„Janosikowe” kolejny rok dotkliwie pustoszy budżet regionu, realnie zagrażając finansowej stabilności. Budżet państwa na 2012 rok zawiera niekorzystne dla Mazowsza rozwiązania, które nie uwzględniają propozycji samorządów, apeli, społecznych inicjatyw, ale przede wszystkim podstawowych potrzeb inwestycyjnych.

W 2012 roku subwencja wyrównawcza będzie naliczana według zasad obowiązujących w 2010 roku. Okazuje się, że jeśli chodzi o „janosikowe” Mazowsze zostanie pozbawione ulgi, którą wywalczyło w 2011 roku. To oznacza, że województwo mazowieckie odda w bieżącym roku na rzecz innych regionów blisko 659 mln zł. Jest to o 31 mln więcej niż w roku ubiegłym. Gdyby pozostawiono ulgę z 2011 roku – byłoby to 512 mln zł, czyli o 146 mln zł mniej. Są to znaczące środki dla Mazowsza. Dodatkowo wpływy do budżetu województwa w 2012 roku z tytułu udziału w podatkach dochodowych PIT i CIT będą mniejsze o ok. 250 mln zł.

Województwo mazowieckie jest największym, ale i najbardziej zróżnicowanym regionem w kraju. Znajduje się tu najwięcej gmin – 314, w tym aż 100 zaliczanych do najuboższych. Samorządowi Województwa Mazowieckiego podlega 28 jednostek kultury (I miejsce w kraju), 39 jednostek oświatowych (I miejsce w kraju) i 30 jednostek ochrony zdrowia (III miejsce w kraju). W obliczu ograniczeń finansowych potrzebne jest strategiczne działanie z wieloletnią perspektywą, które pozwoli na utrzymanie tempa zmian i wyrównywanie dysproporcji pomiędzy subregionami województwa. Rozpoczęte inwestycje oraz te, które będą realizowane w przyszłości będą służyły kolejnym pokoleniom Mazowszan, sukcesywnie przyczyniając się także do dynamicznego rozwoju całego kraju.

Mazowsze płaci „janosikowe” od 2004 roku. W 2005 roku wynosiło ono ok. 24 % dochodów podatkowych, w 2010 roku Mazowsze przekazało na rzecz innych województw aż 940 mln zł (czyli 63 proc. swoich dochodów podatkowych). Oznacza to, że 940 mln zł wypracowanych przez mieszkańców i przedsiębiorców z Mazowsza zasiliło inne województwa. Środki te przeznaczają na najróżniejsze cele, od bieżącego finansowania administracji po inwestycje. W 2011 roku województwo mazowieckie przekazało na rzecz innych regionów kolejne 628 mln zł. Stanowiło to 40 proc. dochodów podatkowych Mazowsza i było największą pozycją w wydatkach budżetu. W praktyce niemal co druga złotówka z podatków Mazowsza, zasilająca budżet województwa, trafiła do innych regionów.

Samorząd Województwa Mazowieckiego doskonale rozumie, że aby niwelować podziały, trzeba wspierać słabszych w ramach solidarności regionalnej. Obowiązująca ustawa jednak nie przewiduje górnej granicy takiego obciążenia. Teoretycznie Mazowsze może oddać nawet 90 % dochodów, a to oznaczałoby już całkowity paraliż i brak możliwości realizacji zadań statutowych. W lutym 2010 roku marszałek Adam Struzik skierował do Trybunału Konstytucyjnego wniosek o stwierdzenie niezgodności z Konstytucją RP przepisów dotyczących „janosikowego”. Wcześniej decyzję w tej sprawie jednogłośnie podjęli radni województwa mazowieckiego. Natomiast 9 sierpnia 2011 roku w Sejmie złożony został obywatelski projekt ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, który zakładał zmniejszenie podatku płaconego przez najbogatsze samorządy na rzecz pozostałych. Akcję pod hasłem „STOP JANOSIKOWE” poparło ponad 155 tys. osób. Jej celem było przede wszystkim zastosowanie innego algorytmu naliczania subwencji, czyli wprowadzenie takich zmian legislacyjnych, które dostosowałyby regulacje prawne do realnej, a nie teoretycznej  sytuacji ekonomicznej samorządów terytorialnych.

Pozbawianie Mazowsza pieniędzy to brak wyobraźni, ale też szacunku dla ciężkiej pracy, osiągnięć i przedsiębiorczej postawy mieszkańców regionu. Aby wywiązać się z obowiązku narzuconego ustawą o subwencji wyrównawczej, władze województwa musiały ograniczyć lub nawet zrezygnować z ważnych społecznie inwestycji. Były zmuszone zawiesić pomoc finansową dla najuboższych gmin lub odkładać w czasie m.in. remonty szpitali czy dróg.

JANOSIKOWE NA MAZOWSZU W LICZBACH:

• 5,1 mld zł– tyle od 2004 r. do końca 2011 r. Mazowsze przekazało na rzecz innych województw
• 1,4 mld zł – jest to kwota długu, wynikająca z wcześniej zaciągniętych zobowiązań kredytowych (co stanowi mniej niż 1/3 kwoty, jaką przekazaliśmy na „janosikowe”) – stan na koniec grudnia 2011 r.
• 153 zł – w 2010 roku po zapłaceniu „janosikowego” pozostałe w budżecie województwa środki po przeliczeniu na 1 mieszkańca wyniosły zaledwie 153 zł! – co jest najmniejszą kwotą spośród wszystkich 16 województw!
• 628 mln zł – tyle Mazowsze w 2011 roku oddało innym województwom w ramach „janosikowego”, czyli tyle ile potrzeba aby wybudować np. 8 nowoczesnych szpitali lub 700 orlików, 200 km wałów przeciwpowodziowych, czy kupić 70 szynobusów, albo też wybudować 200 km dróg wojewódzkich.