Nowe obowiązki ustawowe dla organizatorów turystyki, kolejny filar zabezpieczeń finansowych dla klientów, dobre wyniki sprzedaży i stabilna sytuacja finansowa branży – to przesłanki świadczące o tym, że sezon letni 2017 będzie dla klientów biur podróży bezpieczny pod względem finansowym.

Sezon letni 2017 zapowiada się wyjątkowo dobrze zarówno dla organizatorów turystyki, jak też dla ich klientów. Jak wynika z danych pochodzących z systemu rezerwacyjnego MerlinX, skumulowana sprzedaż oferty letniej 2017 r. jest o 30,1 proc. wyższa niż w tym samym okresie rok temu. Miniony tydzień przyniósł wzrost liczby klientów o 20,4 proc. w porównaniu z rokiem ubiegłym.

Dobre wyniki sprzedaży tegorocznej oferty idą w parze ze stabilną kondycją finansową organizatorów turystyki. Jak wynika z danych zebranych przez firmę TravelData, w 2016 r. przychody z imprez turystycznych wzrosły o 5,4 proc. i wyniosły 5 183,4 mln zł. Liczba klientów wzrosła do 1 999 tys. (wzrost o 1,5 proc.), zysk netto wyniósł 147,7 mln zł (o 28 proc. więcej), zaś fundusze własne – 530,6 mln (18,4 proc. wzrost). Większość biur podlegających ocenie ratingowej TravelData odnotowało pozytywne wyniki w 2016 r., a znaczna część poprawiła swoją ocenę i prognozy na przyszłość.

Ponadto, nadchodzące lato to pierwszy sezon turystyczny, podczas którego klienci polskich organizatorów turystyki zostaną objęci dodatkową ochroną na wypadek niewypłacalności, nieograniczoną żadną górną kwotą. Dotychczasowe zabezpieczenia w postaci gwarancji ubezpieczeniowych bądź bankowych, opiewające na konkretną sumę wyliczaną na podstawie obrotów, zostały uzupełnione przez Turystyczny Fundusz Gwarancyjny. W razie niewypłacalności organizatora turystyki, wypłaty z funduszu pokryją więc wszystkie zobowiązania wobec klientów.

– Choć Polska Izba Turystyki inaczej wyobrażała sobie kształt TFG, który niesie ze sobą sporo uciążliwych obowiązków dla przedsiębiorców, to z punktu widzenia klienta wprowadzenie takiego zabezpieczenia jest krokiem w dobrą stronę. Powinno ono wyeliminować wszelkie ryzyko finansowe oraz sprawić, że w razie ewentualnej niewypłacalności organizatora, klient otrzyma stuprocentowy zwrot poniesionych kosztów

– ocenia Paweł Niewiadomski, prezes Polskiej Izby Turystyki.

Ustawa z dnia 22 lipca 2016 r. o zmianie ustawy o usługach turystycznych oraz ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych nakłada na organizatorów turystyki obowiązek odprowadzania składek do TFG od każdej umowy o imprezę turystyczną podpisywaną z klientem. W zależności od rodzaju imprezy składki te wynoszą 15 zł, 13 zł, 10 zł bądź 0 zł.

– Podkreślamy, że niezwykle istotne jest, aby przed dokonaniem zakupu imprezy turystycznej sprawdzić, czy jesteśmy objęci ochroną. Przysługuje ona klientom legalnie działających organizatorów turystyki, dopełniających wszystkich ustawowych obowiązków. Należy więc sprawdzić w urzędzie marszałkowskim bądź na stronie Ministerstwa Sportu i Turystyki, czy nasz organizator posiada wpis do Rejestru Organizatorów i Pośredników Turystycznych. Ważne jest też, aby sprawdzić, czy na umowie o imprezę turystyczną wyróżniona została składka na TFG

– podkreśla Izabela Stelmańska, z-ca dyrektora Departamentu Kultury, Promocji i Turystyki w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Mazowieckiego w Warszawie.

TFG dysponuje dziś około 11 mln zł na potencjalne wypłaty odszkodowań dla klientów w ramach II filaru zabezpieczeń na wypadek niewypłacalności biura podróży. Organizatorzy turystyki wpłacają co miesiąc ok. 2 – 3 mln zł do funduszu. Obecnie ok. 3350 przedsiębiorców miesięcznie składa deklaracje do TFG, zaś około 30 proc. organizatorów turystyki płaci niezerową składkę do TFG. Fundusz przewiduje, że w lecie ten odsetek wzrośnie do ponad 50 proc. (więcej będzie wyjazdów zagranicznych). Liczba organizatorów dokonujących wpłat wynosiła więc będzie ok. 1850.

Należy pamiętać, że TFG oznacza również znaczną poprawę sytuacji klientów wybierających wypoczynek w kraju. Z danych CBOS wynika, że w 2017 roku na wakacje w Polsce zamierza wybrać się łącznie 84 proc. osób planujących w tym roku wyjazdy z co najmniej jednym noclegiem, czyli 49 proc. ogółu dorosłych Polaków. Ta grupa również zostanie objęta zabezpieczeniem w ramach TFG, jeśli zdecyduje się na zakup imprezy turystycznej u organizatora turystyki. Klienci ci nie poniosą żadnych kosztów dodatkowej ochrony, ponieważ organizatorzy turystyki krajowej objęci są składką na fundusz w wysokości 0 zł. (Zerową składkę płacą również organizatorzy wyjazdów do krajów mających lądową granicę z Rzecząpospolitą Polską, a w przypadku Federacji Rosyjskiej w obrębie obszaru obwodu kaliningradzkiego).

– W poprzednich sezonach wakacyjnych Polska Izba Turystyki otrzymywała sporo zapytań dotyczących bezpieczeństwa finansowego wyjazdów krajowych do apartamentów i obiektów noclegowych rezerwowanych za pomocą np. nieznanych na rynku portali internetowych. Myślę, że odpowiedzią na te zapytania jest właśnie wykupienie wypoczynku u zarejestrowanego organizatora turystyki. Warto bowiem pamiętać, że takie właśnie wyjazdy objęte są ochroną w ramach I i II filaru zabezpieczeń

– mówi Paweł Niewiadomski.

Zgromadzone w TFG środki pozostają do dyspozycji w razie gdyby zdarzyło się, że gwarancja ubezpieczeniowa bądź bankowa nie pokryje kosztów sprowadzenia klientów z wakacji i zwrócenia zaliczek turystom, którzy nie wyjechali na wakacje wskutek niewypłacalności organizatora turystyki. Ponieważ nie ma górnej granicy kwoty, którą może zgromadzić fundusz, zabezpieczenie na rzecz klientów jest stuprocentowe i realizowane szybciej niż dotychczas, nie trzeba bowiem czekać na zgłoszenie roszczeń od wszystkich klientów.

Wkrótce klienci wyjeżdżający na wakacje zyskają również szereg innych ustawowych praw jeszcze lepiej zabezpieczających ich interesy. Niedługo do Sejmu trafi projekt Ustawy o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych, który ma zapewnić wdrożenie do polskiego prawa Dyrektywy 2015/2302/EU. Obecnie jest on na etapie konsultacji międzyresortowych.

Nowe prawo ma przede wszystkim za zadanie dostosować poziom ochrony konsumenta do zmieniających się realiów rynkowych oraz uporządkować niektóre budzące wątpliwości kwestie związane z odpowiedzialnością wobec klienta.

W nowej ustawie wprowadzone zostało pojęcie powiązanych usług turystycznych, czyli „połączenia co najmniej dwóch różnych rodzajów usług turystycznych nabytych na potrzeby tej samej podróży lub wakacji objęte odrębnymi umowami z dostawcami poszczególnych usług turystycznych.” Ma to na celu rozszerzenie finansowej ochrony klienta również o produkty niebędące klasycznymi imprezami turystycznymi, lecz mające zbliżony charakter, czyli tzw. pakiety dynamiczne sprzedawane np. przez internet.

Obecnie, gdy klient kupuje np. bilet za pośrednictwem strony internetowej przewoźnika i jednocześnie na tej samej stronie oferowane jest mu pośrednictwo w rezerwacji hotelu, to nie jest chroniony na wypadek niewypłacalności usługodawcy. Taka sytuacja tworzy nierównowagę na rynku, ponieważ inaczej traktowane są w świetle prawa usługi o zbliżonym charakterze. Nowa ustawa ma to zmienić i objąć ochroną finansową również tego typu transakcje.

Projekt ustawy doprecyzowuje również odpowiedzialności pośrednika w razie niewypłacalności usługodawcy, wprowadza obowiązek informacyjny wobec klienta dotyczący zakresu ochrony finansowej, określa 8 proc. progu wzrostu ceny, po przekroczeniu którego klient może zrezygnować z imprezy. Wprowadza też przepis określający odpowiedzialności pośrednika za błędy w rezerwacji oraz stanowi, że organizator ma służyć pomocą klientowi w razie trudności podczas wyjazdu.

Po zakończeniu konsultacji międzyresortowych projektu ustawy, projekt będzie skierowany do zaopiniowania do Komitetu Rady Ministrów do Spraw Cyfryzacji, następnie trafi do Komitetu do Spraw Europejskich, Stałego Komitetu Rady Ministrów, Komisji Prawniczej, Rady Ministrów. Kolejny etap to prace w Sejmie. Ostatecznie ustawa powinna wejść w życie nie później niż 1 lutego 2018 r.

Polska Izba Turystyki jest największą ogólnopolską organizacją samorządu gospodarczego przemysłu turystycznego, której dwudziestopięcioletnia działalność to okres skutecznych starań o nowy kształt biznesu turystycznego w Polsce. Jest pełnoprawnym członkiem Europejskiej Organizacji Związków Biur Podróży Unii Europejskiej (ECTAA). Polska Izba Turystyki posiada swoje przedstawicielstwa w: Białymstoku, Bydgoszczy, Katowicach, Łodzi, Olsztynie, Poznaniu, Gdańsku, Warszawie, Szczecinie, Wrocławiu i Krakowie.

Członkami Polskiej Izby Turystyki są najważniejsze i największe: biura podróży, agencje turystyczne, towarzystwa ubezpieczeniowe, wyższe szkoły turystyczne, znani przewoźnicy, gestorzy bazy noclegowej, atrakcji turystycznych i kulturalnych, korporacje targowe, a także inni przedstawiciele szerokiej reprezentacji branży turystycznej.

Europejska Organizacja Związków Biur Podróży Unii Europejskiej (ECTAA) to stowarzyszenie zrzeszające samorządy gospodarcze krajów członkowskich Unii Europejskiej, w których zrzeszeni są agenci turystyczni i organizatorzy turystyki. Organizacja założona została w 1961 roku w Bad Kreuznach w Niemczech przez sześć organizacji założycielskich. Obecnie ECTAA reprezentuje interesy stowarzyszeń agentów i touroperatorów 26 krajów członkowskich UE. Jedynym przedstawicielstwem ECTAA w Polsce jest Polska Izba Turystyki.