Od lipca 2013 r. zaczną obowiązywać nowe zasady dotyczące odbioru odpadów. Odpowiedzialność za zagospodarowanie odpadów oraz ich odbiór przejmą gminy. Jest to przedsięwzięcie skomplikowane logistycznie. By pomóc samorządom w przygotowaniu się do nowej rzeczywistości Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego w Warszawie podjął decyzję o organizacji cyklu bezpłatnych szkoleń, podczas których przedstawiciele gmin będą mogli wspólnie przeanalizować nowe przepisy, szukać rozwiązań oraz wymienić się doświadczeniami.

– Nowa ustawa to nie tylko nowe zasady, które uporządkują system gospodarki odpadami. To przede wszystkim doskonały moment na zmianę naszego światopoglądu, a właściwie swego rodzaju filozofii śmieciowej. Do tej pory myśleliśmy głównie o tym, ile odpadów powstanie i gdzie będą składowane. Dziś nie to jest najważniejsze. Należy się bowiem zastanowić, jak przeprowadzić ich odzysk i ile gminy mogą na tym zyskać  – podkreślił marszałek Adam Struzik.

Nowy system gospodarowania odpadami wprowadza wiele udogodnień dla mieszkańców. Ich dotychczasowe obowiązki związane m.in. z szukaniem najatrakcyjniejszej oferty wywozu odpadów przejmie gmina. To ona przeprowadzi przetarg mający na celu wyłonienie przedsiębiorcy, który zajmie się zbieraniem odpadów oraz ich wywozem do odpowiedniego miejsca. Jednym z obowiązków gmin będzie również zorganizowanie selektywnej zbiórki odpadów (m.in. papieru, metalu, tworzyw sztucznych, szkła i opakowań wielomateriałowych oraz odpadów komunalnych ulegających biodegradacji). Lokalne władze muszą także zapewnić odzysk, recykling oraz przygotować do ponownego użycia wybrane rodzaje odpadów komunalnych.

W zamian za te udogodnienia mieszkańcy będą wnosili do gminy opłaty zgodnie ze  stałą, wyznaczoną w drodze uchwały stawką – za odpady posegregowane opłata będzie niższa. O tym, jak często i w jaki sposób mieszkańcy będą płacić za wywóz odpadów, dowiedzą się jeszcze w tym roku. Rady gmin muszą bowiem podjąć tę decyzję w drodze uchwał do 1 stycznia 2013 r. Za pieniądze z opłat gmina będzie pokrywać koszty odbioru, wywozu, odzysku i unieszkodliwienia odpadów, a także punkty zbiórki selektywnej oraz administrację obsługującą cały system.

– Zdajemy sobie sprawę z tego, że zmiana przepisów nakłada na gminy wiele nowych obowiązków, które  wymagają dużego zaangażowania z ich strony. Dlatego postanowiliśmy zorganizować cykl szkoleń, które pomogą im rozwiązać choć część problemów związanych z nową ustawą – powiedziała Ewa Janina Orzełowska Członek Zarządu Województwa Mazowieckiego.  

 Ponieważ czas na organizację sytemu gospodarki odpadami jest bardzo krótki (większość uchwał gminy muszą podjąć do końca bieżącego roku) Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego postanowił wesprzeć merytorycznie samorządy lokalne. Z myślą o nich na terenie Mazowsza przeprowadzona zostanie kampania informacyjno-szkoleniowa Gmina właścicielem odpadów komunalnych. Jednym z jej elementów będzie cykl szkoleń Gospodarowanie odpadami komunalnymi zgodnie z nowymi regulacjami prawa, podczas których uczestnicy otrzymają poradnik Gospodarka odpadami w kontekście nowelizacji ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. W ramach szkoleń przewiduje się sesje warsztatowe, na których uczestnicy będą mogli powymieniać się doświadczeniami (nieliczne gminy jeszcze przed zmianą przepisów ogłosiły referendum, w wyniku którego przejęły na siebie nowe obowiązki zarządzania odpadami). Warsztaty to także okazja do wspólnego poszukiwania rozwiązań przy realizacji obowiązków wynikających z nowych przepisów problemów.

Spotkania odbędą się w siedmiu miejscowościach:

Ostrołęka – 7 listopada 2012 r.

Mława – 8 listopada 2012 r.

Płońsk – 9 listopada 2012 r.

Białobrzegi – 14 listopada 2012 r.

Radom – 15 listopada 2012 r.

Węgrów – 16 listopada 2012 r.

Grodzisk Mazowiecki – 19 listopada 2012 r.

Natomiast 26 listopada w Warszawie odbędzie się konferencja podsumowująca cały projekt. Kampania zostanie dofinansowana ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie

WOJEWÓDZKI PLAN GOSPODARKI ODPADAMI

22 października br. radni województwa mazowieckiego uchwalili Wojewódzki Plan Gospodarki Odpadami (WPGO 2012-2023). Określa on zasady gospodarowania odpadami, dzieląc Mazowsze na pięć regionów, na obszarze których wyznaczone zostały instalacje do przetwarzania śmieci.

WPGO wyznacza cele do osiągnięcia w gospodarce odpadami na Mazowszu, wynikające z krajowych i unijnych przepisów. Plan promuje rozwiązania, pozwalające zminimalizować wpływ odpadów na środowisko. Do najważniejszych należy zaliczyć: zapobieganie powstawaniu odpadów, selektywną zbiórkę, recykling i odzysk, w tym wykorzystanie energii z odpadów.

Dokument ten stawia na nowoczesne systemy i innowacyjne rozwiązania. Jednym z jego elementów jest utworzenie Regionów Gospodarki Odpadami Komunalnymi (RGOK) o charakterze ponadgminnym. Takimi Regionami mogą być obszary zamieszkane przez co najmniej 150 tys. osób lub gmina licząca minimum 500 tys. mieszkańców. Na terenie Mazowsza przewiduje się powstanie pięciu RGOK-ów: warszawskiego, ciechanowskiego, ostrołęcko-siedleckiego, płockiego oraz radomskiego.

Ponadto WPGO wskazuje regionalne instalacje do przetwarzania odpadów komunalnych (RIPOK), do których powinny trafiać zmieszane odpady komunalne, odpady zielone, pozostałości z sortowania przeznaczone do składowania. W przypadku braku regionalnych instalacji, zostały wyznaczone instalacje zastępcze, mające tymczasowo (do czasu budowy RIPOK) zapewnić zagospodarowanie odpadów. Plan uwzględnia również instalacje, które nie spełniają wymagań ochrony środowiska oraz harmonogram ich zamykania. W przypadku Mazowsza są to wyłącznie składowiska odpadów. 

W województwie mazowieckim funkcjonuje obecnie jedna spalarnia oraz 14 instalacji MBP (mechaniczno-biologicznego przetwarzania). Ponadto istnieje 26 sortowni odpadów zmieszanych, 15 kompostowni odpadów zielonych, 6 instalacji do wytwarzania RDF, czyli paliwa z odpadów komunalnych oraz 55 czynnych składowisk o łącznej pojemności ok. 8,2 mln Mg.

Wraz z uchwaleniem Wojewódzkiego Planu Gospodarki Odpadami dla Mazowsza na lata 2012-2023, Sejmik podjął uchwałę w sprawie jego wykonania. Ta druga uchwała, ze względu na rangę aktu prawa miejscowego jest istotnym elementem budowy systemu gospodarki odpadami na Mazowszu. Określa ona, bowiem przynależność poszczególnych gmin do regionów gospodarki odpadami oraz wskazuje regionalne i zastępcze instalacje do ich obsługi. Mając wiedzę na temat przynależności do danego regionu i znając zlokalizowane na jego terenie instalacje, gmina może rozpocząć organizację systemu na administrowanym przez siebie terenie. W tym celu powinna podjąć szereg uchwał i ogłosić przetarg na odbiór odpadów. Ponadto, jeżeli w regionie występuje niedobór mocy przerobowych regionalnych instalacji, gminy powinny podjąć działania związane z budową nowych zakładów.