Interwencyjny Ośrodek Preadopcyjny w Otwocku od 8 lat zajmuje się na zlecenie samorządu województwa małymi porzuconymi dziećmi. W efekcie kolejnego konkursu placówka otrzyma przez najbliższe trzy lata 5,1 mln zł.

Od 2012 r. z budżetu województwa przekazano ponad 12,3 mln zł na działalność ośrodka. Dzięki temu ponad 500 dzieci w wieku do 1. r. ż., pozbawionych opieki rodziców, znalazło specjalistyczną  pomoc.

– Bardzo nam zależało na tym, by rozstrzygnąć konkurs jak najszybciej – zwłaszcza w obecnej sytuacji. Tak małe dzieci potrzebują wyjątkowego wsparcia– mówi marszałek Adam Struzik. – Odkąd prowadzenie ośrodków preadopcyjnych jest zadaniem województwa, w ramach konkursu ofert wybieramy wykonawcę naszego zadania. Od początku jest to Fundacja Rodzin Adopcyjnych prowadząca ośrodek w Otwocku. To jedyne takie miejsce na Mazowszu. Co roku przekazujemy środki na jego działalność – w ostatnim roku było to 1,7 mln zł po wniosku dyrekcji Mazowieckiego Centrum Polityki Społecznej o zwiększenie dotacji. Teraz rozstrzygnęliśmy konkurs na kolejne trzy lata. To dla ośrodka oznacza znów stałe dofinansowanie na poziomie 1,7 mln zł co roku.

– Cieszymy się z rozstrzygnięcia konkursu i podpisania kolejnej 3-letniej umowy z samorządem województwa, który powierza nam prowadzenie Interwencyjnego Ośrodka Preadopcyjnego. Bardzo jej oczekiwaliśmy, bo czas, w którym jesteśmy, jest szczególny i pozyskanie funduszy na prowadzenie ośrodka jest obecnie bardzo trudne, a nasze własne środki topniały niezwykle szybko – dodaje Wojciech Pytel, prezes zarządu Fundacji Rodzin Adopcyjnych. – Dziękujemy za okazane nam zaufanie i wysiłek związany z przeprowadzeniem konkursu i zorganizowaniem podpisania umowy w obecnym, trudnym czasie. Umowa daje nam stabilność prowadzenia ośrodka i niesienia pomocy porzuconym dzieciom.

To zadanie samorządu województwa

Samorządy województw w ramach realizacji swojego zadania mogą zlecić je organizacjom pozarządowym prowadzącym działalność w zakresie wspierania rodziny, pieczy zastępczej lub pomocy społecznej. Od początku na Mazowszu taki ośrodek wybierany jest w otwartym konkursie ofert. W wyniku dotychczasowych konkursów ośrodek prowadzony jest przez Fundację Rodzin Adopcyjnych. Ich placówka w Otwocku to jedyny taki na Mazowszu i jeden z dwóch w skali kraju ośrodek. Przyjmowane są tam niechciane noworodki i niemowlęta, czyli dzieci do ukończenia pierwszego roku życia – pozostawione np. po urodzeniu w szpitalu, w oknach życia, odebrane rodzicom na skutek interwencji sądu lub policji, ale też przyniesione dobrowolnie przez rodziców. Ośrodek jest miejscem, gdzie bezpiecznie można pozostawić dziecko, by uchronić je przed przemocą, zaniedbaniem czy porzuceniem.

– To unikalna placówka chroniąca najmłodsze dzieci przed negatywnymi skutkami sieroctwa, zaniedbań i zagrożeń życia. Osoby ją prowadzące są wspaniale wyszkolonymi specjalistami, ale przede wszystkim to ludzie o ogromnym sercu i poczuciu misji, by dać tym maleństwom jak najlepsze warunki do życia, często do wychodzenia z poważnych chorób czy zaburzeń – mówi członek zarządu województwa Elżbieta Lanc.

Specjalistyczna i troskliwa opieka

Pomoc dzieciom w dochodzeniu do zdrowia zapewniają m.in. psycholog kliniczny, pedagog, lekarz pediatra, rehabilitant, neurolog dziecięcy i neurologopeda. Znaczna część personelu to wykwalifikowane pielęgniarki i opiekunki dziecięce pracujące w systemie całodobowym – tak, by zapewnić dzieciom stałą i troskliwą opiekę. Poza tym, aby dzieci czuły się bezpiecznie, komfortowo – zwłaszcza, by przeciwdziałać skutkom choroby sierocej – ośrodek nawiązuje współpracę z wolontariuszami, którzy poświęcają czas na zabawy z dziećmi czy chociażby przytulanie ich.

Niektóre dzieci wymagają szczególnej pielęgnacji, np. karmione są przez sondę. Zgodnie z kontraktem podpisanym z samorządem województwa, dzieci mają zapewnione niezbędne usługi opiekuńcze i lekarskie, szczepienia ochronne, bieżącą diagnostykę przesiewową (USG główki, stawów biodrowych i jamy brzusznej, badania dot. HIV, WZW-B, cytomegalii i toksoplazmozy), ale też rehabilitację ruchową, stymulację rozwojową i działania zapobiegające chorobie sierocej – m.in. chustowanie i masaże.

– Ośrodek preadopcyjny kojarzy się z miejscem, w którym przebywają dzieci biorące udział w procesie adopcji. Ale działalność tego ośrodka to coś więcej – wyjaśnia MariuszBudziszewski zastępca dyrektora Mazowieckiego Centrum Polityki Społecznej. – Po pierwsze sytuacja prawna większości tych dzieci jest nieuregulowana i dobrze się dzieje, gdy w trakcie ich pobytu w ośrodku, zdążą zapaść odpowiednie decyzje sądów. Po drugie, ośrodek pracuje nad tym, by w sytuacjach, które na to pozwalają, umożliwić powrót dziecka do rodziców biologicznych. Rodzice biologiczni, adopcyjni lub zastępczy mogą przebywać przy dziecku codziennie. I między innymi to wyróżnia tę placówkę spośród wielu innych. A najważniejszą ideą tego miejsca jest to, by dziecko jak najkrócej przebywało w ośrodku, mimo że zapewnia on opiekę na najwyższym poziomie. Najważniejsze jest, aby dziecko po jego opuszczeniu znalazło ciepły bezpieczny dom z troskliwą i kochająca rodziną.

Dzieci znajdują dom i rodzinę

Dzięki ogromnym staraniom pracowników ośrodka i innych służb pomocowych działających w obszarze wspierania dzieci i rodzin (ośrodków adopcyjnych, powiatowych centrów pomocy rodzinie, sądów rodzinnych, asystentów rodzin) ponad 80 proc. z tych dzieci znalazło nowy dom i rodzinę adopcyjną, 10 proc. powróciło do rodziców biologicznych, 12 proc. powierzono rodzinnej lub instytucjonalnej pieczy zastępczej. Ośrodek wspiera też kontakt biologicznych rodziców z dziećmi. Mają oni możliwość codziennych spotkań od 9.00 do 18.00. W ten sposób poznają się wzajemnie z dziećmi, uczą się opiekować nimi, chodzą na wspólne spacery i czekają na moment, gdy będą mogli wrócić z dzieckiem do domu.

– Działalność ośrodka preadopcyjnego prowadzimy od ponad 20 lat, a od 8 lat jako zadanie powierzone nam przez samorząd województwa. Fundacja Rodzin Adopcyjnych prowadzi szereg inicjatyw niesienia pomocy rodzinie i dziecku i w każdym z nich ważne jest dla nas to, żebyśmy efektywnie wykorzystywali powierzone nam środki finansowe i dary. Dlatego zarówno Zarząd, jak i Rada Fundacji składają się wyłącznie z wolontariuszy – mówi Wojciech Pytel.

Ośrodek ze względu na bezpieczeństwo dzieci usytuowany jest na terenie szpitala, w bezpośrednim sąsiedztwie oddziału pediatrycznego, ale jego wnętrza to przytulne pokoiki, urządzone tak, by również przestrzeń działała na nie terapeutycznie. Zgodnie z ustawą o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej w placówce może przebywać nie więcej niż 20 dzieci do pierwszego roku życia.