Mazowsze serce Polski nr 7–8/20

Polski Da Vinci

2020.07.13 09:15 , aktualizacja: 2020.07.14 07:46

Autor: Agnieszka Bogucka, Wprowadzenie: Małgorzata Wielechowska

rysunek przedstawiający mężczyznę z obfitym zarostem Julian Ochorowicz, fot....

Wybitny umysł, który wyprzedzał swoją epokę. Doceniony w Europie, w Polsce okrzyknięty szarlatanem. Eksperymentował z fizyką i z ludzkimi umysłami.

 

Julian Ochorowicz zaczynał od studiów na wydziale pedagogiczno-historycznym, potem skończył fizykę i matematykę. Doktoraty obronił z filozofii i psychologii. Wachlarz jego zainteresowań – nawet jak na dzisiejsze czasy – był niezwykle szeroki: zajmował się literaturą, dziennikarstwem, medycyną, elektrotechniką, chemią, fotografią, a także budownictwem oraz architekturą. Był twórcą różnych wynalazków z dziedziny elektroakustyki. Przewidział przesyłanie obrazu telewizyjnego na odległość, pracował nad telefonem bezprzewodowym.

 

Bohater „Lalki”

Kolegami ze szkolnej ławy Ochorowicza byli Bolesław Prus i Aleksander Świętochowski. Z tym pierwszym połączyła go wieloletnia przyjaźń. Dla twórcy „Lalki” stał się inspiracją do stworzenia w powieści postaci Juliana Ochockiego, fascynata nauki i techniki, przesiąkniętego ideami Zachodu, które nie mogą ziścić się w polskich warunkach. Jego żona, Maria Ochorowicz, była pierwowzorem Izabelli Łęckiej. Do grona przyjaciół niezwykłego naukowca zaliczał się również Władysław Reymont. To właśnie Ochorowicz namówił przyszłego noblistę do zniszczenia brudnopisu pierwszego tomu „Chłopów” i napisania powieści w znanej nam dziś wersji. Sam też pisał, lecz jego książki ukazywały się pod pseudonimem „Julian Mohort”. Zebrany przez Ochorowicza materiał na temat starożytnego Egiptu posłużył Prusowi w pracy nad „Faraonem”.

 

„Ratownik” wieży Eiffla

Ochorowicz znany był także jako wynalazca i konstruktor. Jako jeden z pierwszych na świecie podał zasady działania telewizji oraz pracował nad koncepcją powiększania obrazów do formatu odpowiedniego dla sal widowiskowych. Ulepszył telefon Bella, a skonstruowany przez niego aparat był w użyciu w całej Europie aż do początku XX w. Wielokrotnie otrzymywał laury międzynarodowych wystaw za połączenie telefonu z mikrofonem w jedno urządzenie, co po raz pierwszy pozwoliło na głośne i wyraźne przenoszenie mowy, muzyki czy śpiewu na odległość. Umieszczenie na szczycie Wieży Eiffla bezprzewodowego telegrafu pomysłu Ochorowicza i wykorzystanie budowli jako anteny do celów wojskowych uchroniło symbol Paryża przed rozbiórką.

 

Lekarz noblisty

Julian Ochorowicz był filozofem, stworzył podstawy naukowe pozytywizmu w Polsce.  Jednocześnie był pionierem psychologii klinicznej i doświadczalnej oraz prowadził praktykę psychologiczną z elementami eksperymentalnej terapii magnetyczno-hipnotycznej. Jego pacjentami byli m.in. Władysław Reymont i Kazimierz Przerwa-Tetmajer. Gdy przeciwko jego metodom terapeutycznym wystąpiła znaczna część środowiska medycznego, w obronę wzięli go m.in.: Prus, Orzeszkowa czy Chałubiński. Fascynował go również spirytyzm. Na seansach organizowanych przez Ochorowicza spotykała się elita ówczesnej stolicy – lekarze, adwokaci, dziennikarze oraz wysokiej rangi urzędnicy. I to właśnie w mieszkaniu swojego ostatniego medium, Jadwigi Domańskiej, zmarł w wyniku ataku astmy.

 

Oś czasu

1850 – 23 lutego przychodzi na świat w Radzyminie

1869 – buduje model telegrafu piszącego

1878 – publikuje koncepcję tworzenia obrazu telewizyjnego

1917 – 1 maja umiera w Warszawie

 

Liczba wyświetleń: 89

powrót