Nowa forma wsparcia aktywności osób starszych – bony społeczne – którą uruchomił samorząd Mazowsza, zdominowała kwietniowe obrady sejmikowej Komisji Polityki Społecznej i Prorodzinnej. Poruszono także kwestie walki z ubóstwem i przemocy w rodzinie.

W 2016 r. mieszkało na Mazowszu ponad 1,1 mln seniorów – osób po 65. r.ż., czyli 20,5 proc. wszystkich mieszkańców regionu. Mazowieckie Centrum Polityki Społecznej (MCPS), współpracując z powiatami, gminami i organizacjami pozarządowymi, koncentruje się przede wszystkim na wspieraniu samodzielności i aktywności osób starszych, ale też na tworzeniu organizacji skupiających seniorów, działających na ich rzecz oraz promujących efekty ich pracy.

Bon społeczny

W 2018 r. w konkursach ogłaszanych przez Samorząd Województwa Mazowieckiego organizacje pozarządowe mają do dyspozycji aż 2,4 mln zł (w zeszłym roku było to 705 tys. zł). Pieniądze te mają się przyczynić do wzrostu samodzielności i aktywności osób starszych. Pomocny ma być nowy konkurs, dzięki któremu inicjatywy lokalne finansowane będą za pomocą tzw. bonów społecznych. To propozycja dająca szansę na pozyskanie środków niesformalizowanym grupom lokalnym.

 

– O bony społeczne będą mogły się ubiegać np. Uniwersytety III Wieku. Funkcjonują one w bardzo różnych formach. Często jednak ich działalność nie jest sformalizowana – prowadzone są np. przy ośrodkach kultury, przez co nie mogą uczestniczyć w otwartych konkursach. Teraz dzięki nowej formie, poprzez organizacje pozarządowe, będziemy mogli je wspierać – podkreśla Artur Pozorek, dyrektor Mazowieckiego Centrum Polityki Społecznej w Warszawie.

Jak działają bony społeczne? Każda niesformalizowana grupa lokalna będzie teraz mogła się zgłosić do organizacji, która pozyskała fundusze w ramach otwartego konkursu. Zaprezentuje swój pomysł, a na jego realizację otrzyma pieniądze, np. 1 tys. zł na konkretny projekt. Fakturę będzie rozliczała organizacja pozarządowa.

– Bon społeczny to pionierskie rozwiązanie. Chodziło nam o to, aby zacząć budować aktywność i seniorów, i małych grup społecznych. Zakładamy, że będzie to skuteczny sposób na realizowanie przez ludzi, którzy nie są zrzeszeni w jakiejś organizacji, wielu małych, interesujących i wspaniałych rzeczy. Liczymy też, że będzie to dla nich impuls do organizowania się, formalizowania działalności – wyjaśnia Elżbieta Bogucka, zastępca dyrektora Mazowieckiego Centrum Polityki Społecznej w Warszawie.

Ubóstwo

Wskaźnik skrajnego ubóstwa dla województwa mazowieckiego w 2016 r. należał do najniższych w kraju – wyniósł około 3 proc. Jednak po wyłączeniu z tych statystyk Warszawy, Mazowsze mieści się w średniej krajowej (około 5 proc.). To samo dotyczy niedostatku. Choć Mazowsze jest najmniej dotknięte tym problemem (około 31 proc.) to – wyłączając stolicę – odsetek osób żyjących w gospodarstwach domowych o wydatkach niższych od minimum socjalnego wynosił około 41 proc. Pomoc rodzinom i osobom w trudnej sytuacji życiowej polegać będzie m.in. na wspieraniu ponadlokalnych systemów pozyskiwania, magazynowania i dystrybucji żywności dla organizacji pozarządowych i innych podmiotów realizujących działania na rzecz ubogich i zagrożonych wykluczeniem społecznym. Na ten cel samorząd województwa przeznaczył 180 tys. zł.

Przeciwdziałanie przemocy

W ubiegłym roku policja odnotowała na Mazowszu ponad 20 tys. przypadków przemocy w rodzinie. Procedurą Niebieskiej Karty objęto 7651 osób. Pomoc społeczną z powodu przemocy w rodzinie uzyskało natomiast około 2,2 tys. rodzin. Działania MCPS w tym obszarze będą obejmowały opracowanie diagnozy zjawiska, zorganizowanie szkoleń dla kadr pomocy społecznej i innych instytucji, przeprowadzenie cyklu spotkań dotyczących przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz wydanie informatora o sposobach uzyskania m.in. pomocy medycznej, psychologicznej, prawnej, socjalnej, zawodowej czy rodzinnej w sytuacji wystąpienia przemocy w rodzinie. Organizacje społeczne zaś, zintensyfikują profilaktykę i edukację społeczną poruszającą problem. W budżecie Mazowsza zagwarantowano na to zadanie 800 tys. zł.

Elżbieta Lanc Członek Zarządu Województwa Mazowieckiego

Informacja o bonach społecznych, o tym, że taki produkt chcemy dać ludziom, którzy coś robią dla innych, wywołała ogromną radość. Nie wszyscy udzielający się na rzecz seniorów działają w sposób formalny – w jakiś stowarzyszeniach, organizacjach. Przecież wiemy, jak ważne są te lokalne aktywności i jak często borykają się z problemami finansowymi. Mam nadzieję, że zaproponowana forma wsparcia pozwoli na większą swobodę w planowaniu i realizowaniu wielu ciekawych pomysłów.

Dariusz Dziekanowski przewodniczący Komisji Polityki Społecznej i Prorodzinnej

Osoby starsze, które zakończyły aktywność zawodową, bardzo często nie potrafią się odnaleźć w nowej sytuacji. Wiele z nich, po przejściu na emeryturę, przestaje czuć się potrzebnymi. Znacznie skromniejsze dochody nie pozwalają im na korzystanie z możliwości, chociażby z większej ilości wolnego czasu. Dlatego każda forma finansowania, która wspiera aktywizowanie tej grupy społecznej, jest niezwykle ważna. Doceniam inicjatywę wprowadzającą bon społeczny. Dzięki niej szansę na realizację mają nawet małe, międzysąsiedzkie projekty.

Co się dzieje w Muzeum Niepodległości?

Rewolucja. Tak można nazwać remont Pałacu Przebendowskich/Radziwiłłów – siedziby Muzeum Niepodległości. Setna rocznica odzyskania przez Polskę niepodległości stała się impulsem do przeprowadzenia kompleksowego remontu i przebudowy obiektu. Postęp prac budowalnych oraz zmodernizowaną ekspozycję Muzeum X Pawilonu Cytadeli Warszawskiej obejrzeli pod koniec marca członkowie Komisji Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Komisji Promocji Województwa Mazowieckiego i Współpracy Zagranicznej.

Obie inwestycje były możliwe dzięki pozyskaniu funduszy europejskich. Pałac zyska nowoczesne rozwiązania, dzięki którym muzeum wprowadzi atrakcyjną ofertę kulturalno-edukacyjną. Prace budowlane obejmują generalny remont dachu, wymianę instalacji i poprawę funkcjonalności wnętrz. Powstaną dodatkowe sale wystawowe, a odgruzowanie i pogłębienie piwnic (pozostawionych w takim stanie od czasu II wojny światowej) umożliwi utworzenie tam sali multimedialnej. Wnętrze budynku zmienia się diametralnie. Zdjęto już stropy, co pozwoli m.in. na zamontowanie wind, które ułatwią dostęp do ekspozycji w sali balowej. Remont elewacji będzie skutkował przywróceniem kolorystyki ustalonej na podstawie badań stratygraficznych.

Po opuszczeniu budynku przez ekipy budowlane, przyjdzie czas na modernizację wystawy „Polonia Restituta. O niepodległość i granice 1914–1921”, którą obecnie można obejrzeć w Muzeum Romantyzmu w Opinogórze. Odtworzona zostanie też ekspozycja „Z Orłem Białym przez wieki. Symbol władców, państwa i narodu”, która na czas remontu prezentowana jest w Narodowym Banku Polskim w Krakowie. Muzeum planuje także przygotowanie dwóch nowych wystaw: „Kresy i bezkresy w zbiorach Muzeum Niepodległości” oraz „Historia Pałacu Przebendowskich/Radziwiłłów” z multimedialną projekcją „Światło i mrok”, dotyczącą istniejącego w pałacu do 1944 r. plafonu autorstwa Henryka Siemiradzkiego.

 

Krzysztof Kawęcki Prawica Rzeczypospolitej

Założenia inwestycyjne Muzeum Niepodległości uwzględniają zarówno walory estetyczne placówki, jak i poprawę jego funkcjonalności, m.in. utworzenie sali multimedialnej. Inwestycja obejmuje także walory rekreacyjne wokół placówki. To bardzo ważne – historia wymaga refleksji, a muzeum ma temu sprzyjać. Również renowacja X Pawilonu Cytadeli wymaga sprzętu multimedialnego, magazynów książek, czasopism, archiwum. Pawilon ten jest miejscem szczególnym, przez które przeszło 40 tys. więźniów politycznych XIX w. Wsparcie finansowe sejmiku na te projekty doskonale się wpisuje w program realizacji polityki historycznej województwa.