Prace polowe z użyciem autentycznych narzędzi, widowisko obrzędowe, pokazy rzemiosła i rękodzieła, warsztaty plastyczne dla dzieci – to tylko niektóre z atrakcji, jakie czekały na odwiedzających sierpecki skansen. W minioną niedzielę w Muzeum Wsi Mazowieckiej w Sierpcu odbywały się „Żniwa w skansenie”. Impreza przyciągnęła prawdziwe tłumy. Padł rekord frekwencji – tego dnia skansen odwiedziło blisko 7 tys. osób.

Żniwa były jednym z najbardziej wyjątkowych momentów w roku dla mieszkańców dawnej wsi. Żeńcy z wielkim szacunkiem ścinali kłosy, tak by nie upadały na ziemię a opierały się o niezżęte jeszcze zboże, przy tym starając się iść wraz z ruchem słońca. „Żniwa w skansenie” to impreza, którą od lat organizuje Muzeum Wsi Mazowieckiej w Sierpcu, by pokazać jak wyglądały dawne obrzędy i prace związane ze zbiorem plonów.

Żniwne zwyczaje

Sercem skansenu 4 sierpnia stały się muzealne pola, gdzie gospodarze kosili zboża kosami i żniwiarkami konnymi. Gospodynie natomiast podbierały je sierpem, wiązały w snopki i ustawiały w stygi. W zajęciach tych dzielnie pomagali im sami zwiedzający oraz członkowie Grupy Rekonstrukcji Historycznej Ludności Cywilnej z Mławy. Turyści z zainteresowaniem przyglądali się strojeniu przepiórki, jednemu z najstarszych i najważniejszych, choć dziś już nieco zapomnianych obyczajów ludowych. Pragnąc obłaskawić nieco mieszkańców pól– zarówno gryzonie i owady, jak i duchy – pozostawiono na rżysku wiązkę nieściętych kłosów. Kobiety wiązały ją u góry wstążką, by pod takim dachem położyć kamień, a na nim kawałki chleba i sól (symbole obfitości). Odwiedzający tego dnia skansen podziwiali widowisko obrzędowe przygotowane przez Regionalny Zespół Pieśni i Tańca Boczki Chełmońskie, na które złożyły się: uroczyste wyjście w pole, żniwowanie, wspólny posiłek i zabawa przy akompaniamencie ludowych melodii. Zespół wystąpił też na muzealnej scenie, prezentując pieśni i tańce związane z okresem zbioru plonów.

Po skoszeniu zboże należało poddać obróbce. Mężczyźni młócili je w młockarni Warmiance napędzanej silnikiem spalinowym, a dzieci w ramach warsztatów „Jak to ze zbożem było?” w stodole młynarza spróbować mogły młócki cepami, oczyszczania ziarna na wialni i jego mielenia na żarnach. Na dawnej wsi nic się nie mogło zmarnować. Dlatego też w skansenie z pozostałej po wymłóceniu słomy najmłodsi tworzyli niezwykłe ozdoby i obejrzeli pokaz pracy kieratu napędzającej sieczkarnię konną. Uczestnicy imprezy zobaczyli także jak powstawał wieniec dożynkowy, jeden z najważniejszych elementów obrzędów związanych z zakończeniem żniw.

Smakowitości z wiejskiego stołu

Spacerujący między zagrodami zwiedzający mieli okazję spróbować świeżo ubitego masła z chrupiącym chlebem. Przyjemną niespodzianką dla zwiedzających była również degustacja tegorocznych ogórków kiszonych. Taki poczęstunek stanowił najlepszą zachętę do dalszego poznawania uroków skansenowskiej wsi. Atrakcji nie brakowało. W chłopskich chałupach pracowały gospodynie – tkały na krosnach i haftowały, zielarka pęczkowała zioła, w olejarni turyści uczestniczyli w tłoczeniu oleju rzepakowego. Dzieci wraz z pszczelarzem podbierały miód w pasiece, a także usiadły do koła garncarskiego, by wykonać własne niepowtarzalne naczynia.

Zgodnie z muzealnym obyczajem w kościele z Drążdżewa odprawione zostało nabożeństwo w intencji rolników. Na stoiskach wystawców podczas kiermaszu produktów regionalnych i rękodzieła znaleźć można było bogaty wybór pieczywa, wypieków, tradycyjnych potraw, ręcznie robionych dekoracji i zabawek.

Kolejne spotkania już niebawem

Już teraz skansen zaprasza na kolejne spotkania z zapomnianymi zwyczajami i obrzędami mazowieckiej wsi. Każdego dnia aż do końca wakacji młodzi miłośnicy folkloru mają okazję poznawać sztukę i rękodzieło ludowe podczas zajęć w ramach programu edukacyjnego „Lato w skansenie”. 24 sierpnia w muzeum odbędzie się wydarzenie poświęcone bardzo szczególnym zwiedzającym. Uczestnicy Dnia Integracji Osób Niepełnosprawnych udowodnią, że razem można pokonać każdą barierę. 1 września zaś w muzeum zrobi się jesiennie. W programie „Wykopków w skansenie” znalazły się warsztaty, pokazy i koncerty folklorystyczne. Więcej informacji o propozycjach przygotowanych przez muzeum znaleźć można na stronie internetowej mwmskansen.pl.