Decyzją władz Samorządu Województwa Mazowieckiego Warszawa nie będzie musiała zapłacić ponad miliarda złotych opłat podwyższonych za zanieczyszczanie wód. To w głównej mierze zasługa efektu ekologicznego uzyskanego przez modernizację i rozbudowę oczyszczalni ścieków „Czajka”, co pozwoliło na anulowanie naliczanych opłat.

Jeszcze w 2005 r. tylko 30 proc. ścieków wytworzonych przez aglomerację warszawską poddawanych było procesowi oczyszczania. Dziś do Czajki, która jest jedną z najnowocześniejszych instalacji tego typu w Europie oraz oczyszczalni Południe trafia 100 proc. cieków. Dzięki terminowemu zakończeniu budowy oczyszczalni ścieków i podstawowych inwestycji w zakresie infrastruktury kanalizacyjnej, marszałek województwa umorzył Warszawie 1 004 830 651,55 zł.

– Ta ważna dla nas decyzja marszałka Adama Struzika zbiega się w czasie z trudnym ekonomicznie momentem. W obliczu wciąż zauważalnego pokłosia światowego kryzysu gospodarczego, mniejszych wpływów do miejskiej kasy z podatków i widma janosikowego, poczuliśmy olbrzymią ulgę. Cieszę się, że za jednym zamachem osiągnęliśmy znaczące korzyści dla środowiska i miejskiego budżetu – podkreśliła prezydent stolicy Hanna Gronkiewicz-Waltz.

– Przed Warszawą stało niezwykle trudne zadanie. Musiała w krótkim czasie przeprowadzić jedną z największych tego typu inwestycji w Europie. Podsumowując, można powiedzieć, że największym wygranym jest Wisła i mieszkańcy stolicy – podkreślił marszałek Adam Struzik.

Wymagany przez Komisję Europejską efekt ekologiczny w zakresie oczyszczania ścieków w aglomeracji oraz w zakresie gospodarki osadowej ustalono na 31 grudnia 2013 r. Czajka osiągnęła wymagany efekt już w połowie 2012 r.

W niespełna cztery lata od grudnia 2008 r. (rozpoczęcie robót budowlanych) do czerwca 2012 r. (przejęcie ścieków z lewego brzegu miasta), powstała praktycznie od podstaw „Czajka” – najnowocześniejsza w Polsce oczyszczalnia ścieków. Rozbudowa zakładu wraz z budową Stacji Termicznej Utylizacji Osadów Ściekowych i układu przesyłowego ścieków kosztowała ok. 3 mld zł. Była to druga pod względem skali – po budowie metra – inwestycja infrastrukturalna w Warszawie.

W okresie najintensywniejszych prac na placu budowy przebywało 1000 robotników, stało 21 dźwigów (tyle, co przy budowie Stadionu Narodowego). Zużyto 218 tys. m³ betonu, czyli czterokrotnie więcej niż do budowy Pałacu Kultury. Ułożono 60 km rur, usunięto ok. 850 tys. m³ ziemi (taka masa mieści się na ponad 10 000 ciężarówkach), w obiekty wmurowano 24 tys. ton stali. Na terenie oczyszczalni, która po rozbudowie zajmuje 52 ha, przybyły najnowocześniejsze obiekty i instalacje, w tym:

– 6 osadników wstępnych, każdy o średnicy 50 m,

– 10 reaktorów biologicznych o wymiarach 101 x 54 m (powierzchnia boiska piłkarskiego) i głębokości 8 m,

– 20 osadników wtórnych o średnicy 48 m,

– 2 balonowe zbiorniki biogazu (największe na świecie zbiorniki wykonane w tej technologii),

– 3 pompownie ścieków i 2 supernowoczesne stacje dezodoryzacji powietrza odciąganego z obiektów technologicznych.

Średni przepływ zmodernizowanej i rozbudowanej oczyszczalni wzrósł niemal dwukrotnie z 240 tys. m³ do ponad 435 tys. m³ na dobę. Obecnie „Czajka” przyjmuje największą ilość ścieków wśród polskich oczyszczalni i jest zaliczana do grona największych tego typu obiektów w Europie. Ściekami oczyszczanymi przez „Czajkę” w ciągu 7,5 miesiąca można wypełnić Jezioro Zegrzyńskie, którego objętość wynosi 94 mln m³. Jednocześnie jakość ścieków oczyszczonych w tym zakładzie spełnia wszystkie restrykcyjne normy oraz przepisy krajowe i unijne, nawet w wypadku zaostrzenia ich w przyszłości. Tylko w pierwszej połowie 2013 r. „Czajka” usunęła ze ścieków blisko 4000 ton azotu i prawie 500 ton fosforu. Dzięki zastosowaniu supernowoczesnej technologii, do środowiska naturalnego nie przedostała się masa tych szkodliwych pierwiastków, która mogłaby wypełnić 2 długie pociągi towarowe. Dzięki realizacji całej inwestycji efekt ekologiczny, czyli zakładany poziom emisji zanieczyszczeń, został osiągnięty, a wszystkie ścieki powstające w stolicy odprowadzane do kanalizacji są oczyszczane w stopniu zgodnym z obecnymi wymaganiami prawa polskiego i dyrektyw Unii Europejskiej. Wyraźnie odczuwalny jest korzystny wpływ na środowisko naturalne – poprawiła się jakość wody w Wiśle oraz z Bałtyku.

Podczas projektowania oczyszczalni postawiono na nowoczesność i ekologię. Wskutek fermentacji osadu ściekowego powstaje 30 000 m³ biogazu, który podczas spalania w specjalnych gazogeneratorach, produkuje tzw. zieloną energię, wykorzystywaną na potrzeby oczyszczalni.

W związku z wykonywaniem zadania w terminie, marszałek województwa na przestrzeni lat 2002-2012, odraczał opłaty podwyższone, których łączna wysokość to ponad 1 mld zł. Ponadto w wyniku realizacji zadań inwestycyjnych nastąpiła istotna poprawa stanu środowiska naturalnego, a w szczególności czystości wód i gleby, co w konsekwencji przełożyło się na poprawę warunków przyrodniczych i zdrowotnych mieszkańców aglomeracji warszawskiej.

Obecnie Warszawa nie zanieczyszcza środowiska naturalnego ściekami, które siecią kanalizacyjną trafiają do oczyszczalni ścieków „Czajka”, „Południe” i „Pruszków”, gdzie przed są oczyszczane do poziomu zgodnego z obecnie obowiązującymi przepisami.