Ponad 1,2 mld zł na inwestycje i ponad 131 mln zł na programy wsparcia – tak zapowiada się tegoroczny budżet województwa. To przede wszystkim pomoc dla samorządów lokalnych oraz pieniądze na walkę z COVID-19. Mazowsze uruchomiło kolejną pulę środków unijnych na doposażanie placówek medycznych w najpotrzebniejszy sprzęt i środki ochrony osobistej.

W 2021 r. Samorząd Województwa Mazowieckiego będzie kontynuował wszystkie dotychczasowe programy wsparcia. Pojawi się także nowy, który pozwoli wesprzeć samorządy lokalne w walce z koronawirusem poprzez m.in. doposażanie zakładów opieki medycznej.

Jak mówi marszałek Adam Struzik, ta decyzja podyktowana jest ogromnymi potrzebami samorządów lokalnych w zakresie bezzwrotnego wsparcia finansowego.

– O te środki będą mogły ubiegać się wszystkie samorządy, bez względu na przynależność partyjną. Naszym celem jest bowiem zrównoważony rozwój regionu, bez względu na barwy polityczne, tak jak ma to miejsce w przypadku wsparcia rządowego, które przydzielane jest według klucza partyjnego, czego byliśmy świadkami w ostatnim czasie – dodaje marszałek.

Dochody i wydatki województwa w 2021 r.

Planowane dochody Mazowsza wyniosą w tym roku prawie 3,6 mld zł, z czego ponad 2,6 mld zł to prognozowane dochody z podatków CIT i PIT. Z kolei wydatki mają być na poziomie ponad 3,89 mld zł. Wpłata do budżetu państwa, czyli tzw. janosikowe, w 2021 r. wyniesie 639 mln zł. Zdaniem skarbnika województwa Marka Miesztalskiego, budżet na 2021 r. jest dobry, a nawet bardzo dobry.

– Wszystkie zaplanowane zadania mają zapewnione finansowanie. Niemniej jednak z uwagi na skutki pandemii zwłaszcza w sferze gospodarczej, a co za tym idzie pewne obniżenie wzrostu gospodarczego, a także wprowadzenie nowych przepisów, szczególnie jeśli chodzi o dochody województwa – CIT estoński musieliśmy zaciągnąć kredyty. Mimo wszystko pod względem rozwojowym budżet jest bardzo dobry – podkreśla skarbnik. – Około 30 proc. stanowi udział środków na inwestycje, ponad 130 mln zł różnych instrumentów wsparcia dla mazowieckich samorządów: od służby zdrowia, przez działkowców, strażaków, po szkoły. Generalnie staramy się wspierać te słabsze samorządy na Mazowszu. W przyszłym roku bardzo duże środki kierujemy na służbę zdrowia. Chcemy, aby przynajmniej od tej strony infrastrukturalnej nasze placówki medyczne były  przygotowane na wiele różnych wyzwań, które przyniesie przyszłość.

Pozytywna opinia RIO

Pozytywną opinię w sprawie planu budżetowego województwa mazowieckiego na 2021 r. wydała Regionalna Izba Obrachunkowa. Na podstawie przekazanych materiałów finansowych RIO stwierdziła, że w uchwale budżetowej na bieżący, 2021 rok, zachowane zostały wymogi dotyczące obowiązujących przepisów prawa.

Przewozy kolejowe i lotnisko w Modlinie

W 2021 r. na rekompensatę w zakresie organizowania i finansowania kolejowych regionalnych przewozów pasażerskich samorząd województwa przeznaczy ponad 422 mln zł. Z tej puli spółka Koleje Mazowieckie otrzyma 392 mln zł, a Warszawska Kolej Dojazdowa – 30,2 mln zł. Z kolei na dokapitalizowanie spółki mazowiecki Port Lotniczy Warszawa-Modlin trafi 50 mln zł.

1,2 mld zł na inwestycje

Na realizację inwestycji w tym roku władze województwa zaplanowały ponad 1,2 mld zł. W związku z trwającą pandemią koronawirusa, najwięcej – bo 405 mln zł – pochłoną inwestycje w ochronie zdrowia. Na drugą pozycję spadły inwestycje drogowe, na realizację których władze Mazowsza przeznaczą 384 mln zł. Ponad 72 mln zł pochłoną zadania w obszarze kultury i dziedzictwa narodowego, a ponad 42 mln zł inwestycje w oświacie.

405 mln zł na zdrowie

Inwestycje w służbie zdrowia to w 2021 r. najważniejsza pozycja w budżecie. Jak zauważa członek zarządu województwa Elżbieta Lanc, pandemia wymogła zmianę priorytetów budżetowych.

– W tym roku na doposażenie i modernizacje naszych placówek medycznych przeznaczymy aż 405 mln zł. Niewątpliwie wpływ na taką zmianę priorytetów ma obecna sytuacja epidemiologiczna. COVID-19 cały czas zbiera ogromne żniwo, nie tylko jeśli chodzi o dzienny wskaźnik zakażeń, ale przede wszystkim umieralność. Chcemy, aby mieszkańcy Mazowsza czuli się bezpiecznie i otrzymali jak najlepszą pomoc. A to wymaga dużych nakładów finansowych. Największa pula środków, bo aż 91,5 mln zł pozyskanych z UE, przeznaczona zostanie właśnie na przygotowanie mazowieckich szpitali do kolejnej fali wirusa – podkreśla. 

Największe planowane inwestycje to:

1. zakup niezbędnego sprzętu oraz adaptacja pomieszczeń w związku z pojawieniem się koronawirusa SARS--CoV-2 na terenie województwa mazowieckiego – 91,5 mln zł – środki w całości pochodzące z płatności UE,
2. modernizacja budynku głównego szpitala w Rudce – 30 mln zł,
3. budowa i wyposażenie Ośrodka Radioterapii na terenie Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego w Płocku – 30 mln zł,
4. modernizacja pomieszczeń II piętra budynku A dla potrzeb Oddziału Okulistyki w Szpitalu Dziecięcym im. prof. dr med. J. Bogdanowicza w Warszawie – 16 mln zł,
5. modernizacja i doposażenie oddziałów szpitalnych w Specjalistycznym Szpitalu Wojewódzkim w Ciechanowie – 12 mln zł,
6. modernizacja oddziału ginekologiczno-położniczego i neonatologicznego w Międzyleskim Szpitalu Specjalistycznym wraz z projektem – 11 mln zł,
7. rozbudowa i przebudowa istniejącego budynku szpitala przy ul. Barskiej 16/20 w Warszawie Mazowieckie Centrum Rehabilitacji „Stocer” sp. z o.o. – 10 mln zł,
8. przebudowa oraz zmiana sposobu użytkowania części budynku niemieszkalnego na budynek Zespołu Rehabilitacji Dziennej dla Dzieci, dział techniczny i archiwum na akta szpitalne w Mazowieckim Szpitalu Specjalistycznym Sp. z o.o. w Radomiu – 10 mln zł,
9. rozbudowa i modernizacja budynku oddziału obserwacyjno-zakaźnego Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego w Płocku z wyposażeniem – 9,3 mln zł.

Ponadto 2 mln zł zostaną przeznaczone na realizację Programu polityki zdrowotnej w zakresie rehabilitacji u pacjentów z powikłaniami po przebytym zachorowaniu na COVID-19.

384 mln zł na drogi

Inwestycje drogowe stanowią drugą co do wielkości pozycję w przyszłorocznym budżecie. Wicemarszałek Rafał Rajkowski podkreśla, że to jedna z tych dziedzin, która zawsze będzie wymagała sporych nakładów finansowych.
– Mazowieckie drogi zmieniają się cały czas. Nie zwalniamy tempa i cały czas przeznaczamy środki na rozbudowy, modernizacje i budowy nowych odcinków. To nie tylko inwestycja w infrastrukturę, ale przede wszystkim w bezpieczeństwo kierowców, pieszych czy rowerzystów.  

Wśród największych inwestycji znalazły się:

1. budowa zachodniej obwodnicy Grodziska Mazowieckiego w ciągu DW 579 – 117 mln zł, w tym 98,6 mln zł to środki unijne w ramach RPO WM 2014–2020,
2. rozbudowa drogi wojewódzkiej nr 541 na odc. od km 57+660 do km 69+230 – 46,7 mln zł,
3. droga wojewódzka nr 637 Warszawa–Węgrów – 30 mln zł,
4. przebudowa drogi wojewódzkiej nr 627 relacji Ostrów Mazowiecka–Orło na odc. od km 43+770 do km 52+353 – 21 mln zł,
5. poprawa dostępności rejonu przygranicznego poprzez przebudowę drogi wojewódzkiej nr 698 wraz z remontem mostu na rzece Toczna w Łosicach – 25,7 mln zł,
6. droga wojewódzka nr 634 gr. Warszawy–Zielonka–Wołomin–Tłuszcz–Wólka Kozłowska – 10,9 mln zł,
7. przebudowa drogi wojewódzkiej nr 579 Kazuń–Błonie Etap II – 9 mln zł,
8. budowa tunelu drogowego oraz drogi woj. nr 638 w km 19,400 linii kolejowej nr 2 w. m. Sulejówek – 9,5 mln zł,
9. budowa nowego odcinka drogi wojewódzkiej nr 635 do węzła „Wołomin” na trasie S8 – 12,5 mln zł.

72 mln zł na kulturę

Na kulturę i dziedzictwo narodowe samorząd Mazowsza przeznaczy w 2021 r. łącznie 72 mln zł, z czego ponad 47,5 mln zł na inwestycje w muzeach.

To bardzo trudny czas dla placówek kulturalnych, twierdzi wicemarszałek Wiesław Raboszuk. – Muzea i teatry dwa razy w ubiegłym roku ostały zamknięte dla publiczności i zwiedzających. I tak naprawdę nie wiadomo, kiedy znów się otworzą. Staramy się jednak doposażać je i dostosowywać do nowej rzeczywistości.

Największe planowane inwestycje to:

1. modernizacja skrzydeł północnego i wschodniego Arsenału Warszawskiego w Państwowym Muzeum Archeologicznym w Warszawie – 18,5 mln zł,
2. utworzenie bazy kulturalno-edukacyjnej dla prezentacji i promocji folkloru poprzez odrestaurowanie Pałacu Karolin w Otrębusach/Państwowy Zespół Ludowy Pieśni i Tańca Mazowsze – 4,6 mln zł,
3. rewitalizacja willi Gabriela Narutowicza przy ul. Parkowej 23 w Warszawie wraz z jego otoczeniem/ Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego – 3,3 mln zł,
4. budowa dwóch budynków administracyjno-muzealnych na terenie parku w Muzeum Witolda Gombrowicza we Wsoli oddział Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie – 3,4 mln zł,
5. modernizacja budynku Muzeum im. Oskara Kolberga w Przysusze wraz z zagospodarowaniem terenu oddział Muzeum Wsi Radomskiej w Radomiu – 4,4 mln zł,
6. podróż na Wschód – nowa oferta kulturalna Muzeum Azji i Pacyfiku w Warszawie – 3,1 mln zł,
7. odtworzenie i rewaloryzacja budynku zabytkowego od ul. Kolegialnej 6 oraz przebudowa przynależnych oficyn na potrzeby Muzeum Mazowieckiego w Płocku – etap II – 2,8 mln zł.

42 mln zł na oświatę

Na inwestycje w placówkach oświatowych samorząd województwa przeznaczy w br. ponad 42 mln zł.

1. najwięcej, 13,6 mln zł, pochłonie budowa nowej siedziby dla Zespołu Szkół Drzewnych i Leśnych im. Jana Kochanowskiego w Garbatce-Letnisko.
2. drugi duży projekt dotyczy przebudowy budynku Centrum Kształcenia Ustawicznego w Wyszkowie i dostosowania go do potrzeb osób z niepełnosprawnościami. W tym roku na ten cel władze Mazowsza zaplanowały 9,4 mln zł.

131 mln zł na wsparcie gmin i powiatów

Mimo pandemii, samorząd województwa po raz kolejny przeznaczy środki na wsparcie gmin i powiatów. Poza dotychczas realizowanymi programami pojawił się nowy instrument. Teraz samorządy lokalne będą mogły się ubiegać o pieniądze na doposażenie placówek medycznych.

Członek zarządu Mazowsza Janina Ewa Orzełowska tłumaczy, że to wsparcie jest niezwykle potrzebne zwłaszcza teraz, gdy budżety samorządów lokalnych bardzo dotkliwie odczuwają skutki pandemii.

– Nie wyobrażam sobie, abyśmy w obecnej sytuacji zostawili samorządy lokalne bez wsparcia. To nie są może duże środki, ale bardzo potrzebne. Pandemia, zmiany w finansach na szczeblu rządowym – to wszystko niekorzystnie wpływa na budżety gmin. Dlatego po raz kolejny zapraszamy samorządy lokalne do ubiegania się o środki – podkreśla. 

Na wsparcie mazowieckich gmin, powiatów, władze Mazowsza przeznaczą w br. ponad 131 mln zł. To m.in. wsparcie na doposażenie ośrodków medycznych, rozbudowę infrastruktury sportowej, działania w ochronę powietrza, aktywizację sołectw i działkowców czy doposażenie mazowieckich OSP:

1. Instrument wsparcia zadań ważnych dla równomiernego rozwoju województwa mazowieckiego – 56,4 mln zł,
2. Mazowiecki Instrument wsparcia jst w celu poprawy wyposażenia zakładów opieki zdrowotnej na terenie województwa mazowieckiego – 20 mln zł,
3. Mazowiecki Instrument Aktywizacji Sołectw MAZOWSZE – 12 mln zł, 
4. Pomoc finansowa dla gmin w ramach zadania OSP-2021 – 11 mln zł,
5. Mazowiecki Instrument Wsparcia Infrastruktury Sportowej – 10 mln zł,
6. Mazowiecki Instrument Wsparcia jst na zakup sprzętu komputerowego i usług dostępu do internetu dla uczniów z terenu województwa mazowieckiego w celu przeciwdziałania wykluczeniu cyfrowemu – 10 mln zł,
7. Mazowiecki Instrument Wsparcia Ochrony Powietrza, Rewitalizacji Parków, Zadrzewienia Terenów oraz Systemu Monitoringu Suszy Rolniczej – 6 mln zł,
8. Pomoc finansowa dla gmin w ramach zadania Mazowieckie Strażnice OSP – 4 mln zł,
9. Mazowiecki Instrument Aktywizacji Działkowców Mazowsze – 1 mln zł,
10. Tworzenie działów pedagogicznych w powiatach: białobrzeskim, otwockim, przysuskim, sierpeckim, wołomińskim – 703 tys. zł.

Współpraca z organizacjami pozarządowymi

W przyszłym roku Mazowsze przeznaczy z dochodów własnych dla organizacji pozarządowych ponad 38 mln zł. Zadania publiczne, jakie będą mogły być realizowane w 20 priorytetowych obszarach współpracy w ramach tych dotacji, ujęte zostały w przyjętym przez radnych na styczniowej sesji sejmiku rocznym programie współpracy na rok 2021. Poza pieniędzmi z dochodów własnych województwa, zadania zlecane organizacjom pozarządowym finansowane będą również ze środków pochodzących z opłat pobieranych za wydawanie zezwoleń na obrót hurtowy w kraju napojami alkoholowymi o zawartości do 18 proc., z dotacji celowych budżetu państwa i jednostek samorządu terytorialnego oraz Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.

Organizacjom pozarządowym samorząd Mazowsza zleci do realizacji w 2021 r. w sumie 104 zadania. Znalazło się wśród nich sześć spośród zwycięskich projektów I edycji Budżetu Obywatelskiego Mazowsza.

Łączna kwota środków przeznaczona na ich realizację w postępowaniach konkursowych wynosi ponad 586 tys. zł.