Przedsiębiorcy, instytucje naukowe, ale też jednostki samorządu – to głównie oni będą mogli sięgać w przyszłym roku po unijne dotacje z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego na lata 2014-2020. Zarząd województwa przyjął dziś harmonogram przyszłorocznych konkursów. Ogólnie do przekazania będzie ponad 2,88 mld zł.

– Zachęcamy do ubiegania się o środki unijne. Do wykorzystania tylko w 2016 r. będą blisko 3 mld zł m.in. na wsparcie dla małych i średnich przedsiębiorstw, budowę społeczeństwa informacyjnego, gospodarkę niskoemisyjną, odnawialne źródła energii czy działania prospołeczne. W sumie tych naborów i konkursów będzie kilkadziesiąt. Dlatego zachęcamy wszystkich do monitorowania strony internetowej www.funduszedlamazowsza.eu i zgłaszania wniosków – zaznaczył marszałek Adam Struzik

Większość zaplanowanych naborów to dotacje przygotowane z myślą o rozwoju przedsiębiorczości i wzmocnieniu gospodarki. Będą również konkursy wspierające instytucje kultury i uczelnie wyższe. Już w pierwszym kwartale nowego roku ma się pojawić 12 konkursów. Wśród nich m.in. wsparcie inicjatyw ważnych społecznie – tworzenie miejsc pracy w sektorze ekonomii społecznej i dotacje na edukację dorosłych (oba jeszcze w lutym) oraz dofinansowanie do rozwoju usług społecznych na rzecz aktywnej integracji dla osób niesamodzielnych i starszych (marzec).

Rozwój przedsiębiorczości i wzmacnianie gospodarki

Przedsiębiorcy oraz ich konsorcja to grupa, która będzie miała okazję starać się o dotacje w ramach różnych konkursów. Wśród nich są m.in. te związane ze sferą badawczo-rozwojową, która ma zwiększyć potencjał firm, a przez to wzmocnić gospodarkę. Na projekty B+R (badania prowadzone przez firmy samodzielnie lub we współpracy z jednostką naukową), tworzenie odpowiedniego do tego zaplecza (zarówno aparaturę, sprzęt, jak i technologię) oraz na poszukiwanie nisz rozwojowych i innowacyjnych przewidzianych jest 234,84 mln zł wsparcia.

Bezpośrednio do przedsiębiorców skierowane będą w 2016 r. nabory np. na dofinansowanie na bony na doradztwo, dotacje wspierające wzrost eksportu, a także wprowadzanie nowych towarów i usług, czyli wdrażanie efektów działań badawczo-rozwojowych. Na tego typu zadania przewidzianych jest w sumie 178,78 mln zł wsparcia. Poza tym przedsiębiorcy będą mogli sięgać po dofinansowanie m.in. na projekty związane z infrastrukturą do produkcji i dystrybucji energii ze źródeł odnawialnych (OZE).

Przewidziane są też konkursy, które nie są skierowane bezpośrednio do przedsiębiorców, ale ich efekt z pewnością wpłynie na rozwój firm i gospodarki Mazowsza. W sumie ponad 55,5 mln zł przeznaczonych jest na dofinansowanie terenów inwestycyjnych (co będzie realizowane głównie przez samorządy lokalne, ale wpłynie ożywczo na biznes).

– W przyszłym roku czeka nas ponad 40 naborów z EFRR i EFS na kwotę przekraczającą 2,5 mld zł. Jeszcze w tym roku uruchomimy konkurs dla przedsiębiorców na bony na projekty badawczo-rozwojowe, a także nabory skierowane do samorządów, w których będzie można zdobyć środki na termomodernizację budynków użyteczności publicznej. Rok 2016 to już twarde projekty dotyczące m.in. prac badawczo-rozwojowych w przedsiębiorstwach. Chcemy też zaproponować przedsiębiorcom środki na tworzenie start-upów – powiedział Mariusz Frankowski p.o. dyrektora MJWPU.  

Uczelnie wyższe i jednostki naukowe

Dodatkowym impulsem rozwojowym ma być dofinansowanie dla jednostek badawczych na tworzenie ich infrastruktury B+R – do wykorzystania będzie ponad 267,29 mln zł. Aby budować stabilną gospodarkę, trzeba stawiać na jakość, na nową myśl, technologię, stać się konkurencyjnym w tym, co się oferuje. Przedsiębiorstwa nie zawsze będą w stanie samodzielnie prowadzić pewne badania. Stąd ogromna kwota wsparcia dla jednostek naukowych. Chodzi jednak o to, by dotować badania, które będą miały znaczące zastosowanie w biznesie.

Dodatkową szansą na rozwój uczelni jest ponad 40,55 mln zł, po które mogą sięgnąć na wykorzystanie technologii informatycznych w ich działaniu. Poza tym uczelnie mogą starać się o dotacje w konkursach dotyczących wykorzystania OZE oraz termomodernizacji budynków.

Samorządy (jst)

W wielu konkursach po dotację będą mogły sięgać samorządy. Poza przygotowaniem terenów inwestycyjnych (ponad 55,5 mln zł). Samorządy będą beneficjentami naborów dotyczących tworzenia centrów przesiadkowych P&R (Parkuj i Jedź) oraz tworzenia ścieżek rowerowych jako alternatywnej drogi do pracy czy do szkoły (w 2016 r. w sumie 403,6 mln zł). Zaplanowany jest również konkurs na wsparcie dróg lokalnych (148,6 mln zł), ale jest on uzależniony od przyjęcia przez ministerstwo planów działań związanych z tzw. obszarami strategicznej interwencji (znanych jako RIT-y).

Samorządy będą mogły również usprawnić prowadzoną przez siebie gospodarkę odpadami komunalnymi, uzyskując dotację na budowę i modernizację tzw. PSZOK-ów, czyli Punktów Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych – 10,67 mln zł.

We wszelkich naborach związanych z e-usługami w placówkach zdrowia lub instytucjach kultury mogą startować również samorządy i jednostki im podległe. Podobnie jest w konkursie dotyczących poprawy dostępności do zasobów kultury (34,5 mln zł).

E-usługi

W 2016 r. informatyzacja ze środków unijnych w ramach RPO WM będzie dotyczyć e-kultury, e-zdrowia
i e-edukacji. Na zintegrowany system informacji kultury zaplanowanych jest 98,38 mln zł na. Kolejne 23,48 mln zł pójdzie na informatyzację służby zdrowia. Poza tymi naborami dofinansowane (119,09 mln zł) zostaną projekty dotyczące e-usług prowadzone w ramach ZIT (Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych) – ich zakres obejmuje strategia ZIT obejmująca Warszawę i 39 gmin wokół.

Środowisko

Część działań podejmowanych przez samorząd województwa w ramach RPO WM 2014-2020 dotyczy niskoemisyjności – zwłaszcza tworzenia ścieżek rowerowych (jako dojazdu do pracy), sieci parkingów P&R (403,6 mln zł). Prowadzone będą również konkursy na termomodernizację jako element rewitalizacji – 148,3 mln zł. Ponad 66,8 mln zł przeznaczonych zostało na tworzenie infrastruktury dla OZE oraz 68,37 mln zł na prowadzenie gospodarki odpadami – np. na rozbudowę i modernizację RIPOK-ów (Regionalnych Instalacji Przetwarzania Odpadów Komunalnych) i PSZOK-ów (Punktów Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych).

Edukacja

To dziedzina, która będzie wspierana w różnym zakresie, wśród różnych grup wiekowych. Najmłodsi, którzy w pewnym sensie skorzystają z takich dotacji, to dzieci do lat 3. W ramach aktywizacji osób dorosłych przewidziane jest wsparcie na ułatwienia w powrocie do pracy (prawie 127 mln zł). Gminy, osoby prowadzące działalność gospodarczą, ale też np. stowarzyszenia czy fundacje będą mogły uzyskać dotację na stworzenie nowych miejsc w żłobku, na kluby malucha lub na opiekunkę do dzieci.

Inne konkursy to przede wszystkim pomoc dla szkół zawodowych i ewentualnie dla gimnazjów – 74,6 mln zł, z czego 56 mln zł to pieniądze na szkolnictwo zawodowe. O nie będą mogły ubiegać się zarówno samorządy, pod które szkoły podlegają, jak i np. firmy, które chcą stworzyć programy praktyk lub firmy, które poprowadzą doradztwo zawodowe.

Kultura i zabytki

Przyszły rok to przede wszystkim dotacje na ratowanie lokalnych zabytków (79,83 mln zł), ale też na instytucje, obiekty kultury. Na projekty dotyczące dostępności do instytucji kultury do wykorzystania będzie w sumie 34,55 mln zł. W obu przypadkach po środki sięgać będą mogły samorządy, ich jednostki organizacyjne, instytucje kultury, organizacje pozarządowe, kościoły i związki wyznaniowe, a także parki narodowe i krajobrazowe.

Rewitalizacja obszarów zdegradowanych

Na przyszły rok zaplanowane są dwa konkursy dotyczące rewitalizacji obszarów zdegradowanych i zmarginalizowanych (ponad 113 mln zł). Chodzi o pobudzenie aktywności środowisk lokalnych i stymulowanie współpracy na rzecz rozwoju społeczno-gospodarczego. Celem jest też przeciwdziałanie zjawisku wykluczenia społecznego w zagrożonych patologiami społecznymi obszarach. Rewitalizacja nie będzie więc oznaczać wybiórczych inwestycji, nastawionych jedynie na szybki efekt poprawy estetyki przestrzeni, skupionych tylko na działaniach remontowych czy modernizacyjnych. Musi w efekcie doprowadzić do zmian i gospodarczych, i społecznych. Aby uzyskać wsparcie na takie projekty, muszę one wpisywać się w aktualne programy rewitalizacji.

Wsparcie dla OSP

Na konkursy, które wzmocnią potencjał Ochotniczych Straży Pożarnych, które potrzebują odpowiedniego sprzętu do walki z żywiołami, przeznaczonych będzie w przyszłym roku 6,29 mln zł.

ZIT – czyli inwestycje Warszawy i 39 okolicznych gmin

Projekty realizowane w 2016 r. w ramach ZIT, czyli Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych będą otrzymywały wsparcie zarówno w ramach konkursów, jak i pozakonkursowo. W sumie ZIT będzie miał do wykorzystania 450,4 mln zł. Poza naborami otrzyma 119 mln zł dofinansowania do zaplanowanych projektów dotyczących e-usług. Bez naboru odbywać się będzie również promocja gospodarcza MŚP z terenu objętego ZIT (prawie 5,67 mln zł).

Konkursy ogłoszone będą na przygotowanie terenów inwestycyjnych (21,3 mln zł) i na długo oczekiwane inwestycje związane z budową P&R oraz ścieżkami rowerowymi (251 mln zł).

ZIT to porozumienie 40 gmin powiązanych ze sobą funkcjonalnie – m.st. Warszawa, Błonie, Brwinów, Czosnów, Góra Kalwaria, Grodzisk Mazowiecki, Halinów, Izabelin, Jabłonna, Jaktorów, Józefów, Karczew, Kobyłka, Konstancin-Jeziorna, Legionowo, Leszno, Lesznowola, Łomianki, Marki, Michałowice, Milanówek, Nadarzyn, Nieporęt, Nowy Dwór Mazowiecki, Otwock, Ożarów Mazowiecki, Piaseczno, Piastów, Podkowa Leśna, Pruszków, Radzymin, Raszyn, Stare Babice, Sulejówek, Wiązowna, Wieliszew, Wołomin, Ząbki, Zielonka, Żyrardów. Ten nowy mechanizm zakłada, że wojewódzkie miasto wraz z najbliższym obszarem wokół (tzw. obszarem funkcjonalnym) będzie korzystać z pieniędzy specjalnie wyznaczonych na rozwój tego terenu. Cel jest prosty – tworzenie takich projektów, które na inwestycje pozwolą patrzeć szerzej, kompleksowo, z perspektywy rozwiązania jakiegoś problemu. W tym celu opracowano Strategię Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych dla Warszawskiego Obszaru Funkcjonalnego 2014-2020+. Tworzyły ją wspólnie samorządy wchodzące w skład porozumienia. Właściwa diagnoza i wspólne działania pozwolą im potem efektywnie wykorzystać wydzielone z RPO pieniądze.

Ułatwienia

Ułatwieniem w latach 2014-2020 jest nowy system informatyczny MEWA 2 – służy on do bezpośredniego przesyłania wniosków, tylko w formie elektronicznej, co znacząco przyspiesza aplikowanie. Wysyłany wniosek musi zostać potwierdzony podpisem elektronicznym z certyfikatem kwalifikowanym lub przy pomocy profilu zaufanego na platformie ePUAP. Regulaminy oraz dokumentacje konkursowe są dostępne na stronie internetowej www.funduszedlamazowsza.eu.