Najstarsza w Polsce kolekcja zoologiczna dzięki dotacji z UE będzie mogła liczyć na lepsze warunki jej przechowywania. Całość projektu wyniesie ponad 1,3 mln zł, a przyznane przez Zarząd Województwa Mazowieckiego unijne dofinansowanie przeszło 874 tys. zł. Umowę w tej sprawie podpisali dziś wicemarszałek Krzysztof Grzegorz Strzałkowski, Członek Zarządu Województwa Mazowieckiego Wiesław Raboszuk oraz Dyrektor Muzeum i Instytutu Zoologii Polskiej PAN prof. dr hab. Wiesław Bogdanowicz i zastępca Dyrektora dr Katarzyna Wiśniewska.

Zgromadzona przez Polską Akademię Nauk kolekcja zoologiczna jest unikalnym, bo najstarszym i najliczniejszym tego typu zbiorem w Polsce. Służy od lat studentom odbywającym tam praktyki oraz uczniom uczestniczącym w lekcjach muzealnych. Aby mogły z niej korzystać kolejne pokolenia, muszą ulec poprawie warunki jej przechowywania. Budynek, w którym znajdują się eksponaty, wymaga remontu w tym m.in. termomodernizacji. Będzie ona możliwa dzięki unijnemu wsparciu.

Kolekcja mieści się na terenie Stacji Badawczej Muzeum i Instytutu Zoologii PAN w Łomnej-Las. W ramach projektu przeprowadzony zostanie remont trzech budynków – starej hali magazynowej, przeznaczonej do przechowywania muzealnych kolekcji zoologicznych; budynku socjalnego, służącego jako magazyn biblioteczny oraz zaplecze socjalne dla pracowników i osób odwiedzających kolekcję; budynku laboratoryjnego, przeznaczonego na pomieszczenia laboratoryjne i pracownie. Wszystkie te obiekty zostały już ocieplone. Wymienione zostały w nich także okna. Poza tym zmodernizowane zostaną systemy wentylacji i klimatyzacji.

Projekt zakłada też budowę i modernizację systemów grzewczych. Przede wszystkim dotychczasowe źródła ciepła zostaną wymienione na te przyjazne środowisku. Zainstalowane zostaną baterie słoneczne. W starej hali magazynowej oraz budynku laboratoryjnym możliwe będzie korzystanie z energii geotermalnej, a w budynku socjalnym z gazu ziemnego. W hali magazynowej zmodernizowany będzie również systemy wentylacyjny i klimatyzacyjny.

Zmiany pozwolą nie tylko polepszyć warunki utrzymywania kolekcji zoologicznej, ale i zwiększyć  wykorzystanie odnawialnych źródeł energii, co ma ogromne znaczenie dla ochrony środowiska.

Tytuł projektu:Termomodernizacja oraz wykorzystanie odnawialnych źródeł energii dla poprawy jakości funkcjonowania najstarszej w Polsce Kolekcji Zoologicznej

Całkowita wartość projektu: 1 320 446,60 zł

Kwota dofinansowania: 874 485,09 zł

Beneficjent: Muzeum i Instytutu Zoologii Polskiej PAN

Historia Muzeum

Tradycje Muzeum sięgają początku XIX wieku. Wówczas przy Gabinecie Zoologicznym Królewskiego Uniwersytetu Warszawskiego, w Pałacu Kazimierzowskim, przy Krakowskim Przedmieściu powstawały pierwsze wystawy prezentujące pospolite gatunki zwierząt ułożone w układzie systematycznym.

Urządzone według wzorów dziewiętnastowiecznych Muzeum cieszyło się dużym uznaniem mieszkańców stolicy. Po połączeniu się Gabinetu Zoologicznego i Muzeum Branickich, w 1919 r. zbiory i sale wystawiennicze zostały wzbogacone licznymi okazami. Po II wojnie zorganizowano wystawę stałą, na którą składał się zestaw okazów należących do wszystkich grup systematycznych zwierząt. Wystawa stanowiła pomoc naukową przy nauczaniu zoologii w szkołach i przez szereg lat spełniała bardzo dobrze swoje zadanie. Z czasem wygospodarowano dodatkowe sale, w których powstawały wystawy czasowe np. Tradycje przyjaźni i współpracy w naszej instytucji, Filogenia i stanowisko systematyczne gadów. 

W latach 1959-76, w wynajętych salach wystawowych w Pałacu Kultury i Nauki zorganizowano ekspozycję stałą, obejmującą dwa zasadnicze działy kręgowców – Ewolucja zwierząt kręgowych i bezkręgowców – Przegląd zwierząt bezkręgowych. Zorganizowano również kilka ekspozycji czasowych: Karol Darwin, jego życie i dzieło, Ochrona Przyrody, Fotografia ornitologiczna, Geografia zwierząt.

W latach 1964-1976 Muzeum nawiązało współprace z kilkunastoma muzeami z terenu całej Polski, którym udzielano porad w sprawach merytorycznych i projektów wystaw, wypożyczano i preparowano okazy, udzielano porad i szkoleń. Wiele okazów dla tych placówek spreparowano i wypożyczono. 

W latach 1976-1992 działalność wystawiennicza Instytutu została zawieszona. W 1992 r. reaktywowany został Dział Wystaw i Popularyzacji. Dział ten zorganizował dwie wystawy stałe mieszczące się w PKiN: Zwierzęta Ameryki Południowej ze zbiorów Muzeum i Instytutu Zoologii PAN oraz Czy ją znamy? – Ziemia środowisko życia, a także  kilkanaście wystaw czasowych np. Kolibry, Muszle Morskie, Dzieciństwo ma skrzydła motyla..., Wędrówki po niewidzialnym świecie – wystawa przyrodniczej fotografii skaningowe, Arka Noego Naszych czasów – wybrane Parki Narodowe Świata.