Już po raz jedenasty uczniowie ze szkół ponadgimnazjalnych z Mazowsza sprawdzili swoją wiedzę na temat biologicznych, psychicznych i społecznych skutków choroby alkoholowej i uzależnień od alkoholu. Olimpiadę zorganizował urząd marszałkowski w ramach programu „Szkoła Promocji Zdrowia”.

Ważny problem zdrowotny i społeczny

Według Światowej Organizacji Zdrowia alkohol znajduje się na trzecim miejscu wśród czynników ryzyka dla zdrowia populacji, a ponad 200 rodzajów chorób i urazów wiąże się z jego spożywaniem. Choroby występujące na tle używania alkoholu to przede wszystkim: urazy, zaburzenia umysłowe i psychiczne, zaburzenia żołądkowo-jelitowe, nowotwory, choroby układu sercowo-naczyniowego, zaburzenia immunologiczne, choroby układu kostno-szkieletowego, dysfunkcje układu rozrodczego i szkody prenatalne. Corocznie z przyczyn bezpośrednio i pośrednio związanych z piciem alkoholu umiera w Polski około 10 tys. osób.

Jak z wynika ze statystyk, ponad 80 proc. dorosłych mieszkańców Polski spożywa alkohol. Postawy abstynenckie są częstsze wśród kobiet (25,5 proc.), niż wśród mężczyzn (10,9 proc.). Blisko 12 proc. dorosłych Polaków nadużywa alkoholu, tzn. pije go w sposób powodujący szkody zdrowotne i społeczne. Do grupy tej zalicza się osoby nieuzależnione (określane jako pijące szkodliwie) i uzależnione od alkoholu. Problemy alkoholowe dotykają zdecydowanie częściej mężczyzn (20,4 proc.) niż kobiety (3,5 proc.).

Uzależnienie od alkoholu jest zaburzeniem biopsychospołecznym. Przyczynia się do rozwoju wielu poważnych chorób oraz powoduje dezorganizację życia społecznego osób uzależnionych i ich rodzin. Istnieje wysoka zależność między uzależnieniem od alkoholu a bezrobociem, niższym statusem socjoekonomicznym, wypadkami i przemocą.

Ważna jest edukacja

Uczniowie mazowieckich szkół ponadgimnazjalnych, uczestniczący w programie „Szkoła Promocji Zdrowia” mogli sprawdzić swoją wiedzę z obszaru promocji zdrowia w olimpiadzie wiedzy.  W pierwszej kolejności pisali test na temat zaburzeń związanych z uzależnieniem od alkoholu. Grupa trzydziestu uczniów z najwyższą liczbą punktów – po pięciu uczniów z każdej Szkoły Promocji Zdrowia – przystąpiła do dalszej rywalizacji. Finaliści zmierzyli się z trudnymi pytaniami dotyczącymi m.in. skutków zdrowotnych i społecznych nadużywania alkoholu, powikłań alkoholowego zespołu abstynencyjnego czy objawów ostrego zatrucia alkoholem. Stan wiedzy uczniów oceniali m.in. specjaliści zajmujący się profilaktyką i leczeniem uzależnień: dr Andrzej Skrzypek – dyrektor ds. lecznictwa w Mazowieckim Szpitalu Wojewódzkim „Drewnica”, lekarz specjalista psychiatra, dr Adam Krzyżanowski – pracownik Wydziału ds. Profilaktyki Uzależnień Mazowieckiego Centrum Polityki Społecznej w Warszawie oraz pracownicy Departamentu Zdrowia i Polityki Społecznej UMWM – Eliza Śniegocka-Walkiewicz oraz Hanna Ajdukiewicz.

Znamy laureatów

Najlepszymi okazali się Jakub Brodowski z Ciechanowa, Miłosz Pluta z Warszawy, Dawid Kużawski z Siedlec, Gabriela Gurzęda z Ostrołęki, Natalia Patakiewicz z Płocka oraz Małgorzata Borkowska z Radomia.

Zwycięzcy otrzymali nagrody rzeczowe m.in. notebooki, tablety i e-booki. Do pozostałych finalistów trafiły gadżety promujące Mazowsze. Nagrody wręczył wicemarszałek Wiesław Raboszuk oraz dyrektor Departamentu Zdrowia i Polityki Społecznej UMWM Agnieszka Gonczaryk.

Kolejnym etapem olimpiady będzie sprawdzian umiejętności sportowych i medycznych. Młodzież z Mazowsza będzie rywalizowała w czterech konkurencjach: w trzech sportowych i jednej z udzielania pomocy przedmedycznej. Jubileuszowy XX Finał Olimpiady „Szkół Promocji Zdrowia” zaplanowano 24 maja br. na Stadionie Miejskim Legii Warszawa. Finał będzie połączony z Piknikiem Rodzinnym „Zdrowie dla Wszystkich”.

 

– Cieszę się, że młodzieży z naszego województwa interesuje się promocją zdrowia. Gratuluję wiedzy, która pozwoliła na osiągniecie tak wysokich wyników w teście i egzaminie ustnym. Uwzględniając wysoki poziom pytań przygotowanych na finał, uczestnicy musieli wykazać się specjalistyczną wiedzą – podkreślił wicemarszałek Wiesław Raboszuk.

 

– Edukacja zdrowotna jest ważnym zagadnieniem dla każdego, a zwłaszcza dla młodego człowieka. Przekazywanie treści prozdrowotnych osobom młodym, kształtuje ich przekonanie o możliwości wpływania na własne zdrowie, a także na zdrowie innych poprzez podejmowanie odpowiednich decyzji – zaznaczyła dyrektor Departamentu Zdrowia i Polityki Społecznej UMWM Agnieszka Gonczaryk.

Dbamy o edukację i profilaktykę

Olimpiada nie jest jedyną inicjatywą Samorządu Województwa Mazowieckiego w obszarze profilaktyki uzależnień. Od wielu lat z budżetu województwa mazowieckiego finansowane są m.in. działania dotyczące wspierania realizacji programów profilaktycznych lub socjoterapeutycznych dla dzieci i młodzieży z rodzin dotkniętych skutkami alkoholizmu. Organizatorem konkursów na realizację tego typu przedsięwzięć jest Mazowieckie Centrum Polityki Społecznej.

W grudniu 2018 r. odbyła się konferencja pod hasłem „Rodzina z problemem uzależnień – konsekwencje dla dziecka”. Podczas tego wydarzenia dyskutowano m.in. o wpływie alkoholu na mózg dziecka, na temat zespołu FAS (ang. fetal alcohol syndrome, FAS alkoholowy zespół płodowy) oraz funkcjonowania dziecka w rodzinie z problemem alkoholowym.

W tym roku, w maju i czerwcu. samorząd Mazowsza organizuje pikniki rodzinne w Warszawie, Siedlcach, Ostrołęce, Radomiu, Płocku i Ciechanowie. Podczas wydarzeń, oprócz badań przesiewowych, mieszkańcy Mazowsza będą mogli porozmawiać także ze specjalistami zajmującymi się zaburzeniami psychicznymi oraz uzależnieniem od alkoholu. Hasło tegorocznej edycji pikników brzmi: „Zdrowie dla wszystkich”.