W marcu br. Zarząd Województwa Mazowieckiego zdecydował o opracowaniu programu polityki zdrowotnej dotyczącego leczenia niepłodności metodą zapłodnienia pozaustrojowego dla mieszkańców województwa mazowieckiego. Teraz projekt programu otrzymał warunkowo pozytywną opinię Prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji.

Zwiększyć dostępność do specjalistycznej opieki

Program samorządu województwa  zwiększy dostępność do usług medycznych w zakresie leczenia niepłodności. Przy planowanym budżecie programu, będzie można przeprowadzić 1098 procedur zapłodnienia pozaustrojowego (tj. dla około 366 par z województwa mazowieckiego przy założeniu, że jedna para skorzysta z trzech procedur) oraz 20 procedur mrożenia komórek jajowych przed leczeniem gonadotoksycznym.

Większe szanse dla wszystkich

Warto dodać, że w ramach programu będą dofinansowane nie tylko procedury zapłodnienia pozaustrojowego. Dodatkowo, częściowo refundowane będą procedury pobrania i zamrożenia komórek jajowych uczestniczek przed leczeniem gonadotoksycznym. Jest to ważna informacja dla kobiet, u których z powodu choroby nowotworowej lub innej choroby należy zastosować leczenie uszkadzające płodność.

Samorząd Województwa Mazowieckiego na czteroletni program (2019–2022) przeznaczy kwotę 6,6 mln zł. Każdej parze uczestniczącej w programie zostaną zrefundowane maksymalnie 3 próby zapłodnienia pozaustrojowego, maksymalnie do kwoty 6 000 zł na jedną procedurę zapłodnienia pozaustrojowego. Każdej uczestniczce w ramach programu przed leczeniem gonadotoksycznym zostanie zrefundowana procedura mrożenia komórek jajowych, maksymalnie do kwoty 3 600 zł.

– Zjawisko niepłodności nasila się od kilkudziesięciu lat. Prawdopodobnie jest to naturalna konsekwencja zmian współczesnego świata. Stanowi jednak poważny problem zdrowotny oraz społeczny. Problem ten nie dotyczy tylko par, które starają się o potomstwo. Jest to również istotny czynnik wpływający na stan demograficzny i wskaźniki makroekonomiczne kraju. Bardzo się cieszę, że program ten będzie realizowany w naszym województwie. W ten sposób będziemy mogli pomóc osobom, które pragną zostać rodzicami – podkreśla członek zarządu województwa mazowieckiego Elżbieta Lanc.

Warunki uczestnictwa w programie

Pary aplikujące do programu powinny spełnić kilka warunków formalnych, aby uczestniczyć w programie. Kryteriami kwalifikacji do skorzystania z procedury zapłodnienia pozaustrojowego są między innymi: wiek powyżej 20 r.ż., mieszkanie na terenie województwa mazowieckiego (osoby fizyczne mieszkające na terenie województwa mazowieckiego w rozumieniu Kodeksu cywilnego od 12 miesięcy w chwili aplikowania do programu), stwierdzona i potwierdzona dokumentacją medyczną bezwzględna przyczyna niepłodności wraz ze wskazaniem do zapłodnienia pozaustrojowego.

Obowiązująca w Polsce ustawa o leczeniu niepłodności nie określa górnej granicy wieku kobiety, u której planuje się przeprowadzenie ww. leczenia. Dlatego też, w programie nie została określona górna granica wieku kobiet aplikujących do programu. Należy pamiętać, że o kwalifikacji do programu będzie ostatecznie decydował lekarz w oparciu o wskazania medyczne.

Ponadto kobieta aplikująca do programu w celu zamrożenia komórek jajowych przed leczeniem gonadotoksycznym powinna spełnić kilka warunków formalnych, aby uczestniczyć w programie. Kryteriami kwalifikacji są między innymi: mieszkanie na terenie województwa mazowieckiego (osoby fizyczne mieszkające na terenie województwa mazowieckiego w rozumieniu Kodeksu cywilnego od 12 miesięcy w chwili aplikowania do programu), stwierdzona i potwierdzona dokumentacją medyczną choroba nowotworowa lub inna choroba, której leczenie wymaga zastosowania terapii gonadotoksycznej. W programie nie określono dla tej procedury dolnej ani górnej granicy wieku, gdyż o kwalifikacji do programu będzie ostatecznie decydował lekarz, kierując się wskazaniami medycznymi.

Kiedy będzie można skorzystać z programu?

Kolejnym krokiem, który przybliży wdrażanie programu będzie uwzględnienie w nim uwag zawartych w opinii Prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji i ogłoszenie konkursu na wybór jego realizatorów. Planuje się, że od września 2019 r. – mieszkańcy Mazowsza będą mogli zgłaszać się do realizatorów, by skorzystać z programu. Lista realizatorów opublikowana będzie na stronie www.mazovia.pl w zakładce Zdrowie i polityka społeczna.

Problem niepłodności

W Polsce nie prowadzono do tej pory badań epidemiologicznych w zakresie określenia częstości występowania niepłodności. W związku z tym, opisując zjawisko, można posłużyć się jedynie danymi szacunkowymi.

Według Polskiego Towarzystwa Medycyny Rozrodu i Embriologii (PTMRiE) problem niepłodności w Polsce dotyczy od 10 proc. do 16 proc. par. Szacuje się, że ok. 1,35-1,5 mln par w Polsce wymaga tutaj pomocy lekarskiej. Z ogólnej liczby niepłodnych par wymagających leczenia, tylko 50 proc. decyduje się na rozpoczęcie postępowania terapeutycznego. Z tej liczby około 2 proc. będzie wymagało procedury zapłodnienia pozaustrojowego (IVF). Zakłada się, że w Polsce zapotrzebowanie na leczenie techniką IVF kształtuje się na poziomie 23–25 tys. rocznie. Szacuje się, że przyczyny niepłodności są rozłożone równomiernie po stronie kobiety i mężczyzny, w znacznym odsetku diagnozuje się ją równocześnie u obojga partnerów. U około 20 proc. par nie można ustalić jednoznacznej przyczyny niepłodności.