Mazowsze serce Polski nr 12/18

Smaki Mazowsza – jak przygotować kwas buraczany do świątecznego barszczu i wigilijny pieróg?

2018.12.11 06:20 , aktualizacja: 2018.12.20 07:53

Autor: Dorota Ł. Cichocka, Wprowadzenie: Paweł Burlewicz

Garnek gliniany z zakwasem, przed nim przekrojone gotowane buraki Zakwas na barszcz domowej...

Barszcz na własnym zakwasie

Jest jeszcze czas, by nastawić niezbędny do przygotowania barszczu kwas buraczany. Wystarczy kilogram obranych, cienko pokrojonych buraków zalać wodą razem z dwiema piętkami chleba razowego i dwoma ząbkami czosnku. Przykryte gazą naczynie odstawiamy w ciepłe miejsce, a po 4–5 dniach możemy przecedzić gotowy już kwas.

 


Wigilijny pieróg z kapustą i grzybami1

Składniki – ciasto: 0,5 kg mąki; 2,5 dag drożdży; 10 łyżek mleka; 1 jajko; 1 łyżka cukru; 1 kostka margaryny; sól do smaku. Farsz: 0,5 kg kapusty kiszonej; 2–3 dag suszonych grzybów; 1 cebula; pieprz; 1 łyżka oleju.

 

Ciasto: z drożdży, mleka, 1 łyżki mąki i cukru wykonać rozczyn. Odstawić do wyrośnięcia. Mąkę i margarynę posiekać nożem, dodać wyrośnięte drożdże, jajko i sól. Ciasto krótko wyrobić, zawinąć

w folię i odstawić do lodówki na 2 godziny.

 

Farsz: grzyby namoczyć, ugotować i pokroić w drobną kostkę. Kapustę ugotować, wystudzić, mocno odcisnąć i drobno pokroić. Cebulę posiekać w kostkę, zeszklić na oleju. Dodać pozostałe składniki i odparować wodę. Wystudzić, doprawić do smaku, podzielić na dwie porcje.

Ciasto podzielić na dwie części, każdą roz-wałkować na okrągły placek, wyłożyć farsz i uformować dwa duże pierogi. Wykonać widelcem dziurki, wierzch posmarować żółtkiem i upiec na rumiano.

 

1 Przepis pochodzi z wydawnictwa „Poznajemy smaki Mazowsza. Przepisy na produkty tradycyjne i regionalne z mąki, kaszy i ziemniaków”, Wyd. Mazowiecki Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Warszawie, 2015, str. 7.

 


Nie całkiem stare tradycje

Zwyczaje związane ze świętami Bożego Narodzenia, a także z wigilijnymi potrawami, wydają się nam czymś stałym i niezmiennym, ale to nieprawda. Jedną z najbardziej znanych wigilijnych tradycji jest przygotowanie 12 postnych potraw, upamiętniających 12 apostołów. Każdej z nich należy spróbować, by zapewnić sobie pomyślny nadchodzący rok. Ale nie jest to bardzo stary zwyczaj – niegdyś wierzono, że aby kolejny rok był szczęśliwy i dostatni, na stole powinna być nieparzysta liczba dań. Stosunkowo nowym zwyczajem jest także dzielenie się opłatkiem. W Polsce pojawił się on na początku XVIII w., ale jeszcze w XX w. były rejony, w których opłatek był nieznany – tam tradycyjnie dzielono się chlebem.

 

Podobnie jest z zachowaniem postu w Wigilię – według obowiązujących przepisów kościelnych od 1983 r. w Wigilię Bożego Narodzenia nie obowiązuje wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych. Dziś każda pani domu po wieczerzy pozostałą żywność chowa w lodówce. Dawniej po wigilijnej kolacji sprzątano dopiero w świąteczny poranek – jedzenie zostawało na noc na stole dla dusz zmarłych przodków, które w tym czasie miały przebywać na ziemi.

Liczba wyświetleń: 254

powrót