Pojawia się nagle. Powoduje niepełnosprawność. Na szczęście diagnoza to nie wyrok. Dzięki kompleksowemu podejściu, komfort życia ze stwardnieniem rozsianym można znacząco poprawić. W Dąbku (powiat mławski) wiedzą, jak to robić.

O chorobie

W Polsce na tę przypadłość choruje około 40 tysięcy osób, głównie w wieku od 20 do 30 lat, częściej dotyczy kobiet. Stwardnienie rozsiane (łac. sclerosis multiplex – SM) jest jedną z najczęstszych chorób ośrodkowego układu nerwowego. Rozwija się, gdy uszkodzeniu ulegną osłonki komórek nerwowych. Wówczas informacje w centralnym układzie nerwowym przesyłane są wolniej, ulegają zniekształceniu lub w ogóle nie docierają. W takiej sytuacji organizm nie jest w stanie poprawnie kontrolować swoich ruchów czy pracy organów. Pojawiają się problemy z chodzeniem, niepełnosprawność kończyn, spastyczność mięśni, osłabienie wzroku.

Do tej pory nie udało się określić, jaka jest przyczyna SM. Najprawdopodobniej to choroba autoimmunologiczna, czyli taka, w której organizm sam zwalcza własne tkanki. Nie wynaleziono także leku, który uleczyłby z choroby. Są jednak na rynku medykamenty, które skutecznie ją spowalniają i znacząco poprawiają jakość życia.

Leczenie i rehabilitacja

Nie ma typowego przebiegu SM. U każdej osoby z tym schorzeniem obserwuje się inny zespół objawów. W leczeniu – poza środkami farmakologicznymi – stosuje się również psychoterapię, fizjoterapię i rehabilitację. Ta ostatnia ma ogromny wpływ na poprawę możliwości ruchowych pacjentów i lepsze radzenie sobie w codziennych czynnościach. Nie tylko ułatwia codzienne funkcjonowanie, ale też wydłuża aktywność zawodową i społeczną chorych, dlatego jest tak istotnym elementem opieki nad pacjentami z SM.

Gdzie szukać pomocy

Placówką na Mazowszu, która niesie pomoc w takich przypadkach, jest Krajowy Ośrodek Mieszkalno-Rehabilitacyjny dla Osób Chorych na SM (KOMR) w Dąbku. Może tu przebywać jednocześnie 82 pacjentów, którzy kwaterowani są w jedno- lub dwuosobowych pokojach. Dzięki usunięciu barier architektonicznych, poruszanie się zarówno po obiekcie, jak i na zewnątrz, nie sprawia trudności osobom niepełnosprawnym, korzystającym z wózków inwalidzkich.

KOMR jest regionalnym domem pomocy społecznej okresowego pobytu o charakterze specjalistycznym. Przyjmowani są do niego pacjenci z całego kraju. Decyzję o zakwalifikowaniu i ustaleniu odpłatności podejmuje marszałek województwa w oparciu o dokumentację przygotowaną przez właściwy dla chorego ośrodek pomocy społecznej. Odpłatność za pobyt nie przekracza 70 proc. miesięcznego dochodu osoby kierowanej. Gmina, z której jest dana osoba, nie ponosi żadnych kosztów.

Każdy pacjent przyjęty do placówki ma określany indywidualnie harmonogram zabiegów. Wachlarz propozycji jest bogaty – hipoterapia, zajęcia na basenie, krioterapia, magnetoterapia, elektroterapia, ultradźwięki, laseroterapia, masaże. Pacjenci wykonują także ćwiczenia z użyciem wysokospecjalistycznego sprzętu, np. stołów do pionizacji z funkcją kroczenia czy lokomatu – urządzenia do reedukacji chodu. W ramach terapii zajęciowej, tworząc małe dzieła sztuki, m.in. z gliny, wikliny czy wełny, odzyskują zdolności manualne. Próbują też haftować, tkać na krosnach, malować.

Organem prowadzącym KOMR w Dąbku jest Samorząd Województwa Mazowieckiego, który sukcesywnie inwestuje w nowoczesny sprzęt i poprawę warunków pobytu. Najnowszy zakup wsparł kwotą przekraczającą 600 tys. zł.

Najnowszy sprzęt

Pod koniec ubiegłego roku placówka wzbogaciła się o cztery nowoczesne urządzenia. Ćwiczenia z ich użyciem przynoszą znaczące efekty. Są to:

Diego – rehabilitacja kończyny górnej

Poprzez ćwiczenia bierne i czynne maszyna umożliwia powrót do naturalnego, wyuczonego ruchu. Pacjent umieszcza kończyny górne w podwieszkach, a następnie trenuje w przestrzeni trójwymiarowej. Oprogramowanie umożliwia ocenę i dokumentację postępów. Terapia przy użyciu tego urządzenia jest motywująca i bardzo wydajna.

Bioness H200

Ten bezprzewodowy, ergonomicznie zaprojektowany oraz łatwy w użyciu system służy do funkcjonalnej rehabilitacji kończyn, poprzez pobudzenie nerwów sterujących mięśniami ręki lub nogi. Pacjenci korzystający z tego sprzętu mogą znów wykonywać codzienne czynności. KOMR w Dąbku zakupił Bioness H200 do pobudzania nerwów kończyn dolnych. Urządzenie składa się z dwóch części: funkcjonalnej ortezy oraz podręcznej jednostki sterującej. Pozwala ona włączyć lub wyłączyć stymulację oraz dostosować poziom jej natężenia. Jest łatwa w użyciu i ma wbudowany akumulator, co jest dodatkowym udogodnieniem.

HandTutor Meditouch – program aktywnych ćwiczeń ręki

System oparty jest na bezpiecznej i wygodnej rękawicy zawierającej czujniki położenia i szybkości. Urządzenie umożliwia fizykoterapię oraz rehabilitację zawodową poprzez ćwiczenia indywidualnie zmierzające do zniwelowania zaburzeń czynności ręki, jak np.: dokładność i szybkość ruchu. Ten rodzaj rehabilitacji można łączyć z tradycyjnymi zabiegami. Program umożliwia też ocenę zaburzeń funkcji ręki. Informacja jest zapisywana i dokumentowana. Raport na temat postępów czynionych przez pacjenta jest zawsze dostępny. Można go więc przedstawiać innym terapeutom i specjalistom, by zapewnić optymalizację leczenia. Istnieje także możliwość dostosowania poziomu trudności do zaburzeń występujących u konkretnego pacjenta. Może go ustalić i kontrolować terapeuta lub automatycznie – komputer.

Amadeo – rehabilitacja neurologiczna

To jedyny system mechatroniczny do rehabilitacji, który pozwala na indywidualny ruch poszczególnych palców, w tym kciuka. Ćwiczenia ukierunkowane na osiągnięcie konkretnego celu, pomagają odzyskać utracone funkcje motoryczne u pacjentów z ograniczoną ruchomością palców lub dłoni. Na urządzeniu można przeanalizować obecny stan zdrowia pacjenta, ale przede wszystkim zastosować wszechstronną terapię. Dzięki regulowanemu uchwytowi na przedramię, system stosuje się u pacjentów w różnym wieku (nawet u dzieci już w wieku 7–8 lat). Szyny odpowiadające za ruch palców można przestawiać, dostosowując do pacjentów z różną szerokością dłoni. Specjalne dostawki na kciuki pozwalają na terapię zarówno lewej, jak i prawej ręki przy użyciu jednej maszyny. Pięć samoprzylepnych magnesów umożliwia szybkie podpięcie pacjenta do urządzenia.

EKSO – egzoszkielet

Pojawi się w tym roku w placówce w ramach testu. To robot rehabilitacyjny złożony z ortez, czyli zewnętrznych protez umożliwiających osobie niechodzącej poruszanie się na własnych nogach i przemierzanie pewnych odległości. Jeżeli urządzenie zyska pozytywną opinię personelu i chorych, ośrodek będzie starał się o środki na jego zakup.