsi”, np. odrestaurowanie centrum Długosiodła poprzez budowę chodników, oświetlenia, parkingu przy cmentarzu parafialnym, przebudowa pomnika T. Kościuszki czy budowa basenu odkrytego. Wspólnie z jednostkami organizacyjnymi udało nam się rozbudować świetlicę wiejską w Jaszczułtach oraz wybudować kompleks boisk w Chrzczance Włościańskiej.

Postawiliśmy też na odnawialne źródła energii (OZE). Z unijną pomocą (ponad 760 tys. zł) zamontowaliśmy 87 instalacji słonecznych dla wspomagania produkcji ciepłej wody użytkowej na budynkach mieszkalnych, osiem instalacji fotowoltaicznych oraz dwa kotły na biomasę.

To, co udało się zrobić w ciągu ostatnich lat, zmieniło wizerunek naszej gminy. Poprawiły się warunki życia mieszkańców. Pomimo tak wielu działań potrzeby i oczekiwania są wciąż duże. Zamierzamy nadal korzystać z szansy, jaką stwarzają środki europejskie.

Są już konkretne pomysły na ich wdrożenie?

W ramach PROW na lata 2014–2020 pozyskaliśmy dotację w wysokości 2,8 mln zł na przebudowę dróg o łącznej długości prawie 13 km. W grudniu ub.r. złożyliśmy wniosek o dofinansowanie budowy sieci kanalizacji sanitarnej i wodociągowej. Ubiegamy się o 2 mln zł.

Wspólnie z partnerami z Ukrainy złożyliśmy dwa wnioski w ramach Programu Współpracy Transgranicznej EIS Polska–Białoruś–Ukraina 2014–2020. Planujemy m.in. zakup wyposażenia dla ochotniczych straży pożarnych oraz wykorzystanie walorów przyrodniczych gminy dla rozwoju turystyki.

W odpowiedzi na konkurs dotyczący budowy instalacji prosumenckich zawiązaliśmy partnerstwo i wspólnie z gminami Stoczek, Strachówka i Jadów złożyliśmy wniosek o dofinansowanie. Zakłada on zainstalowanie systemu OZE dla 931 użytkowników prywatnych i 8 budynków użyteczności publicznej. Jeżeli uzyskamy dofinansowanie, projekt zrealizujemy w latach 2017–2018. Całkowite nakłady inwestycyjne netto wynoszą ponad 12,6 mln zł. Przedsięwzięcie sfinansujemy z dotacji z EFRR w wysokości 78 proc. kosztów kwalifikowalnych projektu, tj. ponad 9,8 mln zł oraz ze środków własnych beneficjentów – 2,7 mln zł. W ubiegłym roku rozpoczęliśmy budowę stadionu w Długosiodle. Na to zadanie mamy zagwarantowaną dotację 1,3 mln zł z Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej.