Półki sklepowe uginają się od nabiału. Jaki wybrać? Podpowiadamy: najlepiej pochodzący z mazowieckich spółdzielni mleczarskich, które wiodą prym wśród krajowych producentów mleka i jego przetworów.

Województwo mazowieckie jest liderem w wielu branżach, nie tylko w obszarze innowacyjnych rozwiązań czy nowoczesnych technologii. Kojarzone jest przede wszystkim z Warszawą, a przecież to region typowo rolniczy (użytki rolne stanowią blisko 68 proc. jego ogólnej powierzchni). Mazowsze jest wiodącym eksporterem owoców (ponad 40 proc.), głównym producentem polskiej żywności (ponad 17 proc. krajowej produkcji)[1] oraz czołowym producentem warzyw i zbóż. Silny jest także rynek mleczarski. Na Mazowszu działają liczne zakłady mleczarskie. Wśród nich wymienić należy m.in.: OSM Sierpc, OSM Siedlce, SM Mlekpol w Grajewie OZPM w Radomiu, Mleko Sp. z o.o. Lipsko, Zakład Produkcyjny w Ostrołęce, OSM Garwolin, Ostrowia. Mazowiecka Spółdzielnia Mleczarska, OSM Kosów Lacki, SM „Mazowsze” Chorzele, Mazowiecka Spółka Mleczarska S.A. Maków Mazowiecki, Polmlek Raciąż Sp. z o.o. W tej branży wyspecjalizowała się zwłaszcza północno-wschodnia część województwa. A nie sposób pominąć faktu, że mazowiecki nabiał wśród wielu zalet ma także i tę, że wytwarzany jest z mleka pochodzącego z czystych ekologicznie terenów.

– Mazowsze jest w Polsce jednym z liderów pod względem ilości produkowanego mleka. To, co wyróżnia nasze województwo na tle innych, to rynek konsumencki, który dzięki Warszawie jest bardzo duży. Wysoka jest też świadomość konsumencka – mówi Piotr Kandyba, członek zarządu Polskiej Izby Mleka, radny województwa z sejmikowych komisji – ds. rolnictwa i terenów wiejskich oraz polityki społecznej i prorodzinnej.

Dlaczego warto pić mleko i jeść jego przetwory? Eksperci ds. żywienia już dawno udowodnili, że mleko sprzyja odchudzaniu, korzystnie wpływa na kości, skórę, włosy i paznokcie. Z kolei jogurt naturalny to cenny probiotyk, wspomagający układ trawienny po antybiotykoterapii. Wspiera pracę układu odpornościowego, pomaga w neutralizowaniu toksyn i substancji rakotwórczych. Z myślą o naszym zdrowiu dietetycy zalecają wypicie 2 szklanek mleka dziennie. Jest ono jednym z głównych źródeł wapnia, witamin z grupy B, wit. D, A, E oraz białka. Produkty nabiałowe są skutecznymi antyoksydantami[2] – pomagają w neutralizowaniu nadmiaru wolnych rodników, a co za tym idzie, są niezwykle cenne w profilaktyce chorób cywilizacyjnych, takich jak miażdżyca, cukrzyca, otyłość, nowotwór jelita grubego. Ten biały płyn to także cenny składnik preparatów kosmetycznych. Kwas mlekowy ma właściwości złuszczające, a nienasycone kwasy tłuszczowe wpływają na lepszy wygląd skóry i natłuszczają ją. W myśl znanego porzekadła „jesteś tym, co jesz” warto sięgać po najbardziej wartościowe produkty, a z tych słyną mazowieckie spółdzielnie mleczarskie.

Smaki dzieciństwa

Tytuł lidera w produkcji mleka, który ma Mazowsze, nie jest przypadkowy. Wystarczy sięgnąć do wspomnień o mlecznych smakołykach, na których wychowało się kilka pokoleń Polaków, a do takich z pewnością zaliczyć należy mleko pełne w proszku, produkowane w działającej już od ponad 90 lat Okręgowej Spółdzielni Mleczarskiej Siedlce, od koloru opakowania zwane niebieskim mlekiem.

– Proszkownia wybudowana została w ramach programu UNICEF, a jej wyposażenie było darem UNICEF „dla dobra polskich dzieci”. Mleko w proszku z Siedlec posiadało znak jakości Q i było eksportowane do wielu krajów. Ma znaki „Jakość i Tradycja” oraz „Najlepsze w Polsce”– wylicza Waldemar Szajko, wiceprezes zarządu OSM Siedlce.

Nie mniej znany i rozpoznawalny jest produkowany w tej samej spółdzielni od 80 lat i w niezmienionej technologii twaróg tradycyjny tłusty oraz serki homogenizowane. Te ostatnie są wytwarzane od 1978 r.

– Serki są odpowiednie dla każdego. To doskonała przekąska i fantastyczny składnik ciast, deserów, musli czy wyrobów garmażeryjnych. Produkowane są w 4 smakach – waniliowym, truskawkowym, brzoskwiniowym oraz straciatella. Wyroby te, jak również kefir i jogurt grecki, cieszą się niesłabnącym zainteresowaniem konsumentów, a wśród nowości mamy serek Krimi – dodaje wiceprezes.

Wiele osób uśmiechnie się z pewnością na wspomnienie smaku homogenizowanych serków „z krówką” z Rolmleczu, marki należącej do Mlekpolu[3] produkowanych zresztą do dzisiaj w niezmienionym od 1983 r. składzie. Stały się one jednym ze sztandarowych produktów zakładu i doczekały nawet swojego pomnika! Serki z Radomia produkowane są w 5 smakach: naturalnym, truskawkowym, waniliowym, z laską wanilii oraz czekoladowym. Także w Radomiu powstają serki śmietankowe Łaciate klasyczne i puszyste, a Zakład Produkcji Mleczarskiej w Zwoleniu specjalizuje się w przetwórstwie serwatki i mleka na proszek.

Sukces niejedno ma imię

Wiceprezes Waldemar Szajko, zapytany o to, co się złożyło na sukces siedleckiej spółdzielni, wymienia kilka czynników: czysty ekologicznie region, bez wielkich zakładów przemysłowych, z dobrze rozwiniętym rolnictwem (Dolina Liwca, Natura 2000).

– Największe nasze atuty to tradycyjne receptury, naturalne produkty, ale wytwarzane zgodnie z nowoczesną technologią. Mamy również dobrze rozwiniętą bazę transportową, dzięki której zawsze na czas docieramy do producentów, kontrahentów, dystrybutorów i klientów – przyznaje wiceprezes Szajko.

Sierpecka spółdzielnia od lat zajmuje czołowe lokaty w niezależnych badaniach rynkowych, jeśli chodzi o produkty sprzedawane pod marką producenta, wielokrotnie też była nagradzana w wielu konkursach.

Prezes OSM Sierpc Grzegorz Gańko podkreśla także, że – niezależnie od tradycji i dbałości o jakość – najważniejsi są ludzie i ich zaangażowanie, począwszy od dostawców, a skończywszy na pracownikach spółdzielni.

– Bez względu na to, jak bardzo zinformatyzujemy i zautomatyzujemy produkcję, ludzie odgrywają kluczową rolę, bo to od nich zależy najwięcej, a inwestycje tylko wspomagają ludzkie działania – przekonuje prezes Gańko.

Tradycja i nowoczesność

Produkty mleczarskie wytwarzane w mazowieckich mleczarniach powstają z mleka od krów wypasanych na najczystszych łąkach Mazowsza. Spółdzielnie mają swoich stałych dostawców. Np. do OSM Sierpc mleko dostarcza 1900 producentów. Dziennie skupuje około miliona litrów mleka, z którego powstaje blisko 60 ton żółtego sera. A dzięki połączeniu w 2016 r. ze spółdzielnią mleczarską z Żuromina zwiększyła jeszcze moce przerobowe. Z kolei OSM Siedlce współpracuje z ponad 500 dostawcami mleka. W skali roku skupuje ponad 50 mln l. Specjalnością OSM Sierpc są sery. Spółdzielnia działa nieprzerwanie od 1927 r. Działalność skupowa i przetwórcza prowadzona była także w okresie II wojny światowej. Po niej spółdzielnia przechodziła lepsze i gorsze etapy. Najbardziej dynamiczny rozwój przypada na lata 90. minionego stulecia. Wówczas to powstała nowoczesna serownia, która przerabiała 150 tys. l mleka dziennie, a 10 lat temu wybudowana została kolejna. Szczególnym uznaniem konsumentów cieszy się Ser Królewski (w plastrach, w praktycznym opakowaniu, pozwalającym na jego wielokrotnie otwieranie i zamykanie), a także sery dla dzieci, jak np. Pikserki (bez dodatków, barwników, zawierające bakterie probiotyczne).

– Gama wytwarzanych przez nas serów jest duża. Stale obserwujemy rynek, wprowadzamy działania mające na celu określenie potrzeb klienta, jak konfekcjonowanie [przyp. red. porcjowana i pakowana jest ponad połowa wytwarzanych serów], wędzenie, plastrowanie – podkreśla prezes Gańko.

Sery z Sierpca sprzedają się nie tylko w kraju, ale także poza jego granicami. Na eksport trafia kilkanaście procent produkcji tej spółdzielni.

– Eksportujemy do Słowacji, Ukrainy, USA, Kanady, Izraela, Węgier, Anglii i Irlandii. Sprzedajemy tam, gdzie są Polacy, którzy kochają narodowe marki – mówi z satysfakcją prezes.

Opakowanie kopertowe jest tak funkcjonalne, że pomysłowi konsumenci znaleźli dla niego dodatkowe zastosowanie.

– Moi znajomi przesłali mi ostatnio zdjęcie z wyjazdu na narty. Kanapki na stok zapakowali właśnie w „kopertę” po Serze Królewskim – opowiada Grzegorz Gańko, zwracając uwagę na aspekt ekologiczny.

Nie można spocząć na laurach

By sprostać wymagającym gustom konsumentów, trzeba się wciąż rozwijać, śledzić bieżące trendy, wdrażać nowe produkty. OSM Siedlce w planach na ten rok ma wprowadzenie sera mozzarella.

– Będzie to połączenie włoskiej tradycji serowarskiej i najwyższej jakości, czyli o czystym składzie i naturalny – zdradza plany firmy wiceprezes Szajko.

Sen z powiek spędza spółdzielcom troska o przyszłość. Zgodnie podkreślają, że wzrost cen energii i środków produkcji wpływa na rosnące koszty gotowych wyrobów. Również polityka handlowa wielkich sieci nie sprzyja osiągnięciu wyższych cen sprzedaży wyrobów mleczarskich, a to z kolei może doprowadzać do braku rentowności produkowanych wyrobów. Wśród innych zagrożeń wymieniają: wzrost kosztów produkcji rolnej czy zmniejszenie liczby gospodarstw produkujących mleko.

Radny Piotr Kandyba podkreśla, że branża mleczarska w Polsce na przestrzeni ostatnich 30 lat przeszła ogromne przemiany.

– I to w wielu aspektach: organizacyjnych, technicznych, technologicznych, jakościowych i ilościowych – wymienia radny i dodaje: – Stało się to możliwe dzięki środkom pozyskanym z UE, przedsiębiorczości zarządzających, pracowitości i kreatywności ludzi oraz świadomym dostawcom mleka. Sektor mleczarski w Polsce jest naprawdę nowoczesny i jako jeden z nielicznych w większości należy do polskiego kapitału, głównie opiera się na spółdzielniach mleczarskich, których właścicielami są udziałowcy, czyli rolnicy, dostawcy mleka.

Radny zaznacza, że proces przeobrażeń wciąż trwa.

– Dzisiaj półki sklepowe uginają się od różnorodnych produktów mleczarskich, konsumpcja w Polsce wzrosła, a eksport przewyższa import, co nie jest zjawiskiem częstym. Branża mleczarska odniosła ogromny sukces. Trzeba dalej się rozwijać i sprostać konkurencji na rynku globalnym, przecież konkurujemy na rynkach zagranicznych ze znacznie większymi firmami niż nasze – uważa ekspert Polskiej Izby Mleka.

Przed branżą mleczarską stoją kolejne wyzwania, jak np. poszukiwanie opakowań przyjaznych dla środowiska, wspólna polityka przeciwstawiająca się niekorzystnym trendom i opiniom na temat mleka, a także konkurencja dla alternatywnych produktów.

– W sklepach zaroiło się od białych płynów, zwanych mlekiem sojowym, migdałowym, owsianym itp. Nie mam nic przeciwko tym artykułom, ale moim zdaniem nie ma smaczniejszego i zdrowego niż mleko krowie z drogocennym wapniem – podkreśla radny Kandyba.

OSM Sierpc to m.in. Wojewódzki Finalista Konkursu „Polski Producent Żywności 2017” za ser Kasztelan Klasyczny blok. W 2017 r. spółdzielnia otrzymała także Laur Marszałka Województwa Mazowieckiego w kategorii Przedsiębiorcy. Produkty Mleczarskie za ser Pikserki Plastry BAG 135 g

W 2019 r. Zarząd Województwa Mazowieckiego przyjął Spółdzielnię Mleczarską Siedlce w poczet członków Sieci Kulinarnego Dziedzictwa Mazowsze. W maju 2019 r. OSM Siedlce otrzymała wyróżnienie dla Jogurtu greckiego w konkursie „Laur Marszałka”, a w czerwcu 2019 r. I miejsce w konkursie Nasze Kulinarne Dziedzictwo – Smaki Regionów dla Twarogu Tłustego Tradycyjnego

Jogurt grecki cieszy się niesłabnącym zainteresowaniem klientów, a serek Krimi to nowość OSM Siedlce

Zalety nabiału

dla zdrowia

• wspomaga układ trawienny po antybiotykoterapii
• wspiera pracę układu odpornościowego, neutralizuje toksyny i substancje rakotwórcze
• ważny dla zdrowych kości
• jest jednym z głównych źródeł wapnia, witamin z grupy B, wit. D, A oraz białka
• cenny w profilaktyce chorób cywilizacyjnych, takich jak miażdżyca, cukrzyca, otyłość i nowotwór jelita grubego
• dla urody
• kwas mlekowy ma właściwości złuszczające ­ nienasycone kwasy tłuszczowe wpływają na lepszy wygląd skóry i natłuszczają ją
• sprzyja odchudzaniu

Produkcja mleka krowiego (mln litrów)

2018 r.

• Polska – 13768
• Mazowieckie – 3025
• Podlaskie – 2835
• Wielkopolskie – 1838
• Zachodniopomorskie – 151
• Lubuskie – 108

Pogłowie bydła w województwie mazowieckim w 2018 r. w szt.

• 1,2 mln
• w tym krów – 522 tys.[4]

wicemarszałek województwa mazowieckiego

Województwo mazowieckie jest jednym z liderów przedsiębiorczości. Doceniamy doświadczone firmy i wspieramy młode, stwarzając warunki rozwoju w myśl zasady – sukces mazowieckich przedsiębiorców to sukces Mazowsza.