„Janosikowe” pochłonie nie jak zakładano na początku roku 54 proc. dochodów podatkowych województwa mazowieckiego, ale aż 70 proc. Oznacza to, że na zadania własne zostanie zaledwie 30 proc. Aby móc wywiązać się z „janosikowego” i przekazać aż 940 mln zł na inwestycje w innych województwach, Mazowsze musi rezygnować z własnych bardzo ważnych inwestycji. W tej sytuacji marszałek wystąpił do Trybunału Konstytucyjnego z prośbą o przyspieszenie prac nad badaniem niezgodności ustawy o „janosikowym” z Konstytucją RP.

Marszałek Województwa Mazowieckiego Adam Struzik podkreślił, że system naliczania janosikowego jest wysoce niesprawiedliwy. Mazowsze musi ciąć własne inwestycje, aby przekazywać pieniądze na inne regiony. Dodał, że w roku, w którym województwo boryka się ze skutkami kryzysu i odczuwa drastyczny spadek dochodów podatkowych, ma na swoich barkach rekordowe „janosikowe”, które w najtrudniejszym od lat roku zabiera 70 proc. dochodów podatkowych.

Trudna sytuacja spowodowana jest dwoma czynnikami. Po pierwsze – w tym roku Mazowsze płaci rekordowe „janosikowe” naliczane na podstawie dochodów sprzed dwóch lat, czyli okresu koniunktury. Po drugie – wpływy z CIT, które stanowią podstawę dochodów województwa, spadły aż o 30 proc. W stosunku do roku ubiegłego i osiągnęły poziom z roku 2004 (stan na kwiecień). Natomiast „janosikowe” wzrosło w tym czasie trzykrotnie. Można więc powiedzieć, że Mazowsze odczuło podwójnie kryzys. W pozostałych województwach, do których trafiają środki z odbieranego Mazowszu „janosikowego” sytuacja finansowa może być stabilniejsza. Ewentualny spadek wpływów z CIT rekompensuje im wyższa subwencja wyrównawcza – czyli środki z Mazowsza.

W związku z dużym spadkiem wpływów z CIT – w tym roku Samorząd Województwa Mazowieckiego będzie miał na realizacją zadań własnych zaledwie 397 mln zł. Tymczasem jeszcze w 2007 roku było tych środków 1,3 mld zł, czyli trzykrotnie więcej. Mimo tak znaczącego spadku dochodów, „janosikowe” jest w tym roku w stosunku do 2007 roku wyższe niemal o połowę (46%).

Mniejsze wpływy z podatku CIT są wynikiem odliczania przez spółki strat poniesionych w poprzednich latach. Firmy przez pięć kolejnych lat będą mogły odliczać podatek od połowy uzyskanych w tym roku dochodów. Stąd przypuszczalnie tak niespodziewanie duży spadek tegorocznych wpływów z podatku CIT. Dla przykładu w kwietniu zeszłego roku zanotowano wpływy z CIT na poziomie 414 mln zł, a w tym roku – 250 mln zł.

Wicemarszałek Ludwik Rakowski zaznaczył, że województwo musi płacić 78 mln zł „janosikowego” do 15 każdego miesiąca, nawet jeśli nie posiada wystarczających środków na ten cel. Dla przykładu w styczniu br. wpłaty do budżetu wyniosły 37 mln zł, a „janosikowe” 78 mln zł. Środki przekazywane przez Mazowsze trafiają do budżetu państwa, a następnie są rozdysponowywane pomiędzy województwa.

W lutym br. marszałek Adam Struzik skierował do Trybunału Konstytucyjnego wniosek o stwierdzenie niezgodności z Konstytucją RP przepisów dotyczących „janosikowego”. Wcześniej decyzję w tej sprawie jednogłośnie podjęli Radni Województwa Mazowieckiego. 19 maja br. marszałek złożył do TK prośbę o przyspieszenie rozpoznawania wcześniejszego wniosku z uwagi na trudną sytuację województwa.

Skarbnik Województwa Mazowieckiego Marek Miesztalski podkreślił, że zarząd województwa już na początku roku podjął szereg działań oszczędnościowych. Zamrożone zostały pensje, zmniejszono dotacje dla podległych instytucji, zmniejszono również koszty administracji o 15 proc. I ograniczono inwestycje. Niestety w związku z dalszym spadkiem dochodów podatkowych z tytułu CIT i koniecznością comiesięcznego opłacania „janosikowego” budżet wymaga kolejnego przeorganizowania. Podczas kilkudniowych obrad zarząd zmuszony został do podjęcia trudnych decyzji dotyczących koniecznych zmian w inwestycjach. Analizowane były możliwości przesunięcia niektórych inwestycji i szukane inne rozwiązania, by móc realizować najważniejsze zadania zaplanowane na ten rok.

Z powodu braku środków najprawdopodobniej nie będzie możliwości realizowania takich inwestycji jak:

• zakup 20 pociągów dla Kolei Mazowieckich;
• dofinansowania budowy „Orlików” na Mazowszu.

Zarząd został również zmuszony do:

• zmniejszenia o 20 mln zł dokapitalizowania Warszawskiej Kolei Dojazdowej;
• zmniejszenia o 5 proc. dotacji dla KM;
• zmniejszenia o 10 proc. dotacji dla WKD;
• zmniejszenia o 5 proc. dotacji dla placówek kulturalnych podległych Samorządowi Województwa Mazowieckiego – m.in. przesunięcie w czasie realizacji inwestycji w Muzeum Witolda Gombrowicza we Wsoli;
• zmniejszenia o 4,5 proc. dotacji dla placówek oświatowych podległych Samorządowi Województwa Mazowieckiego;
• rezygnacji z inwestycji w Wojewódzkim Szpitalu Bródnowskim i Międzyleskim Szpitalu Specjalistycznym.