26 lutego, godz. 10.00

w Muzeum X Pawilonu Cytadeli Warszawskiej

przy ul. Skazańców 25

www.muzeum-niepodleglosci.pl

Po kilkudziesięciu latach wszystkie cztery rzeźby – personifikujących pory roku – wracają do Muzeum Niepodległości.

Każda z pór roku posiada swój atrybut. Zima ukazana została w postaci męskiej, w wieku starczym, z brodą, w szacie z kapturem nasuniętym na głowę i rękoma skrzyżowanymi na piersi. Wiosna z wieńcem kwiatów na głowie oraz bukietem w prawej dłoni. Lato w lewej dłoni trzyma róg obfitości, w prawej kiść owoców, na głowie ma wieniec z kłosów zboża. Jesień w prawej dłoni trzyma owoce, będące symbolem jesiennych plonów. Postaci zaprezentowane są w kontrapoście, w długich, pofałdowanych antycznych szatach. Rzeźby obrazowały ciągłość i jednocześnie kolejność zmian pór roku oraz związek życia z naturą.

Fundatorem rzeźb był Jan Zawisza, od 1863 roku właściciel pałacu. Zgodnie z ówczesnymi upodobaniami epoki oraz archeologicznymi zainteresowaniami Zawiszy, były one kopiami antycznych marmurów. Autor ich jest nieznany. Rzeźby do sierpniowych dni 1944 roku zdobiły taras pałacowy od strony wschodniej elewacji. Pałac podczas walk powstańczych znalazł się na linii frontu. Zniszczony został w siedemdziesięciu procentach. Odbudowano go w latach 1948–1949 według projektu Bruno Zborowskiego, zachowując osiemnastowieczną formę barokową. Zlikwidowano wówczas ogród, rozebrano oficyny, a po obu stronach pałacu wybudowano przeciwległe jezdnie trasy W-Z.

Podczas odgruzowywania pałacu odnaleziono rzeźby ogrodowe. Trzy z nich (Wiosna, Lato, Zima) zostały przekazane do Muzeum Historycznego Miasta Stołecznego Warszawy (obecnie Muzeum Warszawy) jako depozyt, z zaznaczeniem, iż stanowią własność Pałacu Przebendowskich/Radziwiłłów. Dzięki temu przeszły odpowiednią konserwację i znajdują się w stanie bardzo dobrym. Czwarta rzeźba, personifikacja Jesieni, trafiła początkowo do Teatru Wielkiego w Warszawie. Po wojnie, w przeddzień otwarcia Teatru, została przekazana Pani Urszuli Grodzkiej. Rzeźbie brakuje głowy, ma oderwaną rękę i wymaga konserwacji.

Prezentacja rzeźb odbędzie się w Muzeum X Pawilonu Cytadeli Warszawskiej przy ulicy Skazańców 25. Dokona jej dyrektor Muzeum Niepodległości dr Tadeusz Skoczek.