W Kodniu, nadbużańskiej miejscowości, gdzie krzyżują się kultury, religie i obyczaje w dniach 4 -14 lipca odbył się IX Międzynarodowy Obóz Naukowy „Gwary Nadbużańskiego Podlasia i Polonii na Białorusi” zorganizowany przez Sokołowskie Towarzystwo Społeczno-Kulturalne. Od lat obozy gwaroznawcze STSK wspiera finansowo Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego i Kancelaria Senatu.

Do14 lipca uczniowie Liceum Ogólnokształcącego w Sokołowie Podlaskim oraz Salezjańskiego Liceum Ogólnokształcącego prowadzili badania gwary, tradycji i obrzędowości tego zakątka naszego regionu. Towarzyszyła im grupa młodych Polaków z Nowogródka, Baranowicz i Berezy Kartuskiej. Polacy za wschodniej granicy przyjechali do Kodnia już z wynikami badań, które przeprowadzili we wsiach po stronie białoruskiej. Wspólnie z sokołowską młodzieżą, pod nadzorem językoznawców z Towarzystwa Kultury Języka Polskiego, dokonają analizy porównawczej gwar nadbużańskiego Podlasia oraz Polaków mieszkających na Białorusi.

Nadbużańskie Podlasie badane jest od 1996 roku, od I Obozu Gwaroznawczego w Gródku nad Bugiem w powiecie sokołowskim. Przed rokiem zabrakło czasu, aby spenetrować wszystkie okoliczne wsie Kodnia i porozmawiać z ich najstarszymi mieszkańcami, dlatego w tym roku obóz również odbył się w Kodniu. Właśnie poprzez zapis słów języka gwary odtworzono wiele zjawisk, elementów dawnej tradycji, dawnych obrzędów ludowych i wydarzeń historycznych, bowiem w Kodniu zaobserwowano splot problemów narodowościowych i religijnych naszego wschodniego pogranicza, burzliwą, niejednokrotnie tragiczną historię tych ziem i losy ludzi uwikłanych w tę historię.

Prezes STSK Wanda Wierzchowska zapowiedziała, że nastąpi podsumowanie dziewięcioletnich badań i zakończy je końcowa analiza całościowa. Wyniki badań wykorzystane zostaną do opracowania kolejnej części atlasu gwar, poświęcone właśnie nadbużańskiemu Podlasiu.

Dla młodzieży polonijnej spotkania takie są swoistą Zieloną Szkołą historii, języka polskiego, kulturoznawstwa a przede wszystkim okazją do poznania nowych przyjaciół, do zbliżenia się z Polską – Ojczyzną oddzieloną granicznym Bugiem, ale złączoną naszą wspólnotą, bogatą słowiańską tradycją.