Kto zaciągnął pożyczkę w Nowym Jorku? Z czego słynie biskup Aleksander z Malonne? Dlaczego siedlecki posąg nosi imię Jacek? Wybierając się w podróż pociągami Kolei Mazowieckich, poznamy odpowiedzi nie tylko na te pytania. Ferie to idealny czas, a koleje – dogodny środek transportu, który pomoże zwiedzić mnóstwo ciekawych miejsc.

WARKA

Pałac zaprojektował w 1689 r. Augustyn Locci, autor koncepcji pałacu w Wilanowie. Dziś jest siedzibą Muzeum im. Kazimierza Pułaskiego, który dzieciństwo i wczesną młodość spędził w Warce w dobrach ojca Józefa Pułaskiego, starosty wareckiego. Młody Pułaski obdarzony był talentem wojskowym i wielką energią. Brał udział w konfederacji barskiej oraz nieudanym zamachu na króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. Musiał potem emigrować z Polski. W 1777 r. na zaproszenie gen. Lafayette’a udał się do Ameryki Północnej, do walczących o niepodległość, powstających Stanów Zjednoczonych. W szeregach armii Jerzego Waszyngtona wielokrotnie wykazał się odwagą i zasłużył na stopień generała brygady amerykańskiej kawalerii. Dowodząc stworzonym przez siebie legionem kawalerii, zwyciężył z Anglikami w bitwie pod Charleston. Podczas oblężenia Savannah został ranny i zmarł 11 października 1779 r.

ZOBACZ RÓWNIEŻ:  Kościół pw. św. Mikołaja Biskupa       

Budowę świątyni rozpoczęto na początku XVI w., jednak od tamtej pory była wielokrotnie niszczona i remontowana. Najcenniejszym zabytkiem jest pochodzący z 1610 r. ołtarz główny z obrazem Matki Bożej z Dzieciątkiem.

ŻYRARDÓW

Muzeum Lniarstwa im. Filipa de Girarda ma siedzibę w jednym z pofabrycznych budynków, który stanowił niegdyś część kompleksu produkcyjnego żyrardowskiej fabryki. Mieścił się tu oddział drukarni żyrardowskich Zakładów Lniarskich, które już pod koniec XIX w. stały się najpotężniejszą fabryką lnu ówczesnej Europy, a wyroby były znane i cenione na całym świecie. To obiekt zabytkowy, część XIX-wiecznej osady fabrycznej w Żyrardowie, uznanej za pomnik historii, czyli najwyższą formę ochrony zabytków w Polsce. Na ekspozycję składa się kilkadziesiąt zabytkowych maszyn. Można tu poznać najważniejsze elementy procesu obróbki surowca włókienniczego i produkcji tkanin. Większość maszyn pochodzi z lat 70. i 80. XX w., ale w zbiorze są także unikatowe eksponaty, pochodzące z początku XX w.

ZOBACZ RÓWNIEŻ:  Willa Dittricha   

Rezydencja współwłaściciela Zakładów Żyrardowskich Karola Dittricha. Budynek wzniesiony pod koniec XIX w.  jest przykładem miejskiej zabudowy reprezentacyjnej w tzw. kostiumie francuskim. Dziś jest siedzibą Muzeum Mazowsza Zachodniego.

OTWOCK

W 1926 r. władze Otwocka zaciągnęły pożyczkę w nowojorskiej firmie Ulen & Co., która specjalizowała się w kredytowaniu inwestycji związanych z rozbudową infrastruktury polskich miast. Otwock znalazł się w gronie sześciu miast, które skorzystały z tej okazji – kwota opiewała na 150 tys. dolarów (1,35 mln zł). Zdecydowano się na jeden reprezentacyjny obiekt, który miał łączyć cechy domu uzdrowiskowego i zakładu leczniczego. Wieczory kuracjusze mieli spędzać m.in. w nowiutkim kasynie lub restauracji. Trwającą 2 lata budowę rozpoczęto w 1927 r. Wraz
z postępem prac rosły też koszty inwestycji, więc aby zwieńczyć dzieło, władze Otwocka zaciągnęły kolejne zobowiązania finansowe. W rezultacie zadłużenie miasta sięgnęło 3 mln zł. Kompleks rozrywkowy otwarto z wielką pompą w 1933 r. Goście mieli do dyspozycji salę teatralną, kino, restaurację, pokoje do wynajęcia, pokoje do gier klubowych i salę balową. Jedyne, czego zabrakło, to… kasyno.

ZOBACZ RÓWNIEŻ:  Pensjonat Gurewicza    

Jedna z najstarszych budowli Otwocka, wzniesiona w 1891 r. w charakterystycznym dla architektury letniskowej stylu świdermajer.

RADOM

Gdy w roku 1873 władze carskie skasowały kościół oo. Pijarów, radomska parafia miała tylko dwie czynne świątynie: św. Jana (farny) i św. Katarzyny (pobernardyński). Miasto szybko się rozwijało, przybywało wiernych i konieczne stało się postawienie nowego kościoła. Komitet obywatelski z zebranych ofiar w 1895 r. zakupił plac i zlecił projekt architektowi Józefowi Dziekońskiemu, prekursorowi stylu wiślano‑bałtyckiego. Prace budowlane prowadzono do 1918 r. Według podobnych projektów Dziekońskiego powstało na przełomie wieków kilkadziesiąt kościołów, głównie w Kongresówce i w Galicji. Swego rodzaju wzorem stylu jest wzniesiony w 1894 r. kościół pw. św. Floriana na warszawskiej Pradze. Przedstawiając plan kościoła, Dziekoński napisał: „Projekt zrobiłem, o ile sam sądzić mogę, lepszy znacznie niż dla Pragi i to mnie bardzo cieszy, że tak się udało…”. Szczególny wygląd radomskiej katedrze nadają dwie strzeliste wieże, a jej architektura nawiązuje do gotyku francuskiego.

ZOBACZ RÓWNIEŻ:  Muzeum im. Jacka Malczewskiego     

Jego siedzibą  jest kompleks barokowych(z elementami klasycystycznymi) zabudowań dawnego klasztoru pijarów, z połowy XVIII w. według projektu  Antoniego Solariego. Jedna z wystaw stałych jest poświęcona twórczości Jacka Malczewskiego.

SIEDLCE

Murowany gmach, w którym swoją siedzibę ma Muzeum Regionalne, został zbudowany w połowie XVIII w. z fundacji księżnej Aleksandry Ogińskiej. Jego wieżę wieńczy figura Atlasa dźwigającego kulę globu ziemskiego. Mieszkańcy Siedlec nazywają posąg Jackiem, a z czasem ratusz przejął tę zwyczajową nazwę. Skąd się wzięła? Wiąże się z legendą o młodym, niezwykle silnym kowalu o tym samym imieniu. Pewnego razu zdarzył się wypadek. Odpadło koło od karety, którą podróżowała księżna Ogińska. Działo się to na trakcie wiodącym do miasta. Wezwany Jacek, ująwszy jedną ręką za oś pochylonej karety, podniósł ją bez wysiłku, a drugą ręką założył zreperowane koło. Zachwycona księżna zaproponowała mu służbę w pałacu. Wkrótce w Siedlcach zaczął powstawać nowy ratusz i młody kowal znalazł zajęcie na placu budowy. Któregoś dnia wdał się w bójkę z jednym z majstrów i zrzucił go z rusztowania – wypadek był śmiertelny. Oburzeni mieszkańcy żądali dla sprawcy surowej kary. Jednak Jacek, wciąż będący ulubieńcem księżnej, nie zapłacił głową za swą zbrodnię. Został jedynie wygnany z miasta.

ZOBACZ RÓWNIEŻ:  Pałac Ogińskich  

Wzniesiony na początku XVIII w., przebudowany kilkadziesiąt lat później przez Aleksandrę Ogińską. Bywał tu m.in. Tadeusz Kościuszko.

PŁOCK

Bazylika katedralna pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny należy do najstarszych budowli sakralnych w Polsce. Jej budowę rozpoczął w 1130 r. biskup Aleksander z Malonne. Kamienny portal prowadzący do wnętrza zdobi replika Drzwi Płockich, oryginalnie wykonanych z brązu w Magdeburgu dla płockiej katedry, a które w XV w. znalazły się w niejasnych okolicznościach w Nowogrodzie (Rosja). Na przełomie wieków kościół był wielokrotnie niszczony i przebudowywany, czasem z opłakanym skutkiem – w czasie remontów doby renesansu bezpowrotnie zostały utracone wszystkie grobowce i epitafia z epok poprzednich. Niezwykłym miejscem jest Kaplica Królewska znajdująca się pod północną wieżą bazyliki. W jej podziemiach spoczywają szczątki królów Polski – Władysława Hermana i Bolesława Krzywoustego oraz książąt mazowieckich i księżniczki litewskiej. Pochowani są tam m.in.: Bolesław IV Kędzierzawy, Konrad I Mazowiecki, Bolesław II Płocki, jego żona Gaudemunda-Zofia (córka Wielkiego Księcia Litwy Trojdena), Siemowit III Starszy i Janusz II Mazowiecki.

ZOBACZ RÓWNIEŻ: Muzeum Mazowieckie   

W kamienicy przy ul. Tumskiej znajduje się unikatowa ekspozycja secesji. Eksponaty prezentowane są w scenografii wnętrz z przełomu XIX i XX w.