Mazowsze serce Polski nr 1/19

Kreską i bronią

2019.02.05 07:35 , aktualizacja: 2019.02.20 14:04

Autor: Agnieszka Bogucka, Wprowadzenie: Urszula Sabak-Gąska

Fotografia portretowa Michała Andriollego Elwiro Michał Andriolli...

Jego nazwisko kojarzy się z przepięknymi ilustracjami do mickiewiczowskiego „Pana Tadeusza”. Jednak ten plastyk to też projektant willi – słynnych „świdermajerów” w Otwocku.

 

W latach 1855–1858 studiował Andriolli w Moskiewskiej Szkole Malarstwa i Rzeźby oraz w Cesarskiej Akademii Sztuk Pięknych w Sankt Petersburgu, a od 1861 r. w Akademii Świętego Łukasza w Rzymie.

W czasie pobytu we Włoszech dołączył do oddziałów Giuseppe Garibaldiego, walczącego o zjednoczenie kraju. Po powrocie do Polski przystał do konspiracji i walczył w powstaniu styczniowym, pod wodzą Ludwika Narbutta. Po klęsce zrywu niepodległościowego ukrywał się, ale w końcu został aresztowany w Petersburgu. Uciekł z więzienia i przedostał się do Londynu, a następnie do Paryża. Do kraju wrócił jako emisariusz Komitetu Emigracji Polskiej, ale ponownie został aresztowany i zesłany na Sybir. Ułaskawienie otrzymał po 5 latach. Przyjechał do Warszawy, zatrudnił się jako ilustrator. Podróżował też po Mazowszu, podpatrując zwyczaje i obrzędy ludowe. Plonem tych wypraw są ilustracje dołączone do dzieła Zygmunta Glogera „Rok polski w życiu, tradycyi i pieśni”.

W 1873 r. kupił ziemię i osiadł w Stasinowie (obecnie przedmieścia Mińska Mazowieckiego). Kilka lat później, po tragicznych wydarzeniach (śmierć półtorarocznej córeczki, a następnie śmierć matki), artysta zamieszkał w folwarku Anielin nad Świdrem (około 200 hektarów na terenie dzisiejszego Otwocka i Józefowa) zakupionym od Zygmunta Kurtza, byłego właściciela majątku Otwock Wielki. Zauroczony okolicą urządził tam swoją letnią pracownię, a na sąsiednich parcelach wybudował 14 willi na wynajem. Domy powstałe według projektów Andriollego miały specyficzny styl, nazwany przez Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego świdermajerem – coś pomiędzy stylem mazowieckim i alpejskimi schroniskami. To właśnie artysta był prekursorem działalności letniskowej i wypoczynkowej na terenie dzisiejszego Józefowa, Świdra i Otwocka, czym bardzo przyczynił się do rozwoju tych miejscowości.

W marcu 1883 r. wyjechał do Paryża, gdzie zamieszkał u Władysława Mickiewicza – najstarszego syna wieszcza. Współpracował z wieloma czasopismami i wydawnictwami. Pod koniec życia bliższa mu się stała tematyka religijna – w tym czasie powstały obrazy zdobiące później kościoły m.in. w Kałuszynie czy Karczewie. Chorował na raka wątroby. Zmarł w 1893 r. w uzdrowisku nałęczowskim, podczas pobytu leczniczego.

 

Z życia Elwiro Michała Andriollego

  • 1836 - 14 listopada przychodzi na świat w Wilnie
  • 1863 - bierze udział w powstaniu styczniowym
  • 1866 - zesłany na katorgę w głąb Rosji
  • 1880 - osiedla się w majątku Anielin nad Świdrem
  • 1893 - umiera w Nałęczowie

Liczba wyświetleń: 73

powrót