Zbyt mało środków w NFZ dla mazowieckich szpitali, niezabezpieczenie pieniędzy na dodatkowe koszty wynikające z planowanego wzrostu wynagrodzenia minimalnego za pracę, groźba destabilizacji systemu ochrony zdrowia poprzez wprowadzenie w proponowanej przez MZ formie tzw. sieci szpitali – to tylko niektóre z problemów, na które dziś podczas sesji sejmiku zwracali uwagę mazowieccy radni.

Radni apelują

Sejmik Województwa Mazowieckiego apeluje do Ministra Zdrowia oraz Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia o „niezwłoczne dokonanie zmiany zasad finansowania świadczeń opieki zdrowotnej, w tym podziału środków finansowych pomiędzy centralę i oddziały wojewódzkie Narodowego Funduszu Zdrowia. Radni oczekują również zapewnienia realnego wzrostu nakładów finansowych przeznaczonych na finansowanie świadczeń opieki zdrowotnej w województwie mazowieckim, uwzględniających zwiększone koszty pracy. Domagają się również ponownej analizy projektowanych aktów prawnych regulujących system podstawowego szpitalnego zabezpieczenia świadczeń opieki zdrowotnej”

Szpitale na Mazowszu z roku na rok borykają się z coraz większymi niedoborami środków z Narodowego Funduszu Zdrowia. W efekcie, mimo wsparcia samorządu województwa, licznych inwestycji i wysokiego poziomu diagnostyki, placówki nie mogą ustabilizować swojej sytuacji finansowej.

Za mało pieniędzy na leczenie

Przyznana mazowieckiemu oddziałowi NFZ na 2017 r. pula środków nie pokryje rzeczywistych kosztów funkcjonowania placówek na Mazowszu. W dalszym ciągu nie jest uwzględniana specyfika finansowania opieki zdrowotnej w województwie mazowieckim, związana m.in. z dużą liczbą mieszkańców, migracjami ubezpieczonych, a także funkcjonowaniem dużej liczby instytutów czy też wyższymi niż w innych województwach kosztami pracy. Co zrozumiałe, również stawki, jakich oczekuje personel szpitali są wyższe, niż w innych regionach. Dysproporcje w zarobkach potwierdziła też analiza przeprowadzona przez Departament Zdrowia i Polityki Społecznej Urzędu Marszałkowskiego na podstawie danych z Ministerstwa Zdrowia. Spośród 12 grup zawodowych biorąc pod uwagę wynagrodzenie zasadnicze, najwyższe płace są województwie mazowieckim.

Niezapłacone nadwykonania

O znaczącym niedoszacowaniu środków w mazowieckim oddziale NFZ dobitnie świadczą coroczne nadwykonania. Tylko w placówkach samorządu województwa (28 jednostek) wartość niezapłaconych świadczeń w latach 2011 – 2015 udzielonych ponad limity zawartych umów z Narodowym Funduszem Zdrowia przekracza 141 mln zł.

Koszty rosną, stawki stoją w miejscu

To jednak nie jedyny problem. W przyszłym roku na barki szpitali spadną bowiem dodatkowe obciążenia finansowe, na które nie przewidziano pokrycia w budżecie NFZ. Zaplanowany przez stronę rządową wzrost minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej  w znaczący sposób podwyższą koszty leczenia nie tylko na Mazowszu, ale w całym kraju. Skutek finansowy dla szpitali to ok. 6,7 mld zł. Aby zabezpieczyć na to środki, przychody NFZ ze składek na ubezpieczenie zdrowotne, które w 2016 r. wynoszą 69,3 mld zł, powinny wzrosnąć o prawie 10 proc. i o tyle też powinny wzrosnąć z tego tytułu ceny jednostkowe świadczeń zdrowotnych. Niestety, takiej zmiany nie zaplanowano.

Sieć nie dla wszystkich

Kolejnym problemem jest niepokój związany z planowanymi zmianami w sposobie przyznawania środków i powstaniem tzw. sieci szpitali. Projektowana nowelizacja prowadzi do rewolucyjnej zmiany dotychczasowego systemu kontraktowania świadczeń. Zakłada ona odstąpienie od dotychczasowego sposobu finansowania pojedynczych procedur medycznych na rzecz finansowania ryczałtowego, które uzyskają oddziały szpitalne kwalifikujące się do podstawowego szpitalnego zabezpieczenia świadczeń opieki zdrowotnej. Obawy budzą oddziały, które nie zostaną zakwalifikowane do danego poziomu, a tym samym nie będą miały zagwarantowanego kontraktu. Istnieje poważne ryzyko, że może to zaowocować likwidacją oddziałów szpitalnych, a niekiedy nawet całych szpitali.

Należy podkreślić, że działania reformujące system ochrony zdrowia powinny być poparte pilotażem, z którego wynikają konsekwencje finansowe dla poszczególnych uczestników systemu oraz stopniowo wdrażane. Bezwzględnie muszą im towarzyszyć dodatkowe środki finansowe z budżetu państwa, bez których żadna reforma systemu ochrony zdrowia nie zakończy się pomyślnie.