W marcu radni Mazowsza zdecydowali o przekazaniu ponad 6,6 mln zł na wsparcie programu polityki zdrowotnej dotyczącego leczenia niepłodności metodą zapłodnienia pozaustrojowego dla mieszkańców województwa mazowieckiego. Inicjatywa otrzymała właśnie warunkowo pozytywną opinię Prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji.  

– Z programem in vitro ruszamy od września i będziemy go realizować przez cztery lata. Środki, które wygospodarowaliśmy w naszym budżecie to ogromna szansa dla par starających się o dziecko. Cieszę się, że w ten sposób możemy wesprzeć Mazowszan, którzy chcą zrealizować marzenia o rodzicielstwie

– podkreśla Elżbieta Lanc, członek zarządu województwa mazowieckiego.

Większa dostępność do specjalistycznej opieki

Program samorządu województwa  zwiększy dostępność do usług medycznych w zakresie leczenia niepłodności. Przy planowanym budżecie programu, będzie można przeprowadzić 1098 procedur zapłodnienia pozaustrojowego (tj. obejmą one ok. 366 par z województwa mazowieckiego przy założeniu, że jedna para skorzysta z trzech procedur) oraz 20 procedur mrożenia komórek jajowych przed leczeniem gonadotoksycznym. 

Szanse dla wszystkich

Warto dodać, że w ramach programu będą dofinansowane nie tylko procedury zapłodnienia pozaustrojowego. Dodatkowo, częściowo refundowane będą procedury pobrania i zamrożenia komórek jajowych uczestniczek przed leczeniem gonadotoksycznym. Jest to ważna informacja dla kobiet, które z powodu choroby nowotworowej lub innej choroby musiały poddać się leczeniu niekorzystnie wpływającemu na ich płodność.

Chętni będą mogli ubiegać się o refundację kosztów procedury zapłodnienia pozaustrojowego z wykorzystaniem własnych gamet pary oraz nadzór nad rozwojem zarodków in vitro. Przewidywana wysokość dofinansowania, na które może liczyć para, będzie się wahać w przedziale od 6 – 18 tys. zł. Wsparcie dotyczyłoby 3 prób przeprowadzenia procedury zapłodnienia pozaustrojowego. Ponadto każdej uczestniczce w ramach programu przed leczeniem gonadotoksycznym zostanie zrefundowana procedura mrożenia komórek jajowych, maksymalnie do kwoty 3,6 tys. zł.

 Warunki uczestnictwa w programie

Pary aplikujące do programu powinny spełnić kilka warunków formalnych. Kryteriami kwalifikacji do skorzystania z procedury zapłodnienia pozaustrojowego są m.in.: wiek powyżej 20 roku życia., zamieszkanie na terenie województwa mazowieckiego (osoby fizyczne mieszkające na terenie województwa mazowieckiego w rozumieniu Kodeksu cywilnego od 12 miesięcy w chwili aplikowania do programu), stwierdzona i potwierdzona dokumentacją medyczną bezwzględna przyczyna niepłodności wraz ze wskazaniem do zapłodnienia pozaustrojowego.

Obowiązująca w Polsce ustawa o leczeniu niepłodności nie określa górnej granicy wieku kobiety, u której planuje się przeprowadzenie ww. leczenia. Dlatego też, w programie nie została określona górna granica wieku kobiet aplikujących do programu. Należy pamiętać, że o kwalifikacji do programu będzie ostatecznie decydował lekarz w oparciu o wskazania medyczne. 

Kobieta aplikująca do programu w celu zamrożenia komórek jajowych przed leczeniem gonadotoksycznym powinna również spełnić kilka warunków formalnych. Kryteriami kwalifikacji są między innymi: mieszkanie na terenie województwa mazowieckiego (osoby fizyczne mieszkające na terenie województwa mazowieckiego w rozumieniu Kodeksu cywilnego od 12 miesięcy w chwili aplikowania do programu), stwierdzona i potwierdzona dokumentacją medyczną choroba nowotworowa lub inna choroba, której leczenie wymaga zastosowania terapii gonadotoksycznej. W programie nie określono dla tej procedury dolnej ani górnej granicy wieku, gdyż o kwalifikacji do programu będzie ostatecznie decydował lekarz, kierując się wskazaniami medycznymi.  

Kiedy będzie można skorzystać z programu?

Kolejnym krokiem, który przybliży wdrażanie programu będzie uwzględnienie w nim uwag zawartych w opinii Prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji i ogłoszenie konkursu na wybór jego realizatorów. Planuje się, że od września 2019 r. – mieszkańcy Mazowsza będą mogli zgłaszać się do realizatorów, by skorzystać z programu. Lista realizatorów opublikowana będzie na stronie www.mazovia.pl w zakładce Zdrowie i polityka społeczna. 

Problem niepłodności w Polsce

W Polsce nie prowadzono do tej pory badań epidemiologicznych w zakresie określenia częstości występowania niepłodności. W związku z tym, opisując zjawisko, można posłużyć się jedynie danymi szacunkowymi. Według Polskiego Towarzystwa Medycyny Rozrodu i Embriologii (PTMRiE) problem niepłodności w Polsce dotyczy od 10 proc. do 16 proc. par. Szacuje się, że ok. 1,35-1,5 mln par w Polsce wymaga tutaj pomocy lekarskiej. Z ogólnej liczby niepłodnych par wymagających leczenia, tylko 50 proc. decyduje się na rozpoczęcie postępowania terapeutycznego. Z tej liczby około 2 proc. będzie wymagało procedury zapłodnienia pozaustrojowego (IVF). Zakłada się, że w Polsce zapotrzebowanie na leczenie techniką IVF kształtuje się na poziomie 23–25 tys. rocznie. Szacuje się, że przyczyny niepłodności są rozłożone równomiernie po stronie kobiety i mężczyzny, w znacznym odsetku diagnozuje się ją równocześnie u obojga partnerów. U około 20 proc. par nie można ustalić jednoznacznej przyczyny niepłodności.