Koronawirus znacząco wpływa również na samorządową gospodarkę odpadami. Ministerstwo Klimatu przygotowało więc specjalne wytyczne dotyczące postępowania z odpadami wytwarzanymi w dobie epidemii. Zmiany dotyczą nie tylko odpadów medycznych, ale i komunalnych. Szczególne przepisy obejmują osoby zarażone i przebywające na kwarantannie.

– Aktualnie nie mamy potwierdzonych badań naukowych dotyczących utrzymywania się koronawirusa na różnych materiałach. Mimo to lepiej podjąć środki ostrożności również i w tym aspekcie życia. Aby chronić zdrowie i życie osób, które odbierają odpady, konieczne było wprowadzenie wytycznych dotyczących ich zabezpieczania. Apeluję do wszystkich, aby zachować szczególne środki ostrożności – mówi Janina Ewa Orzełowska, członek zarządu województwa mazowieckiego.

Codziennie w naszych domach wytwarzane są duże ilości odpadów. Szczególnie groźne w dobie koronawirusa mogą być te, generowane w miejscach kwarantanny lub izolacji. Choć ze względu na miejsce powstania oraz ich skład stanowią one odpady komunalne, to należy z nimi postępować, zachowując szczególne środki ostrożności. Wprowadzone zostały więc specjalne wytyczne dotyczące postępowania z odpadami w dobie epidemii.

Odpady wytwarzane przez osoby zdrowe

Dla osób zdrowych w zasadzie nic się nie zmieniło. Wprowadzenie stanu epidemii nie zwalnia nas z obowiązku segregacji odpadów i wrzucania ich do odpowiednich pojemników: na papier, szkło, metale i tworzywa sztuczne, bioodpady, czy odpady zmieszane. Jednak szczególną ostrożność należy zachować przy pozbywaniu się stosowanych przez nas środków ostrożności, które zapobiegają zarażeniu koronawirusem. Mowa tutaj oczywiście o maseczkach, rękawiczkach, chusteczkach, czy innych środkach ochronnych. Powinny one zostać zebrane w worku, który po zawiązaniu należy wrzucić do pojemnika na odpady zmieszane.

Segregacja odpadów a kwarantanna

W obliczu zagrożenia zarażeniem koronawirusem część osób zdrowych, co do których istnieje podejrzenie, że mogły mieć styczność z wirusem, poddawana jest 14-dniowej kwarantannie. Nie zwalnia ich to z obowiązku segregacji odpadów i wrzucania ich do odpowiednich pojemników. Maseczki, rękawiczki, chusteczki czy inne środki ochronny powinny zostać wrzucone do worka, który po zawiązaniu powinien trafić do pojemnika na odpady zmieszane. Pamiętajmy, że osoby te mają zakaz opuszczania domu, a więc nie mogą samodzielnie wynieść swoich worków z odpadami. Osoby przebywające na kwarantannie mieszkające w bloku powinny wystawić worek z odpadami za drzwi i poprosić o jego wyrzucenie osoby pomagające lub zwrócić się z prośbą o pomoc w jego wyrzuceniu do osób kontrolujących.

Segregacja odpadów a izolacja domowa

Na izolację domową kierowane są osoby, u których potwierdzono zarażenie koronawirusem, u których przebieg choroby jest łagodny, a ich stan nie wymaga leczenia szpitalnego. Dla tych osób zostały przygotowane nie tylko szczególne zalecenia sanitarne dotyczące ich izolacji, ale również postępowania z odpadami. W czasie epidemii osoby te powinny zachować szczególną ostrożność:

• po zapełnieniu worka odpadami, przed przekazaniem go osobie wyrzucającej odpady, zaleca się odczekanie 72 godzin od zamknięcia worka;
• należy umieszczać odpady w worku przeznaczonym na ten cel oraz w miarę możliwości spryskać worek środkiem odkażającym;
• nie należy zapełniać worka powyżej ¾ jego pojemności i nie zgniatać go;
• osoba wynosząca odpady z miejsca izolacji wkłada (w rękawiczkach) wystawiony przez osobę izolowaną worek do drugiego worka, zawiązuje go i zabezpiecza przed przypadkowym otwarciem w chwili jego odbioru oraz oznacza datę i godzinę zamknięcia worka;
• worek z odpadami należy przenieść w rękawiczkach do miejsca przeznaczonego do gromadzenia odpadów i umieścić w oznakowanym pojemniku przeznaczonym na te odpady;
• przed i po każdej czynności związanej z pakowaniem/przenoszeniem odpadów należy używać rękawic ochronnych, myć i dezynfekować ręce;
• odpady, których nie można łączyć z innymi odpadami, powinny być pozostawione w domu w czasie izolacji i przekazane do systemu gminnego, kiedy będzie można opuścić miejsce izolacji.

Wytyczne dla gmin

Informacje o osobach przebywających na kwarantannie bądź w izolacji są w posiadaniu wojewodów, policji i ośrodków pomocy społecznej. Nie mogą one być jednak przekazywane innym podmiotom, dlatego Ministerstwo Klimatu zaleca działanie w porozumieniu z tymi podmiotami w zakresie:

• zapewnienia worków w określonym kolorze lub oznaczonych symbolem, w celu jednoznacznej identyfikacji odpadów z gospodarstw domowych lub osób na kwarantannie bądź w izolacji;
• zapewnienia odbioru odpadów nie rzadziej niż co 7 dni;
• zorganizowania odpowiedniego transportu, bezpośrednio do instalacji unieszkodliwiania odpadów komunalnych;
• zapewnienie dezynfekcji pojemników wielokrotnego użytku oraz środków transportujących odpady.

Wytyczne dla odbioru i zagospodarowania odpadów

Specjalne przepisy i środki ostrożności zostały także wprowadzone dla podmiotów zajmujących się odbiorem i zagospodarowywaniem odpadów:

• odpady, zgodnie z wstępnymi wytycznymi Komisji Europejskiej, po 9 dniach przestają stanowić zagrożenie;
• jeżeli worek z odpadami pochodzącymi od osób przebywających w izolacji jest rozerwany lub niezamknięty, należy w miarę możliwości poinformować osobę, która worek wystawiła o konieczności szczelnego zamykania i zabezpieczenia odpadów;
• zaleca się, aby odpady selektywnie zebrane w miarę możliwości były magazynowane przez 9 dni przed skierowaniem ich do przetworzenia;
• odpady w workach pochodzące od osób przebywających w izolacji nie powinny być przetwarzane z udziałem osób sortujących;
• w przypadku niedoboru personelu w świadczeniu usług odebrania lub zagospodarowywania odpadów zaleca się zmniejszenie częstotliwości odbioru szkła, papieru, metali i tworzyw sztucznych oraz zapewnienie w pierwszej kolejności przetworzenia odpadów pochodzących od osób przebywających w izolacji;
• zaleca się ustanawianie szczególnych warunków pracy dla starszych pracowników oraz w miarę możliwości zapewnienia wszystkim pracownikom środków ochrony.