Aż 2324 panele słoneczne o łącznej powierzchni 5386 m² zamontowane w 12 marszałkowskich szpitalach, prace termomodernizacyjne w 9 placówkach, zmniejszenie emisji szkodliwych substancji do powietrza, szeroka kampania edukacyjna dotycząca odnawialnych źródeł energii i spodziewane oszczędności nawet o jedną czwartą rocznie na podgrzewaniu ciepłej wody to efekty jednej z największych inwestycji zdrowotnych prowadzonych w ubiegłym roku na Mazowszu. Projekt budowy kolektorów słonecznych w szpitalach kosztował ponad 42 mln zł i został zrealizowany dzięki środkom ze Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy. W Warszawie podsumowano całą inwestycję.

Przede wszystkim oszczędności

Montaż paneli słonecznych to szansa na znaczne oszczędności. Zgodnie ze wstępnymi szacunkami projektantów instalacji solarnych, które potwierdzają już pierwsze uzyskane wyniki, w budżetach szpitali zostanie nawet do 20-30 proc. środków do tej pory wydawanych rocznie na podgrzewanie ciepłej wody. Szpitale będą mogły przeznaczyć je na inne swoje działania, w tym inwestycje.

 Nie mamy wątpliwości, że decyzja o montażu kolektorów słonecznych była słuszna. Chociażby ze względu na znaczne oszczędności, na które mają szanse szpitale. Nie mniej ważny jest również efekt ekologiczny. Reasumując, dzięki temu projektowi skorzystają i pacjenci, i środowisko naturalne

podkreśla marszałek Adam Struzik.

Szwajcarsko-Polska współpraca

Realizacja tak dużego projektu, wartego ponad 42 mln zł nie byłaby możliwa bez finansowego wsparcia z zewnątrz. Środki na budowę instalacji solarnych aż w 85 proc. pochodziły ze Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy.

Chociaż Szwajcaria nie jest członkiem Unii Europejskiej, bezpieczny i stabilny rozwój Europy jest dla nas bardzo ważny. Nasi obywatele w referendum zdecydowali o stworzeniu specjalnego mechanizmu wsparcia dla zmniejszania różnic społeczno-gospodarczych w Unii, w tym również w Polsce. Kolektory w szpitalach to ważny projekt. Liczymy, że pozwoli zmniejszyć emisję szkodliwych substancji dla zdrowia i środowiska

zaznacza dyrektor Biura Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy Guido Beltrani.

Dwunastu pionierów

Na wykorzystanie słońca jako źródła energii zdecydowało się 12 placówek z całego Mazowsza. Do inwestycji przystąpiło pięć warszawskich i podwarszawskich szpitali – Międzyleski Szpital Specjalistyczny, Szpital Dziecięcy przy ul. Niekłańskiej, Mazowiecki Szpital Chirurgii Urazowej św. Anny Sp. z o.o. przy ul. Barskiej, a także SZPZOZ im. „Dzieci Warszawy" w Dziekanowie Leśnym i Mazowieckie Centrum Neuropsychiatrii Sp. z o.o. w Zagórzu k. Warszawy. Partnerami projektu zostały także radomski SWPZZPOZ im. Barbary Borzym, Mazowiecki Szpital Wojewódzki w Siedlcach i Specjalistyczny Szpital Wojewódzki w Ciechanowie. Na kolektory postawiły też obie podległe samorządowi ostrołęckie placówki – Mazowiecki Szpital Specjalistyczny im. dr. J. Psarskiego i SPZOZ „Meditrans Ostrołęka” Stacja Pogotowia Ratunkowego i Transportu Sanitarnego, a także dwa podmioty z subregionu płockiego – Wojewódzki Szpital Zespolony w Płocku i WSZPZOZ im. prof. Eugeniusza Wilczkowskiego w Gostyninie.

Na dachu, farmie albo pergoli

W większości szpitali kolektory zostały zamontowane na dachach. Wybierane były również inne rozwiązania – w Ciechanowie, Radomiu, Siedlcach i Ostrołęce powstały farmy solarne. Na zupełnie innowacyjne rozwiązanie zdecydował się Wojewódzki Szpital Zespolony w Płocku, w którym panele słoneczne zamontowano na pergoli nad szpitalnym parkingiem. Węzły solarne zostały umieszczone w specjalnie przystosowanych i wyremontowanych kotłowaniach. Natomiast w radomskim szpitalu przy ul. Krychnowickiej wybudowany został zupełnie nowy budynek. Dodatkowo w 9 z 12 szpitali w ramach projektu prowadzone były równolegle prace termomodernizacyjne. Prawie 12 mln zł kosztowały m.in. modernizacje sieci ciepłej wody i centralnego ogrzewania. Wszystko po to, aby wzmocnić rezultaty budowy instalacji solarnych, a co za tym idzie zwiększyć oszczędności.

Eko-efekt

Nowo powstałe instalacje solarne doskonale wpisują się w prowadzoną od lat przez samorząd Mazowsza politykę ekologiczną, w tym m.in. działania na rzecz ochrony powietrza. Za sprawą tej inwestycji szpitale mają szansę stać się jeszcze bardziej przyjazne środowisku. Kolektory w połączeniu z działaniami termomodernizacyjnymi to mniejsze zużycie przez placówki konwencjonalnych źródeł energii, takich jak gaz czy węgiel spalany w ciepłowniach i elektrociepłowniach miejskich. Decyzja o wykorzystaniu energii słonecznej to mniej dwutlenku węgla czy innych szkodliwych substancji emitowanych do atmosfery.

Z „zieloną energią” od najmłodszych lat

Projektowi budowy instalacji solarnych towarzyszyła szeroka kampania edukacyjna poświęcona zaletom korzystania z odnawialnych źródeł energii (OZE). W ciągu kilku miesięcy specjalne stoisko kolektorowe odwiedziło największe mazowieckie miasta. Można tam było nie tylko dowiedzieć się więcej na temat inwestycji, ale też poszerzyć swoją wiedzę na temat OZE. Odwiedzający biały namiot projektu mogli wziąć udział w konkursie z solarnymi nagrodami, a także zrobić sobie zdjęcia w solarnej fotobudce. Z kolei z myślą o najmłodszych przygotowano zajęcia edukacyjne, podczas których uczestnicy próbowali narysować „zieloną energię” czy zbudować robota solarnego. W kampanię włączyły się również szpitale biorące udział w projekcie, które przygotowały stoiska z ofertą swoich placówek. Energia odnawialna była też tematem przyrodniczych warsztatów edukacyjnych przygotowanych przez edukatorów z Niezależnej Grupy Popularyzatorów Nauki EKSPERYMENTATORZY. Udział brali w nich mali pacjenci szpitali. Podczas zajęć dzieci nie tylko dowiedziały się, czym są i jakie mogą być źródła niekonwencjonalnej energii, ale też samodzielnie przeprowadzały prawdziwe naukowe doświadczenia z energią wody, wiatru i słońca. Dużym zainteresowaniem cieszył się także ogólnomazowiecki konkurs „Energia ze słońca”. W konkursowe szranki stanęło ponad 500 prac z mazowieckich przedszkoli, szkół podstawowych i gimnazjów. Młodzi Mazowszanie mieli szansę pochwalić się swoją wiedzą, pomysłowością, a przede wszystkim talentem plastycznym. Tematem prac, a także projektów multimedialnych była oczywiście energia solarna.

Wspólna inwestycja

Projekt „Budowa systemu energii odnawialnej – kolektory słoneczne w zakładach opieki zdrowotnej, dla których organem tworzącym jest Samorząd Województwa Mazowieckiego” współfinansowany jest ze Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy. Wartość projektu to ponad 42 mln zł, czyli ok. 10,83 mln franków szwajcarskich, z czego 85 proc. kosztów kwalifikowanych to wsparcie ze strony szwajcarskiej.

Szwajcarsko-Polski Program Współpracy (Swiss Contribution), czyli tzw. Fundusz Szwajcarski to forma bezzwrotnej pomocy zagranicznej. W ramach funduszu Szwajcaria przyznała pomoc w wysokości 1 mld franków szwajcarskich 10 państwom członkowskim Unii Europejskiej: Cyprowi, Czechom, Estonii, Węgrom, Łotwie, Litwie, Malcie, Polsce, Słowacji i Słowenii (czyli, tym które przystąpiły do jej struktur 1 maja 2004 r.) oraz dodatkowo Rumunii i Bułgarii. Niemal połowa tych środków została przyznana Polsce (464,57 mln CHF).