Reforma oświatowa wkracza w decydującą fazę. Samorządy lokalne stoją przed ogromnym wyzwaniem, jakim jest przyjęcie do szkół średnich tzw. podwójnego rocznika, czyli uczniów obecnych klas ósmych szkoły podstawowej i trzecich klas gimnazjum. Rok szkolny 2019/2020 to także moment, w którym równocześnie funkcjonować będą 3- i 4-letnie licea oraz 4- i 5-letnie technika. Co to oznacza w praktyce? Jak z tym wyzwaniem poradzą sobie samorządy lokalne? Na te i inne pytania odpowiadali dziś uczestnicy zorganizowanej przez samorząd województwa mazowieckiego konferencji „Zmiany systemu edukacji w 2019 r. – wyzwania dla samorządów”.

Wprowadzona przez rząd reforma systemu oświaty zakładała przede wszystkim likwidację gimnazjów na rzecz
8-klasowych szkół podstawowych oraz wydłużenie o rok edukacji w szkołach średnich. W jej efekcie powstały również 3-letnie szkoły specjalne przysposabiające do pracy oraz branżowe szkoły I i II stopnia. Już ten etap zmian wprowadził duży chaos w placówkach edukacyjnych i samorządach lokalnych, które z własnych środków finansowych musiały pokryć ekonomiczne koszty tej rewolucji. Przed nami kolejny etap, czyli tzw. podwójny rocznik.

–  Ten etap reformy to pewnego rodzaju test dla władz lokalnych i szkół. Mamy do czynienia z kumulacją roczników. Podwojona liczba miejsc, podwójne procesy rekrutacji czy dwa programy nauczania w szkołach średnich to tylko niektóre wyzwania, z którymi muszą się zmierzyć. Nie jest to dla nich zadanie łatwe, bo działania trzeba poprowadzić szybko i w taki sposób, żeby miejsce w szkołach ponadpodstawowych i ponadgimnazjalnych znaleźli wszyscy uczniowie, którzy chcą kontynuować naukę – podkreśla Elżbieta Lanc członek zarządu województwa mazowieckiego.  

Na Mazowszu problem ten dotyczy ok. 111 tys. uczniów[1], którzy będą aplikować o miejsce w jednej z ok. 600 mazowieckich szkół ponadgimnazjalnych. Wśród nich ponad 58 tys. to absolwenci ósmych klas szkół podstawowych, a przeszło 53 tys. to absolwenci gimnazjów. Liczby mówią same za siebie. W czerwcu tego roku podczas rekrutacji do liceów, techników i szkół branżowych spotkają się dwa roczniki uczniów. Oznaczać to może, że wielu młodych ludzi w kraju nie dostanie się do wymarzonych placówek i klas o wybranym profilu.

Kwestia podwójnego rocznika na terenie Warszawskiego Obszaru Funkcjonalnego (WOF) dotyczy blisko 80 tys. tegorocznych absolwentów. W samej Warszawie uczniowie będą aplikować do 95 liceów ogólnokształcących, 45 techników i 21 branżowych szkół pierwszego stopnia. W szkołach ponadpodstawowych i ponadgimnazjalnych udało się zaplanować 43 tys. miejsc, z czego 20,6 tys. dla absolwentów szkół gimnazjalnych i 22,3 tys. miejsc dla uczniów szkół podstawowych. Miasto zakłada, że szkołę w tym roku ukończy 32 tys. uczniów. Miejsc jest więcej, ale należy pamiętać także o dzieciach z okolicznych gmin i powiatów.

– To jest ogromny wysiłek organizacyjny – dla dyrektorów szkół, pracowników oświaty w dzielnicach i dla nas wszystkich, samorządowców. Przygotowaliśmy rekordowe 43 tys. miejsc w warszawskich szkołach ponadpodstawowych. Naszym celem jest utrzymanie wysokiej jakości nauki w czasie tych zmian – mówi Renata Kaznowska, wiceprezydent m.st. Warszawy.

To nie jedyny problem samorządów. Kolejną niezwykle istotną kwestią jest niedostateczne dofinansowanie przez rząd zmian związanych z wprowadzeniem reformy w szkołach. Chodzi tu m.in. o wyposażenie szkół i odpowiednie dostosowanie bazy edukacyjnej na przyjęcie większej liczby uczniów. Tego typu zmiany wiążą się bowiem z modernizacją sal i pracowni, zakupem niezbędnego sprzętu oraz pomocy dydaktycznych do prowadzenia zajęć.