Dobiegł końca remont kamienic Gąski i Esterki. Trwa procedura przetargowa na ekspozycję w planowanym tu Muzeum Historii Radomia. Dziś inwestycje realizowane dzięki wsparciu samorządu Mazowsza oraz odrestaurowane meble z apteki „Pod Białym Orłem”, wspólnie oglądali marszałek Adam Struzik, wicemarszałek Rafał Rajkowski oraz prezydent Radomia Radosław Witkowski.

Muzeum Miasta Radomia na ostatniej prostej

Dobiegł końca remont kamienic Gąski i Esterki. Remont i aranżacja w tym miejscu Muzeum Miasta Radomia pochłonie blisko 8 mln zł. Środki na ten cel przekazał samorząd województwa.

– Tak duże i historycznie ważne miasto, jakim jest Radom, zasługuje na muzeum poświęcone jego historii. Dlatego nie szczędzimy środków na ten cel. Chcemy, aby była to placówka nowoczesna i ciekawa

– podkreśla marszałek Adam Struzik.

– Proszę zauważyć, że to, co dziś oglądamy to nie tylko inwestycje w kulturę, ale i działania, dzięki którym kolejne radomskie zabytki odzyskają dawny blask.

Meble z apteki „Pod Białym Orłem” już odrestaurowane

Dotyczy to również mebli z apteki „Pod Białym Orłem”, które wróciły po renowacji do Radomia i zostały już umieszczone w tworzonym muzeum. Apteka „Pod Białym Orłem” działała w kamienicy przy ulicy Żeromskiego 5. Została zamknięta w 2013 roku. Była najdłużej działającą apteką w Radomiu. Elementy wyposażenia apteki będą eksponowane w tworzonym Muzeum Historii Radomia. Na ekspozycji będzie można oglądać całe wyposażenie apteki. Koszt prac renowacyjnych to 184 tys. zł.

– Będziemy się starali o odzyskanie oryginalnych szkieł aptecznych, które się zachowały. Jeśli jednak nam się nie uda, zrobimy wierne kopie. Na tych szkłach są emblematy apteki. To wyjątkowe elementy, które warto, aby wróciły do Radomia. Obecnie są w Muzeum Farmacji w Krakowie

– mówi Leszek Ruszczyk, dyrektor Muzeum im. Jacka Malczewskiego w Radomiu.

Marszałkowie wspólnie z prezydentem przeszli także pod kamienicę Deskurów, która została zrewitalizowana dzięki wsparciu unijnemu przyznanemu przez samorząd województwa. Dotacja unijna na ten cel wyniosła aż 23 mln zł.

– Miasto Kazimierzowskie z roku na rok coraz bardziej się zmienia. Cieszę, że w tym całym procesie mamy dobrego partnera, jakim jest Samorząd Województwa Mazowieckiego, który nie tylko wsparł finansowo rewitalizację kamienicy Deskurów, ale też podjął się remontu Domu Gąski i Esterki i utworzenia w tym miejscu Muzeum Historii Radomia. To kolejny ważny krok przybliżający nas do celu, jakim jest przywrócenie radomianom Miasta Kazimierzowskiego. Jestem przekonany, że już niedługo ta część miasta będzie miejscem bardzo chętnie odwiedzanym przez samych radomian i naszych gości

– mówi prezydent Radosław Witkowski.

Dwór Zabiełły dla muzeum

Dworek od kilkunastu lat nie mógł znaleźć nowego właściciela. Ostatecznie Zarząd Województwa Mazowieckiego zdecydował o przekazaniu dworku Muzeum im. Jacka Malczewskiego.

– Procedura samego przekazania będzie trwała kilka tygodni, jednak decyzja została już podjęta

– zauważa wicemarszałek Rafał Rajkowski.

Dwór Zabiełły po rewitalizacji stanie się jednym z ważniejszych obiektów na radomskim szlaku turystycznym obok głównego popijarskiego gmachu Muzeum im. Jacka Malczewskiego, Muzeum Historii Radomia w zabytkowych kamienicach Gąski i Esterki oraz Kamienicy Deskurów. Jak budynek zostanie wykorzystany? Muzeum ma pomysł na urządzenie pałacyku, ale jest także otwarte na inne koncepcje. Jak podkreśla Adam Duszyk, zastępca dyrektora muzeum, zorganizowana zostanie debata publiczna dotycząca zagospodarowania dworku.

– Czekamy na pomysły dotyczące zagospodarowania pałacyku. Prosimy o przesyłanie ich na adres malczewski@muzeum.edu.pl. Zależy nam, aby wysłuchać radomian i osób zainteresowanych. Być może któryś z nadesłanych pomysłów okaże się bezkonkurencyjny.

27 maja – dzień samorządu terytorialnego – Flaga Mazowsza w Radomiu

Podczas briefingu marszałkowie przekazali na ręce prezydenta Radosława Witkowskiego flagę Mazowsza. Podsumowali także wsparcie, jakie ze strony samorządu trafiło do Radomia na różnego typu inwestycje.

– W sumie w ostatnich latach na inwestycje realizowane przez nas, jak i lokalne samorządy przekazaliśmy do samego Radomia ponad 1 mld zł. Z tej puli ponad 600 mln zł to środki unijne. Do całego regionu radomskiego przekazaliśmy aż 4 mld zł wsparcia. Dzięki tej pomocy zrealizowano tysiące potrzebnych mieszkańcom inwestycji – modernizowane były drogi, szpitale, instytucje kultury, a także placówki oświatowe. Powstawały boiska i hale sportowe, a te wymagające remontu były modernizowane

– podsumowuje marszałek Adam Struzik.

Rozpoczęta 31 lat temu reforma samorządowa dała początek dynamicznemu rozwojowi społeczności lokalnych. Powierzenie poszczególnych zadań samorządom, na początku na szczeblu gminnym, a potem także powiatowym i wojewódzkim, otworzyło obywatelom drzwi do decydowania i współtworzenia najbliższego otoczenia. Tych 31 lat to był czas wielkich przemian w każdej dziedzinie życia, co widać na przykładzie województwa mazowieckiego. Reforma samorządowa, a później wejście Polski do Unii stworzyły podwaliny pod budowę silnych regionów.

– Radom to silne i ambitne miasto, tak jak jego mieszkańcy. Kwoty naszego wsparcia dobitnie pokazują, że dobra współpraca z samorządem województwa i wartościowe inicjatywy lokalnych samorządów przynoszą realne efekty

– podkreśla wicemarszałek Rafał Rajkowski.

Nowoczesne i ciekawe – takie będzie Muzeum Miasta Radomia

Przetarg na budowę ekspozycji został już ogłoszony. Pierwsze pomieszczenie będzie wprowadzało w klimat Radomia. Na dużym ekranie zwiedzający zobaczą multimedialną prezentację pełnej historii Radomia. Kolejne pomieszczenie będzie tak zwaną salą gier i zabaw. Zaplanowanych zostanie pięć gier. Jedną z nich będzie „radomski monopol”. Grający będą kupować oczywiście radomskie hotele, restauracje, zakłady przemysłowe z przełomu XIX i XX wieku. Następnym etapem zwiedzania będzie właściwa ekspozycja w układzie chronologicznym. Pierwsza sala poświęcona będzie wczesnośredniowiecznym dziejom Radomia. Za ekspozycję merytorycznie odpowiada prof. Joanna Kalaga. Nowym rozwiązaniem będzie prezentacja grodu z X wieku i współistniejących osad w specjalnie skonstruowanej niszy pod szklaną podłogą. Na ścianach, na specjalnych ekranach LCD prezentowane będą inne obiekty związane z tamtym okresem. W kolejnej sali zwiedzający znajdą artefakty związane ze Starym Radomiem (tereny wokół kościoła św. Wacława). Za dalsze sale ekspozycyjne odpowiada prof. Dariusz Kupisz. W małym pomieszczeniu, które znajduje się już w piwnicach Kamienicy Gąski zainstalowanych zostanie sześć stanowisk VR (wirtualnej rzeczywistości). Tam zakładając na głowę specjalne hełmy (stylizowane na rycerskie), zwiedzający będą mogli przenieść się w czasie, np. na mury XV-wiecznego Radomia albo do wnętrza kościoła św. Jana. Na rynku spotkają też postacie, które żyły w mieście w XV i XVI wieku. Zwiedzający zobaczą, np. orszak królewski Kazimierza Jagiellończyka wjeżdżający do Radomia przez Bramę Krakowską.

Dalsza część ekspozycji będzie przedstawiała dzieje miasta w XIV i XV stuleciu. Atrakcją tej części będzie odtworzony jeden do jednego, średniowieczny kram kupiecki, za którym, na specjalnym hologramie, zobaczymy i usłyszymy radomskiego kupca.

Na parterze Kamienicy Gąski zwiedzający zobaczą wydarzenia związane z radomskim zamkiem: unię wileńsko-radomską, radomski hołd wielkiego mistrza Zakonu Krzyżackiego, konstytucję „Nihil novi”. W tej części oprócz ekranów LCD będzie też przygotowane stanowisko do robienia sobie pamiątkowych zdjęć w strojach z epoki oraz w dybach, które dawniej znajdowały się na radomskim rynku.

Następnie zwiedzający przejdą schodami Kamienicy Gąski na pierwsze piętro. Tam przywita ich wnętrze gabinetu radomskiego historyka z przełomu XIX i XX stulecia Walerego Przyborowskiego. Kolejna sala przedstawi dzieje miasta w okresie Księstwa Warszawskiego i Królestwa Polskiego. Na trójwymiarowej animacji zobaczymy wyzwalanie Radomia przez wojska napoleońskie z rąk Austriaków w 1809 roku. Dalej zwiedzający zapoznają się z wydarzeniami powstania styczniowego. Szczególny nacisk położono na udział w powstaniu radomskich Bernardynów.

Następnie przez, stylizowane na zabytkowe, drzwi zwiedzający wejdą do „Apteki pod Białym Orłem”, najbardziej znanej z radomskich aptek. Meble z 1824 roku będą oryginalne, a na suficie odtworzony zostanie charakterystyczny wizerunek białego orła. Na specjalnym ekranie będzie można też zobaczyć jak wyglądała apteka w I połowie XIX wieku, w II poł. XIX wieku oraz jak zmieniał się jej wygląd w kolejnych epokach. Za apteką zobaczymy stylizowany na zabytkowy fotoplastykon. Tam na wygodnych pufach będzie można oglądać wszystkie stare fotografie ze zbiorów Muzeum im. Jacka Malczewskiego w Radomiu.

Kolejna część ekspozycji poświęcona będzie gospodarce miasta w II poł. XIX wieku. Dalej zaprezentowany zostanie Radom w czasach I wojny światowej i duma radomian – ekspozycja poświęcona „Republice radomskiej”. Radom był pierwszym miastem Królestwa Polskiego, które bez pomocy z zewnątrz odzyskało niepodległość. Stało się to już 2 listopada 1918 roku.

Kolejna sala to Radom w dwudziestoleciu międzywojennym. Tutaj zaprezentowane zostaną największe radomskie zakłady przemysłowe: Fabryka Papierosów, Fabryka Broni, Fabryka Farb i Lakierów, fabryka telefonów szwedzkiej firmy „Ericsson” oraz fabryka obuwia „Bata”.

W ostatniej, największej sali zwiedzającym przedstawiony zostanie Radom w czasach okupacji hitlerowskiej. W tym pomieszczeniu będzie także wyświetlany animowany film w 3D, który podsumuje dzieje Radomia od X wieku po czasy współczesne.

W Muzeum Historii Radomia będzie sklepik z pamiątkami. Dodatkową atrakcją ma być też dziedziniec, na którym można odpocząć wśród zieleni. Stanie tam rzeczywistych rozmiarów rzeźba „dzielnej radomianki”, z którą związana jest autentyczna historia z czasów „potopu szwedzkiego” opisana przez Wespazjana Kochowskiego. Dziewczyna z Radomia uderzyła obłapiającego ją Szweda i nie została ukarana, ponieważ nie pozwolił na to król Szwecji Karol X Gustaw, który nocował wówczas w jednej z kamienic, w których budujemy muzeum.

Apteka pod Białym Orłem

Meble z apteki „Pod Białym Orłem” wróciły po renowacji do Radomia. Apteka pod Białym Orłem działała w kamienicy przy ulicy Żeromskiego 5. Została zamknięta w 2013 roku. Była najdłużej działającą apteką w Radomiu. Meble z Apteki „Pod Białym Orłem” w 2013 roku zostały wpisane na inwentarz Muzeum imienia Jacka Malczewskiego w Radomiu. W ramach realizacji projektu budowy Muzeum Historii Radomia w zabytkowych kamienicach Gąski i Esterki, zostały wysłane do całościowej renowacji.

Renowację mebli przeprowadzała firma DART. Jej pracownicy zatroszczyli się o każdy detal. Wśród mebli są zabytkowa lada, regały ze szklanymi witrynami, zegar. Jeśli więc wejdziemy do Apteki Pod Białym Orłem z pierwszej połowy XIX wieku, nie będzie tam żadnej elektroniki, tylko oryginalne meble, szkła apteczne, waga i kasa. I oczywiście plafon z orłem odtworzony na suficie.

Aptekę założył na przełomie XVIII/XIX wieku Jan Karol Burchard, obywatel miasta Warszawy i prowadził ją do 1824 roku (mieściła się wówczas w domu drewnianym). Nowy właściciel magister farmacji Stanisław Kwaśniewski (również przybyły z Warszawy), przeniósł aptekę do budynku murowanego, przeznaczając na nią 4 pokoje, strych i 3 piwnice. Godło apteki „Orzeł Biały” zostało namalowane na suficie izby dyspenzacyjnej, a także na wszystkich naczyniach aptecznych.

W 1851 roku aptekę wydzierżawił Andrzej Podworski, a później nabył ją na własność. W okresie Powstania Styczniowego apteka służyła jako punkt kontaktowy powstańcom. Po Powstaniu Styczniowym właściciel apteki otrzymał od gubernatora radomskiego nakaz usunięcia malowidła z sufitu oraz zniszczenia naczyń – później złagodzony. W 1864 roku Andrzej Podworski sprzedał aptekę Damazemu Konteckiemu. Następnymi właścicielami apteki byli: Antoni Przybyłko, Antoni Chrzystowski, Aleksander Ryl, Korneliusz Unger, ostatnimi właścicielami apteki była rodzina Bruśnickich. W 1950 roku apteka została upaństwowiona, organem zarządzającym był Cefarm w Kielcach. W latach 60. XX wieku zabytkowe naczynia będące wyposażeniem apteki w niewyjaśnionych okolicznościach zostały przekazane Muzeum Farmacji w Krakowie.

Na początku lat 90. XX wieku Apteka „Pod Białym Orłem” została sprywatyzowana i działa do roku 2013, kiedy to została zlikwidowana. Apteka „Pod Białym Orłem” była najdłużej działającą apteką w Radomiu, nieprzerwanie prawie 180 lat w jednym miejscu. Jak wspomniano wyżej jej właściciele zapisali piękne karty w dziele odzyskiwania niepodległości w walkach o jej odzyskanie. Meble apteczne ustawione były na planie prostokąta o ściętych dwóch narożach. Wystrój apteki stanowią dostawione do ścian połączone witryny i szafy apteczne. Ich półki wieńczy gzyms arkaturowy utworzony za splecionych prostokątów i półkoli, oparty na listwach profilowanych oraz na listwie ornamentowanej w typie biedermajer. Podziały wertykalne tworzą kamelowane pilastry o jońskich głowicach. Na narożach i nad wejściem głównym do zaplecza apteki znajdują się naszczytniki o motywach geometryczno-roślinnych wzmacniające wertykalizm wnętrza.